YENİÇAĞ - EKONOMİ
TMMOB Makina Mühendisleri Odası, her ay iktisatçı-yazar Mustafa Sönmez''in katkısıyla hazırladığı sanayinin sorunları bülteninin 73''ncüsünü büyümenin işgücü, bölüşüm ve istihdama etkisi konusuna ayırdı.
Analizde, TÜİK, Merkez Bankası, Hazine ve Maliye Bakanlığı, Ticaret Bakanlığı, BDDK verileri kullanılarak yapılan analizde izlenen büyüme çizgisinin kalitesizliğine dikkat çekilerek işgücünün bundan yararlanamadığı, hatta önceki döneme göre gelir payı kaybettiği, bu tür büyümenin istihdam yaratmadığı, işsizliği azaltmadığı ve sürdürülebilir olmadığı, faiz indirimiyle devamında ısrarında ise önemli kırılmalara yol açacağı görüşlerine yer verildi.
Analizde yer verilen bilgilere göre; 2021''in ikinci çeyreğinde, beklendiği gibi, sansasyonel bir büyüme oranı yüzde 22 ye yakın açıklanırken bunun arka yüzünde, 2020 ikinci çeyreğinde yüzde 10,4''lük küçülmenin Matematiksel etkisi olacağı biliniyordu. Bu baz etkisinin ötesinde gerçekleşen büyüme ise sürdürülebilir görünmediği gibi, sonuçları açısından, özellikle emek için "hayırlı" bir büyüme olmadı.
Hem milli gelir pastasının bölüşümünde hem de işsizlerin işe kavuşmasında olumlu sonuçlar yaşanmadı. 2021 ikinci çeyreğin büyümesinden işgücü , önceki çeyreğe göre 4 puan gelir kaybı yaşadı ve dönemin gayri safi katma değerinden 2020''nin 2. çeyreğinde aldığı pay yüzde 37 iken bu yılın 2. çeyreğinde yüzde 33''e kadar geriledi. Buna karşılık "Net işletme artığı/karma gelir" olarak adlandırılan kâr, faiz, rantın payı yüzde 42,8''den yüzde 49,8''e yükseldi. Bu, açık bir bölüşüm bozulmasıdır. Başka bir ifade ile, büyüdü denen milli gelir pastası, bölüşüme geldiğinde işgücü için büyümedi, tersine pay azaldı.
Sönmez''in katkısıyla hazırlanan analizde, "Ekonominin omurgası sanayide de flaş büyüme yaşansa da bu, istihdama olumlu katkı yapmadı. Temmuz ayı işgücü-istihdam verileri ise, uzun zamandır eve çekilen çalışabilir nüfusun işgücü piyasasına girdiğini, ama her 6 iş arayandan ancak 1''inin iş bulabildiğini oraya koydu. Temmuz''da dar tanımlı işsizilk yüzde 12''ye çıkarken genş tanımlı işsizlik oranı yüzde 24''e yaklaştı ve sayı olarak 8,5 milyonu buldu. Özetle, kalitesiz büyümenin sonuçları emek kesimlerine ne iş ne de aş olarak yansımış görünmüyor.
Tırmanışı süren enflasyonla baş edemeyen Saray rejimi, astarı yüzünden büyük büyümeyi ön plana çıkararak seçmen gözünde bir başarı öyküsü yazma çabasında ve bunu gerçekleştirmek için faiz indirimi niyetini gündemde tutuyor. Enflasyonu baş edilmez hale sokarak gelir dağılımını, yoksullaşmayı tırmandırması kaçınılmaz hale gelebilir" denildi.
