Toros Dağları'nda iz sürüyorlar görenlerin cebi para doluyor. Kimi 3 günde kimi 20 günde buluyor

Antalya'nın Akseki ilçesinde arıcılık yapan Mehmet ve Fatma Kara çifti, Toros Dağları'nın sarp yamaçlarında firari arıların izini sürüyor. Nisan-Mayıs aylarında kovanlardan oğul veren arılar, dağların oyuk ağaçlarında ve kaya kovuklarında yeni yuvalar kuruyor.

Çift, su kenarlarında arı pisliklerini takip ederek, sabah güneşinde uçuş rotalarını izleyerek bazen 3 günde, bazen 15-20 gün süren zorlu tırmanışlarla kolonileri buluyor. Bulunan doğal kovanlar, Ağustos ortasından sonra hasat ediliyor; petekler kraliçe arıyla birlikte kovanlara aktarılıyor.

Bu bal, Toroslar'ın kekik, geven, yabani çiçekler ve çam balı örtüsünden süzülüyor, insan eli değmeden aromatik bir lezzet kazanıyor. Fatma Kara, "Eşimle arkadaş gibi dağlara vuruyoruz kendimizi. Akseki'den Seydişehir'e, Beyşehir'e, hatta Konya yaylalarına uzanıyoruz. Zorlu ama zevkli; doğayla baş başa kalıyoruz" diyor.

Mehmet Kara ise 30 yıllık tecrübesiyle 40 kovanı yönetiyor: "Zirvelerde geceleri kamp kuruyorum, ayıdan kurttan korkmuyorum. Onlar benim dostum. Bulduğum kovanlarda bazen 5-10 kilo bal çıkıyor, bazen yok. Taş kovuklar daha verimli, arılar ısınarak üretiyor."

Çift, arıların emeğine saygı duyarak zayıf kolonileri kurtarıyor; kışın telef olmalarını önlüyor. Toroslar, Türkiye'nin en zengin bitki çeşitliliğine sahip bölgelerinden. Akseki'nin endemik kekikleri, balı antibakteriyel kılıyor; son araştırmalar, bu balların antioksidan değerinin laboratuvar balından yüzde 40 yüksek olduğunu gösteriyor.

Kilosu 5 bin liraya talep gören ürün, İstanbul ve Ankara'daki aktarlarda kapışılıyor. Yıllık hasatları 200-300 kilo arasında değişen arıcılar, mobil sistemlerle yaylalara çıkıyor; güneş panelli TIR'lar, kovanları 2 bin 500 metreye taşıyor. Ancak iklim değişikliği, kuraklık ve ayı saldırıları tehdidi artıyor.

Tarım Bakanlığı, 2025'te Toros arıcılığı için 10 milyon liralık destek paketi duyurdu; organik sertifikasyon teşvik ediliyor. Kara çifti gibi yüzlerce arıcı, bu geleneksel mirası yaşatmak için mücadele ediyor.