Türk lirasının dramatik çöküşü

Türk lirasından 6 sıfır atılmasının üzerinden tam 16 yıl geçti. 2004 yılında enflasyon karşısında yıpranmış hiçbir değeri olmayan Türk lirasına yeniden itibar kazandırmak amacıyla 6 sıfır atılarak yeni Türk lirasına geçildi.

TL'den YTL'ye geçmekte zorlandık. Hesap kitabı karıştırdık. Bir süre sonra süreç tamamlandı ve yeniden TL'ye dönüş yapıldı.

Dönemin Başbakanı Erdoğan bu geçiş sürecinde tarihi bir konuşma yapmıştı:

Türk lirasına itibar kazandırdık. Eskiden 1 milyon lira verilerek tuvalete gidiliyordu. Şimdi sadece 1 TL oldu.

Gerçekten Erdoğan'ın dediği gibi Türk lirası geçen bunca yıldan sonra baktığımızda itibar kazanmış mıydı?

Şu kadar paraya şu kadar peynir-zeytin alınıyordu hesaplarını bir kenara bırakıp, altın, dolar ve Euro ile kıyaslayayım. Konutu zaten hiç söylemeye gerek yok.

 

Kaç ABD doları alabiliyoruz?

Geçen hafta usta ekonomist Mahfi Eğilmez, son 10 yılda konut alanların enflasyon ve diğer yatırım araçları karşısında zarar ettiğini madde madde anlattı.

İlk olarak Türk lirasının değerine dolar ile bakıyoruz. Paradan 6 sıfır atıldıktan hemen sonra yani 2005 yılında o çok değerli(?) 100 TL ile kaç dolar alabiliyoruz ona bakalım.

2005 yılında 100 lira verip karşılığında 74,6 dolar alıyordur. Oldukça ciddi bir değer.

Peki aradan 5 yıl geçtikten sonra bu değeri korudu mu? Bunu anlamak için 2010 yılında bakıyoruz. 100 TL ile 66,6 dolar alındığını görüyoruz. TL 2010 yılında az da olsa değer yitirmiş ama halen güçlü. Bir 5 yıl daha geçiyor ve 2015 yılına geliyoruz. Türk lirasında değer kaybının yarı yarıya ulaştığını görüyoruz. 100 lira ile sadece 36,7 dolar alabiliyoruz.

2020 yılına geldiğimizde ise Türk lirasının dramatik çözüşünü net bir şekilde görüyoruz. 100 lira ile sadece 14 dolar alabiliyoruz.

 

Kaç Euro alabiliyoruz?

Avrupa Birliği para birimi Euro karşısında da benzer çöküş var. 2005 yılında cebimizdeki 100 lira ile 55.5 Euro alabiliyorduk. 5 yıl sonra 2010 yılında 51.2 Euro alırken, 2015'te tıpkı dolara benzer bir durum ortaya çıkıyor. 100 lira ile sadece 33.6 Euro alabiliyoruz. Bugün ise gerçekten moral bozucu bir tablo var. Satın alabileceğimiz Euro miktarı sadece 13.

 

Altın karşısında dağıldık!

Türk lirası alım gücü altın karşısında da yok olmuş durumda. 6 sıfırdan hemen sonra yani 2005 yılında 5,52 gram altın alabiliyorduk. 2010 yılına geldiğimizde 1.62 grama düştüğünü görüyoruz. 2015 yılında 0,89 gram altına alımına karşılık bugün sadece 0,25 gram altın alabiliyoruz.

Tüm bunlar neyi gösteriyor? 18 yıl kesintisiz iktidarda kalan bir yönetimin ekonomi karnesini.

Her geçen gün daha da değersizleşen ve alım gücü yok olan bir para birimi oldu Türk lirası.

1980'li yıllarda İtalyan para birimi liret ile dalga geçerdi insanlar. Bir yemek için milyonlarca liret para ödendiği. O dönem nasıl olur diye hayrete düşüyorduk. Aynı dramatik sonucu bugün biz 6 sıfır atılmış Türk lirasında yaşıyoruz.

Güçlü ülke parasının gücü ile belli olur.

 

 

Yazarın Diğer Yazıları