İKTİDAR TOKİ ELİYLE TÜRKİYE’NİN EN GÜZEL ALANLARINI YABANCILAR İÇİN YAĞMAYA AÇTI

Ülkeyi parsellediler
Devlet aracılığı ile tüm kamunun malı olan ormanlar, kıyılar, hazine arazilerine göz dikildi. Yap, işlet, devret modeliyle otel, motel, iş merkezi ve golf sahaları haraç mezat yabancılara devredilecek

Haber: Salim YAVAŞOĞLU
Kamu İhale Kanunu ve Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nda değişiklik yapılmasına yönelik yasa tasarısı TBMM Bayındırlık Komisyonu’nda kabul edildi. Önümüzdeki günlerde TBMM Genel Kurulu’nda görüşülmesi beklenen tasarının kanunlaşması halinde dar gelirli vatandaşları konut edindirmek için kurulan TOKİ (Toplu Konut İdaresi), yabancı şirketleri turistik, termal tesis, otel, motel, ve golf merkezi sahibi yapmak için uğraş verecek. Maliye Bakanı Kemal Unakıtan’ın isteğiyle gerçekleşecek olan projeyle Çanakkale’den Mersin’e kadar olan sahil bandında, kaplıcaların bulunduğu yörelerde, yabancılar için villa kentler ve tatil köyleri kurulacak.

Soygunun adımları
Yabancılar için ’hasılat paylaşımı’yolu ile yaptırılacak bu yerlerin içinde sağlık birimleri, spor alanları, yaşlılar için huzurevi gibi sosyal tesisler de yer alacak. Aynı şekilde golf turizmine yönelik, çevrelerinde golf sahaları bulunan özel villa kentler de inşa edilerek, yabancılara satılacak. Bunun için Maliye Bakanlığı ile TOKİ arasında, söz konusu projeye ilişkin 17 Mart 2008’de bir protokol imzalandı.

Hazine yoksa orman ver
Aynı günlerde, Turizmi Teşvik Kanunu’nda değişiklik yapıldı. 15 Mayıs 2008 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanarak, yürürlüğe giren değişikliğe göre, Hazineye ait yerler Maliye Bakanlığınca Kültür ve Turizm Bakanlığına tahsis edilecek. Hazine adına tescili yapılmamış devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerle, kapanan yollar ve yol fazlalarının re’sen tescili, talep tarihinden başlayarak en geç 1 ay içinde tamamlanacak. Tasarıyla, Hazine mülkiyetinde yeterli alanın bulunmadığı durumlarda, Orman Kanununa göre orman sayılan yerlerden hangilerinin Çevre ve Orman Bakanlığınca, Kültür ve Turizm Bakanlığına tahsis edileceği sıralandı.

TOKİ ticarete atıldı
CHP Muğla Milletvekili Fevzi Topuz, TOKİ’nin kuruluş amacının dar gelirli vatandaşlara konut edindirmek olduğunu belirterek, “Kanuna göre, Hazine’ye ait veya atıl durumda bulunan arazilerde planlama yaparak, oraya konut yapıp vatandaşlara satması gerekiyor. Ancak 2002’den sonra tam bir ticari kuruluş oldu. Sanki bir inşaat şirketiymiş gibi hareket ediyorlar. Ama yasaya aykırı hareket ettiklerinden dolayı TOKİ yöneticileri suç işliyorlar. Devletten, dar gelirliye konut yapacağım diye tahsisle aldığı arazilere lüks konutlar yapıp ticari amaçla satıyor. Üstelikte yabancılara satıyor” dedi.

Kuruluş amacına aykırı
Önümüzdeki günlerde yapılacak bu yasa değişikliği ile deniz kıyıları ve ormanlık alanlardaki arazileri de kendi bünyesine katarak, konut, işyeri ve turistik tesisler yaparak, yabancılara satmayı planlamakta olduğunu kaydeden Topuz, “TOKİ’nin kuruluş amacından tam anlamıyla dışarı çıkmış oluyorlar. Bu da, bizim açımızdan yanlış yolda olduklarının açık göstergesidir. Bu nedenle uyarıyoruz ve yasanın verdiği yetkilere uygun hareket etmelerini bekliyoruz” şeklinde konuştu.

Toplumu tüketiyorlar
ODTÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Kentsel Politika Planlamaları ve Yerel Yönetimler Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hüseyin Tarık Şengül, kentleri ormanları ve kıyıları tüketerek aslında toplumun kendisini tükettiklerini işaret ederek, “Bütün bu düzenlemeler genel anlamda kamu malı dediğimiz unsurların talan edilmesine yönelik. Devlet aracılığı ile tüm kamunun malı olan ormanlar, kıyılar, hazine arazilerine göz diktiler. Daha önce dokunamadıkları, rant aracı yapamadıkları değerler piyasanın rant aracı haline getiriliyor” dedi.

Kamu yararı yok
Rantların son dönemde insan ihtiyaçlarına göre değil piyasa koşullarına göre şekillendiğini belirten Şengül, “Kentsel dönüşüm adı altında Ankara’da Mamak, Dikmen, İstanbul’da Başıbüyük ve Sulukule gibi. Buraları ranta açılıyor. Güçsüz guruplar tasfiye edilerek üst gelir gruplarına veriliyor. Daha önce saldıramadıkları alanlara göz diktiler. Kamusal değerlere saldırıyorlar. Burada planlamanın rolü ne derseniz:? Kamu yararı yok, piyasa yararı var. TOKİ, Özelleştirme İdaresi ve Turizm Bakanlığı el ele göz koyulan alana özgü plan yapıyorlar” açıklamasın yaptı.

TOKİ neyin hizmetinde
Aynı zamanda TMMOB Şehir Plancıları Odası Genel Başkanı olan Doç. Dr. Şengül, kentlere su sağlama hizmetini bile özelleştiren iktidar, kamu sektörünün alışveriş merkezi yapmasını teşvik ettiğini belirterek, “Hükümet hazırlamış olduğu torba yasa ile asıl işlevi konut üretimi olan TOKİ’nin etkinlik alanını genişletiyor. Yeni düzenleme yasalaşırsa, kamu arazilerini ve kaynaklarını kullanan TOKİ alışveriş ve iş merkezi, otel yapımı alanlarına girecek” dedi.

Prestij konut peşinde
Şengül, toplu konut isminin ortaya çıkışında ve ilk örgütlenmesinde amaç dar gelirlilerin konut sorununu kamu arazileri ve finansman olanaklarını da kullanarak çözmek olarak tanımlandığını kaydederek,şöyle konuştu “Son yıllarda, TOKİ bu tür bir görevi bir yana bırakıp, kendi ilanlarında ifade ettiği prestij konutlarına yöneldi. TOKİ son dönemde konut üretiminin dışındaki alanlara da girmişti. Şu anda Meclis Komisyonlarında görüşülen torba bir yasa ile yapılan düzenleme, TOKİ’nin konut dışındaki alanlarda da önünü açıyor”

Rant, oy toplama aracı
Bu tür bir düzenlemenin iki büyük çelişkisi olduğunu belirten Şengül, ‘Birincisi uzunca süredir kamu arazilerini, fabrikaları, kamu işletmelerini’ bu devletin işi değil “ diyerek haraç mezat satan bu anlayış, bir kamu kurumu olan TOKİ’nin alışveriş, iş merkezi gibi kamusal sorumluluk altında olmaktan uzak alanlara girmesinde sakınca görmemektedir. İkincisi, hali hazırda özel sektörün yoğun faaliyet içinde olduğu bu alanlarda, bu tür uygulamaların kamu kaynaklarıyla finanse edilmesidir” dedi. Şengül, bütün bunların rant ve oy uğruna yapıldığını ileri sürüp sözlerini şöyle tamamladı: “Bir çok konuda olduğu gibi, TOKİ uygulamaları ve mevcut yasa tasarısı da göstermektedir ki; mevcut iktidar TOKİ’yi kentlerde rant dağıtmak/oy toplamak için kullanmaktadır.”

Asıl işi dar gelirliye konut yapmak
AKP iktidarının Maliye ve Turizm Bakanları’ndan destekli TOKİ, kendisine devredilen içlerinde orman, kıyı şeridi gibi çok kıymetli arazilerin bulunduğu alanları yabancılara verebilmek için yapılan planı yakında uygulamaya geçirmeye hazırlanıyor.

Bakan habersiz arsalar hazır
Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay, TOKİ’nin yabancılara sahil kentlerinde villa ve tatil köyleri projesi hakkında bilgisinin bulunmadığını söylemişti. AKP’nin CHP’den gelen Bakanı Günay, CHP Muğla Milletvekili Fevzi Topuz’un, TOKİ Başkanı Erdoğan Bayraktar’ın “Çanakkale’den Mersin’e kadar sahil bandında özellikle kaplıcaların bulunduğu yörelerde, yabancılar için villa kentler ve tatil köyleri kuracakları” na yönelik açıklaması ve TOKİ ile Maliye Bakanlığı arasında 17 Mart 2008’de imzalanan protokol konusundaki soru önergesini cevaplamış ve haberi olmadığını belirtmişti. Yabancılara satmak amacıyla proje uygulanacak arazilerin Toplu Konut İdaresi’ne (TOKİ) devrine ilişkin karar ise Maliye Bakanı Kemal Unakıtan tarafından onaylanmıştı. TOKİ Başkanı Erdoğan Bayraktar, uygulamada en çok gelir paylaşımı yönteminin kullanılacağını belirterek, şunları söylemişti: “Öncelikle Antalya-Finike, Didim, Aydın-Kuşadası, Muğla-Bodrum, İzmir Konak-Mersinl ve Çeşme’de deneme uygulamaları yapacağız. Arsalar hazır, yasal düzenleme bekleniyor. Uzun vadede 20 milyar dolarlık gelir beklenen bir proje. Önce bir deneme yapacağız sonra genişleteceğiz.” Bayraktar, yabancılara satışın, peşin veya taksitli olabileceğini, 7-8 yıla kadar vade uygulanabileceğini kaydetmişti. Satıştan elde edilecek gelir ile TOKİ ile Maliye arasında paylaştırılacaktı.

++++++

Van Gölü tatil köyü
Tapu Kadastro eski Genel Müdür Yardımcısı Orhan Özkaya, yabancı cemaat vakıflarına bile satışta hiçbir kısıtlama olmadığını belirtmiş ve şu bilgiyi vermişti: “Demiryolları, otoyollar, barajlar, köprüler başka düzenlemelerle satılık hale geldi. 4875 sayılı ’Doğrudan Yabancı Yatırımlar Yasası’nın 3. maddesinin bazı fıkraları Anayasa Mahkemesi tarafından değiştirildi. Anayasa Mahkemesi, ’Yabancı şirketler Türkiye’deki şirketlerin aldığı bölgelerden (yakın yerler kastediliyor) gayrimenkul alamazlar’hükmünü getirdi. Bunu aşmak için de bütün Türkiye’deki hazine, orman, 2B arazilerini Turizm ve Kültür Bakanlığı ile TOKİ’ye devrettiler. TOKİ, konut yapıp yabancılara satacak. Turizm Bakanlığı Akdamar Kilisesi’nin de bulunduğu Van Gölü’ndeki adada yap-işlet-devret modeliyle tatil köyü yaptıracak. Anayasa Mahkemesi’nin kararlarını by-pass ediyorlar.” Özkaya, AKP’li Maliye Bakanı Unakıtan’ın örnek aldığı İspanya’nın zararı görüp yabancılara toprak satışından vazgeçtiğini belirtirken, Türkiye’de, 3996 sayılı yasada yapılan değişiklikle Milli Parkların, SİT Alanlarının, Uludağ, Kuşadası Dilek Parkı, Adıyaman Nemrut Dağı, Kartalkaya, Kazdağları, akarsuların, göllerin, barajların yap-işlet-devret modeliyle yabancılara devredileceğini belirtmişti.