Tavuk, dünya genelinde en çok tüketilen protein kaynaklarından biri olsa da, hazırlanışı, pişirilmesi ve saklanması sırasında yapılan hatalar ciddi sağlık sorunlarına yol açabildi.
Gıda güvenliği uzmanları, özellikle Salmonella ve Campylobacter gibi bakterilerin neden olduğu gıda zehirlenmelerinin, tavuk kaynaklı vakalarda sıkça görüldüğünü belirtti.
Bilimsel araştırmalar ve uluslararası uzman görüşleri, bu risklerin önüne geçmek için alınması gereken önlemleri ortaya koydu.
YANLIŞ PİŞİRME VE ÇAPRAZ BULAŞMA: SESSİZ TEHLİKE
ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC) verilerine göre, her yıl yaklaşık 1 milyon Amerikalı, tavuk kaynaklı gıda zehirlenmeleri nedeniyle hastanelik oldu.
Londra Hijyen ve Tropikal Tıp Okulu’ndan mikrobiyolog Prof. Dr. Laura Piddock, “Tavuk eti, uygun sıcaklıkta ve sürede pişirilmediğinde bakteriler hayatta kalabilir. Ayrıca, çiğ tavuğun diğer gıdalarla teması çapraz bulaşmaya neden olur” dedi.
Piddock’a göre, tavuğun iç sıcaklığının en az 75°C’ye ulaşması, bakterilerin yok edilmesi için kritik.
SAKLAMA KOŞULLARI: SOĞUK ZİNCİR KIRILIRSA RİSK ARTAR
Tavuğun saklanması da en az pişirme kadar önemli. Dünya Sağlık Örgütü (WHO), tavuğun 0-4°C arasında buzdolabında saklanması gerektiğini, dondurulacaksa -18°C’nin altında muhafaza edilmesi gerektiğini belirtti. Ancak, marketten eve getirilen tavuğun uzun süre oda sıcaklığında bekletilmesi veya buzdolabında yanlış yerleştirilmesi, bakteri üremesini hızlandırdı.
Harvard Üniversitesi’nden gıda güvenliği uzmanı Dr. Martin Wiedmann, “Soğuk zincirin kırılması, gıda kaynaklı hastalıkların en büyük nedenlerinden biridir. Tavuk, buzdolabının en soğuk bölmesinde, diğer gıdalardan izole edilerek saklanmalı” dedi.
ARAŞTIRMALAR NE DİYOR?
Journal of Food Protection’da yayımlanan bir çalışma, evde tavuk hazırlanırken yapılan hataların %60’ının çapraz bulaşma kaynaklı olduğunu ortaya koydu.
Araştırma, tüketicilerin %45’inin çiğ tavuğu yıkarken bakterileri çevreye yaydığını gösterdi.
Uzmanlar, tavuğu yıkamak yerine doğrudan pişirmeyi ve mutfak ekipmanlarını sıcak suyla dezenfekte etmeyi önerdi.
Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesi (EFSA) ise, gıda zehirlenmelerinin %20-30’unun tavuk tüketimiyle bağlantılı olduğunu raporladı.
EFSA’nın raporunda, tüketicilerin gıda güvenliği konusunda daha fazla bilinçlendirilmesi gerektiği vurgulandı.
UZMANLARDAN TAVSİYELER: RİSKİ AZALTMAK İÇİN NE YAPMALI?
Doğru Pişirme: Tavuğu en az 75°C iç sıcaklıkta pişirin. Gıda termometresi kullanarak sıcaklığı kontrol edin.
Çapraz Bulaşmayı Önleyin: Çiğ tavuk için ayrı kesme tahtası ve bıçak kullanın. Kullanılan yüzeyleri sıcak su ve deterjanla temizleyin.
Soğuk Zinciri Koruyun: Tavuğu marketten alır almaz buzdolabına yerleştirin ve 1-2 gün içinde tüketmezseniz dondurun.
Hijyen Kuralları: Ellerinizi, çiğ tavukla temas ettikten sonra en az 20 saniye sabunla yıkayın.
