Dünya enerji kaynaklarının yetersizliği yeni çözüm arayışlarını ve küresel mücadeleleri hızlandırmaktadır. Uluslararası Enerji Ajansı’nın verilerine göre önümüzdeki 25-30 yıl içinde dünya iki meydan okuma ile karşı karşıya kalacaktır. Enerji darboğazı ve ekolojik felaketler... Bu durum enerjinin her alanda tartışılmasını ve uluslararası çeşitli organizasyonlarda çözüm aranmasını gerekli kılmaktadır. Bunlardan birisi de EXPO fuarlarıdır. Türkiye EXPO 2020 için mücadelesini sürdürürken, dost ve kardeş Kazakistan, EXPO-2017’yi kazanmış ve organizasyonun ana teması olarak  “Geleceğin Enerjisi” ni seçmiştir. Kazakistan 2010 yılında 56 ülkenin devlet başkanı ile AGİT zirvesini ve 2011 yılında da Asya Kış Olimpiyatları’nı başarıyla gerçekleştirmişti. BDT ülkeleri açısından ilk sayılan bu organizasyonlardaki başarısı Kazakistan ve aday şehir Astana’yı avantajlı hale getirmişti. Kazakistan’ın en önemli rakibi bu tip organizasyonlara daha önce ev sahipliği yapan Belçika’nın Liege şehriydi. Ve Kazakistan 161 üyenin 103’nün oyunu alarak ipi göğüslemeyi başarmıştı.

Fon oluşturuldu

EXPO’nun tarihçesine bakıldığında her ülke büyük kârlar elde edememiş, hatta zarar edenler olmuştur. EXPO-2010 Çin’de yapılmış, ev sahibine 12 milyar dolarlık gelir sağlamıştır. 2000 yılında Almanya’da gerçekleştirilen fuarda ise katılım düşük olunca 1,2 milyar euroluk zarar gerçekleşmişti. Bu sebeple bir sonraki EXPO’nn ev sahibi Fransa, 2004 yılında organizasyondan vazgeçmişti. Bununla beraber EXPO organizasyonunun ev sahibi ülkeye dolaylı gelir getirdiği görülmektedir. 1967 yılında Kanada’da gerçekleştirilen fuar, 178 milyon euroya mal olmuş, aynı yıl ülkenin turizm geliri 300 milyon euroya ulaşmıştı.
Kazakistan’ın EXPO-2017 zaferi ilan edildiğinde Başbakan Yardımcısı Kayrat Kelimbetov Paris’teki basın açıklamasında  “geleceğin enerjisi” yönündeki çalışmaları desteklemek için ülkesinde  “EXPO-2017” Fonunun kurulduğunu ilan etmişti. Buradaki bütçenin gelişmekte olan ülkelerin yenilenebilir enerji alanındaki AR-GE çalışmalarına harcanacağı ifade edilmişti.

5 milyon kişi bekleniyor

EXPO-2017 fuarının Astana’ya maliyetinin 1,2 milyar euro dolayında olacağı tahmin edilmektedir. Finansmanın aslan payı (yaklaşık 1 milyar euro) yeni oteller, fuar alanları ve altyapı inşaatına harcanacak. Bütçenin 250 milyon eurosu devlet tarafından tahsis edilecek. EXPO 2017’de 758 bin nüfuslu Astana’ya en az 5 milyon ziyaretçinin gelmesi beklenmektedir. Bu süreçte Astana’ya yeni sembollerin kazandırılması mümkündür. 1889 yılında Paris’te dikilen Eyfel Kulesi bunun en açık örneğidir. Fuarın yapılacağı yer için Astana’da 113 hektarlık alan ayrılmıştır. Bunun 25 hektarında ana tesis yer alacak, kalan alanda ise dış yapılar ve EXPO-2017 kenti inşa edilecek. Eğer organizasyon başarıyla tamamlanırsa Astana’da inşa edilecek yeni yapılar ülkeyi uluslararası fuarlar konusunda bölge lideri yapabilir.
Diğer yandan Kazakistan yönetimi, hammadde ağırlıklı sanayiden katma değeri yüksek teknoloji üretimini teşvik etmekte ve bu konuda yeni reformları hayata geçirmektedir. Yeni üretimler sonuç verdiği takdirde enerji kullanımı hızla artış gösterecektir. Kazakistan’ın stratejik planına göre 2030 yılında yenilenebilir enerji kaynaklarının payı %11 düzeyinde olacaktır. Bu kapsamda, aldığımız bilgiye göre, EXPO-2017 için inşa edilecek ana tesislerde yenilenebilir enerji kaynakları kullanılacak. Böylelikle Kazakistan alternatif enerji kaynaklarının tanıtımını yaparak ülkenin yenilenebilir enerji potansiyelini daha açık biçimde ortaya koyabilecektir.