Tarihi bir belge Davut Sulari ile son sohbet

10 Ekim 1995''te yitirdiğimiz ve vefatının 26. yılında rahmetle andığımız Âşık Nevruz Bacı ve Kul Semaî''nin evinde, Davut Sulari''nin vefatından iki ay önce görüşmemizi kasete aldığım 18 Ocak 1985''te vefat eden Davut Sularî ile sohbetten bir kesiti iki bölüm halinde sunmak istiyorum.

Âşıklık geleneklerinin tümünü yerine getirebilen atışmanın, leb değmezin, taşlamanın, güzellemenin en iyi örneklerini veren, bir şiirinde:

Pîr elinden içtim dolu / Öğrendim erkânı yolu

diyerek bâdeli âşıklar kervanına katıldığını belirten Sularî''yle 22 Kasım 1984''te Turhallı Âşık Kul Semaî''nin evinde bir araya gelmiştik. Ne bilirdik ki o geceki söyleyişlerinde:

Davut Sularî''yem mana okuram / Hikmet culfasıyam metah dokuram

Semaî''ynen sema raksın yapıram / Muhabbetten kelam kılsa Yardımcı

ve

Hamdolsun ki yüzümde yok benim kıyamet kiri / Sevgi sohbet şefkatinden bana karşı yaz görem

diyen, sanki kendisiyle ilgili bir yazı yazmamı vasiyet eden, bu güzel geceden sonra memleketine giden Davut Sularî''nin kısa bir süre sonra acı haberi gelecekti.

                Son dönemin en usta âşıklarının başında gelen Davut Sularî''ye Tanrı''dan rahmet dilerken teybe kaydettiğimiz şiirlerini ve sorduğum sorulara verdiği yanıtları gün ışığına çıkarmayı hem bu usta âşığa vefa borcu, hem de halk kültürü adına kendime bir görev saymaktayım.

                Söze, Davut Sularî Turhal''a gelince Kul Semaî''yi yerinde bulamayışına söylediği şiir ve Sema''i''nin söyledikleri ile başlayalım:

Sularî:

Keçeli Rıza''ynan yollardan geldim / Seni bulamadım söyle nerdeydin

Gece sabaha dek kahve bekledim / Bir habercik veremedim nerdeydin

Semaî:

Dün bir aşk atıyla seyyaha çıktım / Sen gelince olamadım ne deyim

Nice sözle gönül kalesin yaptım / Sen gelince olamadım ne deyim

Sularî:

Rıza gider gelir kitlidir dükkân / Bilmem ki ne yerde pürhanda yâran

Yoldan gelmiş gayet yorgun bir kervan / Sohbetine eremedim ne deyim

Semaî  

Sana derim ben bu candan geçmiştim / Yine gönüllere dükkân açmıştım

Zannetme ki kardeş senden kaçmıştım / Sen gelince olamadım ne deyim

Sularî:

Hanedan kişiler bilirim kaçmaz / Dost sırrı baş gitse aduya açmaz

Senden başka kimse değerim biçmez / Meydanına varamadım nerdeydin

Semaî:

Eşim ile davet üzere gittim / Aldım muhabbet bal okşayıp içtim

Söyle yoksa gardaş hata mı ettim / Sen gelince bulunmadım ne deyim

Sularî:

Davut  Sularî  der ey canı canan / Bilirim haneden istermiş mihman

Sen benim derdime merhemler olsan / Elin ile saramadın nerdeydin

Semaî:

Kul Semaî''m  dostum dostu arardım / Geldiğine bilsen nasıl sevindim

İstersen emanet canım verirdi/ Hizmetine eremedim ne deyim

                Âşık Davut Sularî, doğaçlaması çok güçlü usta bir âşıktır. Semaî''nin eşi Âşık Nevruz Bacı''nın çay getirmeyişini hemen sazı ile dillendirmiştir:

Beyler size benim dileğim vardır / Niçin halim sormaz bu Nevruz sultan

Uzak yoldan geldim gayet yorgunum / Neden bir çay vermez bu Nevruz Sultan

                Âşık Nevruz Bacı''ya sitemli söyleyişten sonra Semaî, tezeneyi sazının teline vurup meydan açtı ustaca söyleştiler:

Semaî:

Nevruz halim sormaz diye gücenme / Sormaktadır canım sorduğundandır

Gizli yaralarım sarmaz zannetme / Sarmaz zannettiğin sardığındandır

Sularî:

Yarine bir hizmet dedim de kalktı / Yerine cevaplar verdiğindendir

Evet can ortağın hem can yoldaşın / Onun ile yola girdiğindendir

Semaî:

Gelip şu dünyaya başını vurdun / Mevsim kış geliyor her hal üşüdün

Senin şu halini bilir umudun / Bilmez zannettiğin bildiğindendir

Sularî:

Nevruz Sultan sana bir fener  idi / Divan oğlu kızı torunlar verdi

Sana arka verip haneni kurdu / El bağlı huzurunda durduğundandır

Semaî:

Tenkit etme dostum haller sorulur / Sel kesilir yine çaylar durulur

Sana da bir canlı bina bulunur / Bulmaz zannettiğin bulduğundandır

Sularî:

Derler ki bir ağaç dalıyla gürler / Kepenek altındra yatarmış erler

Keçeci gibi gerçekler pirler / Kudret kanadını gerdiğindendir

Semaî:

Semaî der Davut Sularî Baba / Bende bir can bir saz bir hırka aba

Neler neler yaratıcıdır Hüda / Bin saati bile sürdüğündendir

 

 

 

Yazarın Diğer Yazıları