İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) 39. Dışişleri Bakanları Toplantısı 15-17 Kasım 2012 tarihinde Cibuti’de gerçekleşti. Toplantının ardından Kazakistan’ın bir yıldan uzun zamandır sürdürdüğü İİT Dönem Başkanlığı sona ermiş oldu. Kazakistan’ın başkanlık yaptığı 16 aylık dönem içerisinde Orta Doğu’da, Kuzey Afrika’da önemli ve kaotik süreçler yaşandı. Bu süreçte İİT üyesi ülkeler, gereken tavrı gösterme konusunda tereddütler yaşadı. Ancak yine de Kazakistan’ın dönem başkanı olarak üye devletlerin temsilcileri ile yaptığı görüşmeler ve Genel Sekreter Ekmeleddin İhsanoğlu’nun çabaları sonucunda İİT’nin belli ölçülerde meselelere yönelik bir duruş sergilediği ifade edilebilir.
Kazakistan’ın dönem başkanlığı süresince yürütme komitesi toplantılarının dışında sağlık, çevre ve bilim konularında 40’a yakın toplantı düzenlendi. Merkezi Astana’da bulunan Gıda Güvenliği Ofisi kuruldu. Böylelikle uzun vadede İslam ülkelerinin tüketim konusunda yaşayacakları bazı sıkıntıların bertaraf edilmesinin önü açıldı. Kazakistan döneminde ilk defa İİT’nin Tunus ve Libya gibi bazı üye ülkelerin parlamento seçimlerinde resmi gözlemci olarak yer alması sağlandı ve İİT bünyesinde insan hakları komisyonu oluşturulması fikri gündeme taşındı. Teşkilatın ismi ve logosu ihtiyaçlara göre yeniden belirlendi. Yine bu süreçte Kazakistan’ın; AGİT, Şanghay İşbirliği Örgütü, Avrasya Ekonomik Topluluğu gibi bazı uluslararası kuruluşlardaki tecrübesini ve ilişkilerini, İİT’nin daha işlevsel hale gelmesi için kullanabildiği görüldü.
Kazakistan’ın bölgedeki konumu ve istikrarlı büyümesi dikkate alındığında, önümüzdeki yıllarda İİT’nin Astana’da bölge ofisi açması kuvvetle ihtimaldir. Böylelikle İİT ülkelerinin Orta Asya, Kafkasya, Çin ve Rusya ile daha etkili ilişkiler yürütmesi mümkün hale gelebilir. Nihai olarak dost ve kardeş ülke Kazakistan, bundan 20 yıl önce kimsenin hayal bile edemediği AGİT Başkanlığı’nın ardından İİT dönem başkanlığını da başarıyla tamamlamış oldu.
1. Cumhurbaşkanı Günü
Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev sadece ülkesi için değil bütün Türk Dünyası için büyük önem taşımaktadır. Devlet yaşamında oldukça kısa sayılabilecek bir sürede, 20 yılda, Kazakistan’ın ekonomi, siyaset ve diplomaside geldiği nokta gerçekten gurur vericidir. Şüphesiz bu başarıda bir liderlik becerisi bulunmaktadır. Nazarbayev’in Cumhurbaşkanlığına ilk kez seçildiği 1 Aralık 1991’den bu tarafa Kazakistan’ın, dünyanın yatırım yapılabilir ilk 20 ülkesi arasına girmeyi başardığı görülmektedir. İşte bu başarılar dikkate alınarak Kazakistan Cumhuriyeti her yıl 1 Aralık gününü, Kazakistan 1. Cumhurbaşkanı Günü olarak kutlamaya karar verdi. Bu amaçla Türkiye’de de bazı etkinlikler gerçekleştirildi. Önceki gün Kazakistan Büyükelçiliği tarafından bu konuda bir panel düzenlendi. Moderatörlüğünü Zafer Kibar’ın yaptığı ve eski TBMM Başkanı Hikmet Çetin, Büyükelçi Canseyit Tüymebayev, Kazakistan-Türkiye Parlamentolararası Dostluk Grubu Başkanı Haluk İpek, TİKA Başkanı Serdar Çam ve benim de konuşmacı olarak yer aldığım panelde Nazarbayev’in kişiliği, liderliği ve başarıları anlatıldı. Özellikle Türk Cumhuriyetlerinin bağımsızlıklarının dünyada ilk kez Türkiye tarafından tanındığı günlerde Dışişleri Bakanı olan Hikmet Çetin’in anlattığı bazı anekdotlar ilgiyle karşılandı. Ne mutlu ki Türk Dünyasının Nazarbayev gibi Türklüğe sahip çıkan ve dünyaya kendisini kanıtlamış bilge bir lideri var. Allah ona uzun ömürler versin...