İşgal günlerinde isyan ve direniş

İşgal günlerinde isyan ve direniş

Belgelere dayalı araştırma eserleriyle gerçek tarihi okurlarıyla buluşturan Necati Gültepe İstanbul'un işgali ve sonrasında yaşananları "Savaşan Şehir / Bir İstanbul Destanı" adıyla kitaplaştırdı. bilindiği gibi 13 Kasım 1918'de İngilizlerin öncülüğünde İttifak güçleri, sömürgelerden getirdikleri vahşet saçan savaşçıları ile İstanbul'a akın ettiler.

Tarihte ilk defa bir Türk başkenti yabancılar tarafından işgal edilmişti.

Uzun yıllar süren savaş İstanbul'daki Müslüman Türk erkek nüfusunu azaltmış, evlerde kıtlık ve salgın hastalıklarla boğuşan yaşlı erkekler, kadınlar ve çocuklar kalmıştı.

Biri çıktı: "Var mısınız?.." dedi.

Önce tek tek:

"Yaşlılar, kadınlar, genç kızlar, sanatkârlar, doktorlar, hamallar, prenses ve sultan hanımlar, meyhaneciler, mahkûmlar ve imamlar ses verdiler: "Buradayız!.."

Sonra "Milli Müdafaa Cemiyeti" adı altında bir oldular.

Bu sefer hep birden haykırdılar: "Sonuna kadar!.."

İstanbul sokaklarında, işgalcilerin binalarında kanlı ve acımasız bir savaş başladı.

Kadınlar ve genç kızlar en korkulan savaşçılar oldular.

Askerî depolardan silahlar boşaltılıp gemilerle Anadolu sahillerine kaçırıldı.

Hiç duymadığınız ve şimdiye kadar tamamını kimsenin anlatmadığı, dünyada eşi görülmemiş bir direnişle şehirlerini işgalcilerden geri almak için ölümüne savaşıp bir destan yazdılar.

İşgal Kuvvetleri Başkomutanı General Harington'un, İngiliz Başbakanı Loyd George'a çektiği son telgrafın son cümlesi şöyle bitiyordu:

"Yukarıda anlattığım nedenlerden dolayı İstanbul'u bir an evvel terk etmeliyiz. Yoksa askerlerimiz de, ailelerimiz de bir daha Londra'ya dönemeyecek."

Ötüken Neşriyat Tel:(0212) 251 03 50

***

Bir Alev Coşkun klasiği...

Milli Mücadele'nin bilinmeyenlerini değerli araştırmalarıyla kitaplaştıran Alev Coşkun'un 1996'da yapılan ilk baskısı büyük yankı yaratan eseri, "Kuvayı Milliye'nin Kuruluşu / En Uzun On Beş Gün" yeniden yayımlandı. 23 yıl aradan sonra 2. baskısı Kırmızı Kedi Yayınevi tarafından yapıldı.Yunan birliklerinin İzmir'de Kordonboyu'na çıktıktan sonra yaşanan yoğun sürecin kısa tarihi niteliğindeki kitapta Kuvayı Milliye'nin sancılı doğum günleri gün gün anlatılıyor. Kitabın 2. baskısı da ilk baskısında olduğu gibi okurlara İlhan Selçuk'un şu sözleriyle sunuluyor:

Osmanlı İmparatorluğu İzmir'i işgal eden emperyalist gücün coğrafyasında yenilgiye uğramış bir batıktır. Eğer bütün olaylar o günün dünyasında evrensel enlem ve boylamlarına oturtulmazsa, ufuksuzlaşır. Alev Coşkun, bu ufku da değerlendiren bir çalışmanın gerçekçi yöntemiyle, İlkkurşun Tepesi'nde Kuvayı Milliye'nin Yunan askerleriyle ilk kez nasıl göğüs göğüse çatıştığını anlatıyor; işgal ordusuna halk direnişinin ilk sayfasıdır bu, bir dönüm noktasıdır.

Kitabın yazarı yapıtını hazırlamak için ilginç bir zaman seçmiş; Türkiye'de bugün "yeni mandacı"ların sesleri duyuluyor; ülkenin parçalanmasından söz açılıyor, Sevr yandaşları Lozan'a karşı çıkıyor, Kuvayı Milliye ruhu ile alay edilmeye çalışılıyor. Sanırım önümüzdeki günlerde "kurtuluş" tarihimize her zamankinden daha çok başvurmak zorunda kalacağız.

Kırmızı Kedi Yayınevi Tel:(0212) 244 89 82

***

HAFTANIN KİTABI:

Üçlemeye müthiş final

2003 yılında Granta'nın "En İyi 20 Genç Britanyalı Yazar" listesinde yer alan Rachel Cusk, "Çerçeve"yle başlayıp "Geçiş"le sürdürdüğü ses getiren üçlemesini "Övgü" ile tamamladı. Bir edebiyat festivaline katılmak için Brexit'in gölgesindeki İngiltere'den Avrupa'nın güneyindeki bir ülkeye seyahat eden romancı Faye, etkinlikler için çeşitli mekânlar arasında mekik dokurken bir yandan da yazarlar, yayıncılar, çevirmenler ve gazetecilerle sohbet eder. Günümüzde sanatın ve edebiyatın işlevi, evlilik ve aile, özgürlük ve adalet gibi konulara temas eden bu konuşmaların her biri, bir romanın derinliğine sahip öyküler meydana getirir. Erkeklerin açık ve gizli güç gösterileri içinde kadınların nefes alma çabasının giderek daha çok belirginlik kazandığı bir kapanışla, Cusk'ın üçlemesi unutulmaz bir sona kavuşuyor. Amerikan basınında Cusk'ın bu üçlemesiyle ilgili şu yorumlara yer verildi: *Cusk hem radikal hem de güzel olabilen bir şeye ulaşmış... Nefes kesici bir başarı. - The New Yorker

*Çerçeve, Geçiş ve Övgü, 21. yüzyıl İngiliz edebiyatında bir dönüm noktası; bir sanatçının kendi yolunu çizme yönündeki sarsılmaz çabalarının vardığı zirve. - The Guardian *Cusk'ın, okumaktan çok düşünmeye yakın bir tecrübe sunan üçlemesi yaşamaya devam edecek gibi görünüyor. - The Times Literary Supplement

Yapı Kredi Yayınları Tel:(0212) 252 47 00

                                                                                                                               Hazırlayan: Ahmet Yabuloğlu