Tarımda ithalat cenneti olduk. hangi ürün nereden geliyor?

Hamide Hangül / Özel Haber

Enflasyonu düşürmek için ucuz ithalat çözümü Türk çiftçisine zarar verirken, milyarlarca dolarlık tarım ve gıda ürünlerine gümrük duvarlarını indirerek ithal kapısı açılması, yerli yerine dünyanın dört bir yanındaki çiftçi ve üreticiler destekliyor.

Bu yılın ilk 9 ayında et balıktan süt ürünlerine, kuru yemişten meşrubata, şekerden çeşitli sebzeye kadar gıda ve tarım ürünlerine 6.6 milyar dolar ödeyen Türkiye, ithalatını kolaylaştığırdığı ürünlere bir yenisini daha ekledi. Bu yıl peynir, buğday, arpa, mısır ve ayçekirdeğinde sıfırlanan, kırmızı mercimekte ise düşürülen gümrük vergisine ay çiçeği tohumu yağı da eklendi. Resmi Gazete'de yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı'na göre, AB ülkeleri, Güney Kore, Bosna Hersek, Malezya, Singapur, Venezuela ve D8 ülkelerinden ithal edilecek ay çiçeği tohumu yağında gümrük vergisi yüzde 36'dan yüzde 3'e düşürüldü. Kararın dipnotlarında yapılan düzenlemeye göre, 30 Haziran 2021 tarihine kadar yapılan söz konusu ithalatda yüzde 3 gümrük vergisi ile birlikte 100 kilogram başına Kosova'dan bu kapsamda yapılacak ithalat hariç olmak üzere 6 euro toplu konut fonu uygulanacak. Söz konusu ithalata, 1 Temmuz 2021 tarihinden itibaren aynı gümrük vergisine ek olarak, 100 kilogram başına 28 Euro toplu konut fonu uygulanması hüküm altına alındı. Düşürülen gümrük verileriyle ithalata açılan kapı ise çiftçiyi toprağa küstürdü.

Son 19 yılda toprakla uğraşan, ekip biçen 2.5 milyon tarım işçisi üretimden çekildi. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerinden yapılan belirlemelere göre, tarımda 2001 yılında 7.7 milyon olan tarım işçisi sayısı yıldan yıla azalmaya başladı. Böylelikle 2003 yılında 6,5 milyon, 2009'da 6,9 milyona, 2012'de 5.3 milyona geriledi. Bu yılın ağustos ayında ise tarımda çalışanların sayısı 5.2 milyon kişiye kadar geriledi. Böylelikle son 19 yılda üretici sayısı yüzde 50'ye yakın azalmış oldu.

BUĞDAY VE YAĞLARA 3.5 MİLYAR DOLAR

Çiftçinin toprağa küsmesiyle ithalata dayalı politikaların faturası yüksek oldu. Kırmızı etten süt ürünlerine, undan kakaolara, meşrubattan sebze ve meyvelere kadar yılın ilk 9 ayında gıda ürünleri ithalatına tam 6.6 milyar dolar para ödendi. Bu ürünler arasında en yükseği 2.3 milyar dolarla hububat, 1.2 milyar dolarla yemeklik katı ve sıvı yağlarda gerçekleşti. TÜİK'ten yapılan belirlemelere göre, bu yıl ocak-eylül döneminde canlı hayvan ithalatına 257.1 milyon dolar, etler ve sakatatlara 52.3 milyon dolar, süt ürünleri yumurtalara 94.4 milyon dolar, kahve, çay Paraguay çayı, baharatlara 247.9 milyon dolar, hububata 2.3 milyon dolar, sebze ve meyvelere 118.9 milyon dolar, un, nişasta ve süt ürünlerine 160.1 milyon dolar, değirmencilik ürünlerine 100,8 milyon dolar, meşrubat, sirke gibi ürünlere 310.2 milyon dolar ödendi.

SARIMSAK DA YURT DIŞINDAN

*Bu yıl ağustosta Venezuela'dan 500 ton taze peynir, 500 ton eritme peynir, bin ton pirinç, 400 ton yer fıstığı, 5 bin ton ayçiçeği tohumu, 2 bin ton hint yağı tohumu, 2 bin ton susam tohumu, 1500 ton çikolata ve kakao içeren diğer gıda ithalatına izin çıktı.

*Kırmızı mercimek yüzde 19.3 olan gümrük vergisi kasımda yüzde 9'a düşürülürken, çerezlik olmayan ay çekirdeğinde 30 Haziran 2021'e kadar sıfırlandı.

*Makarnalık durum buğday, kızıl buğday, mahlut, beyaz arpa, matlık arpa ve mısır ithalatında yüzde 45'e kadar olan gümrük vergileri ekimde, yıl sonuna kadar sıfırlandı.

*Taze yeşil sarımsak ve kuru sarımsakta yüzde 49.5 olan gümrük vergisi ağustos ayında yüzde 5'e, diğer bazı sarımsaklarda yüzde 19.5'den yüzde 2'ye, kabuklu ve kabuksuz cevizde yüzde 15'den yüzde 4'e indirildi.

*Muzda yüzde 145.8, yeşil ve siyah çayda yüzde 145 olan gümrük vergisi yüzde 7'ye düşürüldü.

SIFIRLANAN ÜRÜNLER

*Paraguay çayı, *meyan kökü ürünleri, *kakao toz ve ürünleri, *kültür mayaları, *bira mayaları, *kabartma tozları, *çikolata, helva, *kaynatılmış tatlı ve karamel, *sakızlı ve jöleli şekerlemeler, *boğaz pastili, *öksürük şekerleri, *fındıklı drajeler, *şekerleme tabletleri, *lokum türleri, *pasta, büskivi ve ekmekçilik mamulleri, *makarnalar, *kahvaltılık gevrekler. Dipnot: Gümrük vergileri bu ürünlerde yüzde 5.1 ile yüzde 94.3 arasında değişiyordu. Birkaç üründe ise gümrük vergisi yüzde 0 (sıfır) olarak uygulanıyordu.

CANLI HAYVANDA 2 YIL DAHA YETKİ

Tarım ve Orman Bakanlığı'nın, belirli canlı tırnaklı hayvanların ithalatı ve transit geçişine ilişkin hayvan sağlığı kurallarının belirlenmesi konusunda yönetmelik değişikliği Resmi Gazete'de yayımlandı. Buna göre, yönetmeliğin, "canlı tırnaklı hayvanların ithalatına ve transit geçişine yalnızca bakanlıkça hazırlanan listelerde yer alan ülkelerdenizin verilmesine" ilişkin hükmünün yürürlük tarihi 2 yıl daha uzatılarak 7 yıla çıkartıldı.

Nohut:

Meksika, Arjantin
ABD, Arjantin

Soğan:

Hollanda, İran
Rusya

Domates:

Rusya, KKTC
Romanya, Ukrayna

Ayçiçeği:

Bulgaristan, Romanya
Moldova

K. Fasulye:

Kırgızistan, ABD
Kanada, Peru

Buğday:

Kırgızistan, ABD
Meksika, Rusya