Süper Lig bugün önemli bir derbi ile futbol severlerin dikkatlerini üzerinde topluyor. Beşiktaş ve Fenerbahçe resmi kayıtlara göre 363 kez karşı karşıya gelecek. Ezeli rekabette kimin yüzünün güleceğini bugünkü adıyla “Tüpraş Stadyumu”nda oynanacak maçtan sonra göreceğiz. Bu derbi vesilesiyle ben sizlere maçın oynanacağı stadyumun futbol tarihimizde pek de bilinmeyen bir özelliğini hatırlatmak istiyorum. Geçmişteki ismiyle “Mithatpaşa Stadyumu”nun gerçek anlamda “gece maçı” oynanmış ilk stat olma özelliğine sahip olduğunu duymuş muydunuz?.. Günümüzde Gezi Parkı’nın olduğu yerde bulunan Taksim Stadı’nda da daha önce amatörce “gece maçı” denemeleri yapılmış olsa da bunun profesyonel manada ilki 28 Mart 1962 günü Mithatpaşa'da oynanan Fenerbahçe - Kasımpaşa maçıyla gerçekleşip tarihe geçmişti.
Şimdilerde ışıl ışıl aydınlatılmış sahalarda maç izlerken gündüz mü, gece mi olduğu belki aklımıza bile gelmiyor ama tam 63 yıl önce böyle bir yenilikle tanışanlar için şüphesiz bu heyecan verici bir gelişmeydi. Devrin önemli gazetecilerinden Orhan Tahsin de Hayat Mecmuası’nın Mayıs 1962 tarihli sayısında Türkiye’de gece maçlarının tarihçesini ve bu süreçte yaşanan ilginç olayları okurlarına şöyle aktarıyordu:
İstanbul’da ilk gece maçı bundan 23 yıl önce Taksim Stadında yapılmıştı. Ordudan alınan projektörlerle aydınlatılan sahada topu boyamak için özel "kireççiler" vazifelendirilmişti.
"Gece maçları hakkında bir-iki tenkidimiz olacak. Yan hakemlerin beyaz bayrak taşımaları, beynelmilel bir teamüldür. Sonra futbolcuların ayaklarını frenlemeleri lâzım. Top, Taksim Kışlası'nın saçaklarına kurulmuş projektörleri aşınca, görünmez oluyor!... Ondan sonra, saha kenarında bekleyen topçulara iş düşüyor... Yeni bir "kireçli top" santraya atılıyor... Bir de kireççiler var. Bunlar, topraktan kirlenen topları durmadan kireçliyorlar... Seyirci sayısı da bir rekordu... Taksim Stadı, kurulduğu yıldan beri ilk defa 3 bin seyirciyi bir arada görüyordu. Ordudan temin edilen projektörler, ilk maçta sahayı tamamıyle aydınlatamıyordu... Kalenin biri, karanlıklar içindeydi. İkinci maçta, sekiz projektör daha ilâve edince saha pırıl pırıl aydınlandı..."
13 Eylül 1939 günü İstanbul gazeteleri, spor sayfalarının birkaç sütununu Türkiye'de ilk defa yapılan gece maçlarına ayırmışlardı. İlk maç Taksim Stadı'nda 9 Eylül gecesi yapılmıştı. Fenerbahçe ile Beyoğluspor karşılaşmış, gecenin ilk golünü Fenerbahçe sağaçığı K. Fikret atmıştı. Maç, Fenerbahçe'nin 4-2 galibiyetiyle sona ermişti... Maçlar, 9 Eylül'den 16 Eylül'e kadar sürmüştü. Bir daha da gece maçı yapılmamıştı.
Taksim Stadı, Türk futbolunda "iyi" veya "kötü" birçok olayların başlangıcı olmuştu... "Gece maçı" bunlardan biriydi. Bu arada, sahaya ilk ayva atışı da Taksim Stadında başlamıştı... Güneş'in yeni kurulduğu günlerde. Taksim Stadı'nda bir Galatasaray-Güneş maçı yapılıyordu. Galatasaraylılar sepet sepet ayva getirmişlerdi. 15 dakika içinde saha, bir ayva tarlasına dönmüştü.
Bu stadın bir de "kurutulma" hikâyesi vardır. Galatasaray ile Fenerbahçe bir kupa finalini oynayacaklardı. Saha çok çamurlu olduğundan, maçın başka bir tarihe bırakılması düşünülmüştü. Ancak, ilgililerden biri, maçtan bir gün önce sahaya bidon bidon benzin dökerek yakmış, gece stat gündüz gibi aydınlanmıştı... Saha da kupkuru olmuştu...
Taksim Stadı, Mütareke yıllarında açılmıştı... Ancak, 2-3 bin kişi alacak ölçüdeydi... Önceleri, kapısına, Şehzadebaşı tiyatrolarında olduğu gibi, bir karatahta konurdu... Karatahtaya da meselâ, "Stadyom - Jan Jak Ruso maçı. Müsabakaya Refik Osman da iştirak edecektir" diye yazılırdı... Bu tarihî stad, bir gün yerini Şeref, Fenerbahçe stadlarına bırakıverdi. Mithatpaşa Stadı ise, 19 Mayıs 1947'de açıldı. Işıklı ilk maçtan tam 8 bin 228 gün sonra, 28 Mart 1962 günü Mithatpaşa'da gece maçları başladı... İlk maç, Fenerbahçe ile Kasımpaşa arasında yapıldı. Fenerbahçe maçı 3-2 kazandı... Bu sefer, saha, Avrupa'daki örneklerine benzer şekilde aydınlatılmıştı. Kireççiler yoktu. Sonra futbolcular, ne kadar şandellerse şandellesinler, fosforlu top gene görülüyordu...
(Orhan Tahsin / Hayat Mecmuası - Mayıs 1962)
