Türk Keneşi’ni duydunuz mu?

Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Konseyi yani Türk Keneşi, Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan ve Türkiye arasında kapsamlı iş birliğini teşvik etmek amacıyla 2009 yılında Nahçıvan’da düzenlenen Türk Zirvesi’nde imzalanan anlaşmayla kuruldu. Türk Keneşi (önceki adı Türk Konseyi) “Türkçe Konuşan Devletler Başkanları Zirveleri” süreci sonunda ortaya çıkan ortak siyasi iradenin bir ürünü olarak kabul edilmektedir. Özbekistan ve Türkmenistan bu uluslararası kuruluşa henüz katılmamış olsalar da önümüzdeki dönemde onların da birlik içerisinde konuşlanması sürpriz olmayacaktır. Sekretaryası İstanbul’da bulunan Türk Keneşi’nin yeni Genel Sekreteri Ramil Hasanov çalışmalarını hızlandırmaya başladı. Bu amaçla Türk Keneşi himayesinde TÜRKPA, TÜRKSOY ve Türk Akademisi Birinci Koordinasyon toplantısı İstanbul’da gerçekleştirildi. Hasanov’un başkanlığını yaptığı toplantıya Genel Sekreter yardımcıları Abzal Saparbek ve Adahan Madumarov’un yanı sıra TÜRKSOY Genel Sekreteri Düsen Kasseinov, Türk Akademisi Başkanı Prof. Dr. Darhan Hıdırali, TÜRKPA Genel Sekreteri Jandos Asanov ve Dünya Türk Gençleri Birliği Başkanı Ekrem Abdullayev katıldılar.
Toplantıda taraflar Türk Keneşi zirvelerinde alınan kararların sonuca ulaştırılmasında eş güdüm içerisinde hareket etme ve şu temel hususları hayata geçirme konusunda mutabakat sağladılar:
* 2015 yılında Türkiye’nin ev sahipliğinde gerçekleştirilmesi öngörülen 1. Türk Üniversite Spor Oyunlarını organizasyonunda TÜRKSOY’un faaliyet ağı ve tecrübesi dikkate alınacak. Muhakkak ki Üniversite oyunlarının yapılacağı yer çok önemli. Böylelikle ev sahibi olacak il o günlerde Türk dünyasının gündeminde kalacak ve yöre ekonomisine az da olsa katkı sağlanacak. Bu sebeple alt yapısı ve tesisleri olan illerimizin şimdiden harekete geçmelerini salık veririm.
* Birincisi Türk Akademisi tarafından düzenlenen 18 Mayıs Türk Yazı Günü etkinliğinin 2015 yılında TÜRKSOY’un kurduğu  “Türk Dili Konuşan Ülkeler Yazarlar Birliği” öncülüğünde kutlanması ve gerekli tanıtım çalışmalarıyla söz konusu organizasyona daha fazla katılım sağlanması kararlaştırıldı.
* Bodrum Zirvesi’nde alınan kararlar çerçevesinde üye ülkelerin ortak mirası olan Türk tarihi, destanları ve zengin mutfağın korunması amacıyla UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi’ne Dede Korkut, Lavaş, Dolma gibi başlıklarda ortak adaylık başvuruları yapılması gerektiği ifade edildi. Ancak Türkiye ve Azerbaycan’ın ortaklaşa başvurmayı planladığı Lavaş ekmeği, ilgili bakanlıkların gecikmesi sebebiyle Ermenistan’ın Kültürel Mirası oldu. Ayrıca Kazakistan Dombrası ve yine Kazak ve Kırgızların Yurt adını verdikleri çadır, bu listeye girmeyi başardı. Bu noktada Türkiye Kültür ve Turizm Bakanlığı bünyesindeki Türk Cumhuriyetleri (bu tür konularla daha fazla ilgilenmesi düşünülen) şubesinin bir süre önce kapatıldığını hatırlatmak gerekir.
* Türk Keneşi, Türk Akademisi ve TÜRKSOY gibi kuruluşların üye ülkelerin parlamentolarında bekleyen anlaşma metinlerinin TÜRKPA’nın da desteğiyle imzalanarak yürürlüğe girmesinin sağlanması görüşüldü.
Ayrıca toplantıda bu kararlara ek olarak ortak toplantı-konferanslar düzenlenmesi ve her kuruluşun diğer kuruluşlarla temasını sağlayacak temsilciler tayin edilmesi kararlaştırıldı. Bu kapsamda toplantı sonrası “1 Aralık Kazakistan Kurucu Cumhurbaşkanı Günü”  vesilesiyle Türk Keneşi ve Kazakistan Başkonsolosluğu tarafından bir etkinlik düzenleneceği duyuruldu. Genel Sekreter Hasanov, koordinasyon toplantısının hemen ardından bir dizi görüşme için önce Ankara’ya oradan da Türk Keneşi Eğitim Bakanları Toplantısı için Azerbaycan’a geçti. Türk Keneşi’nin bu önemli çalışmalarını vakit buldukça paylaşmaya devam edeceğim.

 

Yazarın Diğer Yazıları