Rusya-Ukrayna savaşının ardından 'Savaşsız Çocukluk Projesi' adı altında Türkiye'ye getirilen 500'ü aşkın Ukraynalı yetim çocuğun, Antalya'da yerleştirildikleri otellerde ihmal ve istismara maruz kaldığı ve 2 kız çocuğunun hamile kaldığı ortaya çıkmıştı.
Yaşanan gelişmeler sonrası Başsavcılık, konuyla ilgili soruşturma başlattı. Bazı medya kuruluşlarında ise, Ukraynalı kız çocuklarının maruz kaldığı istismar ve taciz soruşturma ve yargılamalarının üstünün kapatıldığı iddia edilmişti.
ANTALYA CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞI'NDAN YALANLAMA
Antalya Cumhuriyet Başsavcılığı, söz konusu iddiaları kesin bir dille yalanlayarak soruşturma ve yargılamalarının devam ettiğini açıkladı.
Başsavcılıktan yapılan açıklamada, Ukrayna vatandaşı 17 yaşındaki bir kız çocuğuna iki suça sürüklenen çocuk tarafından gerçekleştirildiği iddia edilen istismar iddialarıyla ilgili Cumhuriyet Başsavcılığınca soruşturma işlemlerinin hassasiyetle takip edilerek haklarında kamu davası açıldığı aktarılan açıklamada, Antalya Çocuk Ağır Ceza Mahkemesinin 2025/215 esas sayılı dosyası üzerinden yargılamanın devam ettiği ifade edildi.
Açıklamada, diğer iddiaların da konu Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından öğrenildiği ilk anda takip edildiği belirtilerek şu ifadeler kullanıldı,
‘Bakanlık tarafından yapılan suç duyurusu üzerine Başsavcılığımızca derhal soruşturmaya başlanılmıştır. Soruşturma kapsamında savaş mağduru çocuklarla ilgili en küçük bir ihbar dahi vakit kaybedilmeksizin ele alınmakta, kişilerin yaşları, olay tarihleri ve diğer tüm hususlar titizlikle değerlendirilmektedir. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığınca Başsavcılığımıza iletilen veya resen öğrenilen söz konusu olaylardan şikayete tabi olanlarla ilgili yasal ve geçerli bir şikayet bulunup bulunmadığı, resen takibi gereken olaylarla ilgili olarak ise yurt dışında olan ilgili taraflar yönünden istinabe (uluslararası adli yardımlaşma) gerekip gerekmediği, kanunun gerektirdiği usuller çerçevesinde yerine getirilmektedir. Bu nedenle bazı basın organlarında eksik bilgiye dayalı, bağlamından koparılarak yapılan yorumlar, hukuki sürecin işleyişi hakkında gerçeği yansıtmayan bir algı oluşturmaktadır.’
Çocukların Türkiye'de şikayetçi olmaması sebebiyle ve yurtdışında kendilerine yetkililer tarafından imzalatılan 'şikayetçi değiliz' kağıdı nedeniyle, 'cinsel istismar' suçlamasından değil 'reşit olmayan kişiyle cinsel birlikte olmak' suçlamasından soruşturma açıldığı söyleniyor. Kadın örgütleri, bunun yine bir küçüğün rızası var vakası olduğunu, oysa suçlamanın yanlış yerden başlatıldığını belirtiyor. Başsavcılığın 'soruşturma daha bitmedi' açıklamasında ise suçlamanın ne olduğuna değinilmemesi dikkat çekiyor.
NE OLMUŞTU?
Rusya-Ukrayna savaşının ardından 'Savaşsız Çocukluk Projesi' adı altında Türkiye'ye getirilen 500'ü aşkın Ukraynalı yetim çocuğun, Antalya'da yerleştirildikleri otellerde ihmal ve istismara maruz kaldığı belgelendi.
Agos Gazetesi'nden Burcu Karakaş'ın, Anna Babinets, Yanina Kornienko ve Slidstvo.Info ile ortak yürüttüğü araştırmaya göre Mart 2024'te aralarında Ukrayna Parlamentosu İnsan Hakları Komiseri, Türkiye Kamu Denetçiliği Kurumu ve Türkiye UNICEF temsilcilerinin de bulunduğu bir heyetin Antalya Beldibi'ndeki otelde yaptığı teftiş sırasında ihmal ve istismar zinciri ortaya çıktı.
EMİNE ERDOĞAN VE ZELENSKA'NIN PROJESİ
2022 yılında AKP'li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın eşi Emine Erdoğan ile Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy’nin eşi Olena Zelenska’nın görüşmesi sonrası, Ukraynalı patron Ruslan Shostak’ın vakfı aracılığıyla yüzlerce çocuk Antalya’daki otellere yerleştirilmişti.
Ancak hazırlanan uluslararası raporlar, Shostak’ın “hayırseverlik” adı altında yürüttüğü projede çocukların fon toplamak için dekor olarak kullanıldığını, temel insani ihtiyaçlarının dahi karşılanmadığını ortaya koydu. Çocukların bağış kampanyaları için zorla dans ettirildiği, şarkı söyletildiği, katılmayanların cezalandırıldığı belirtildi.
İKİ ÇOCUK HAMİLE KALDI
Uluslararası araştırmacı gazetecilik ağı OCCRP'nin ulaştığı rapora göre, 11 Ukraynalı yetkilinin imzası bulunan bu rapor, yetim çocukların ihmal edildiğini, psikolojik ve cinsel istismara maruz kaldıklarını belgeledi.
En çarpıcı bulgu, iki kız çocuğunun otel çalışanları tarafından hamile bırakılmasıydı. 15 yaşındaki N. otelde aşçı olarak çalışan 23 yaşındaki M. tarafından, 16 yaşındaki I. ise yine otel aşçılarından 21 yaşındaki S. tarafından istismar edilerek hamile bırakıldı.
Tanıkların ve çocukların anlatımlarına göre, Ukraynalı refakatçiler bu durumu bilmelerine rağmen engellemek yerine buluşmaların gerçekleşmesine yardım etti.
DOĞUMDAN SONRA İNTİHARA KALKIŞTI
Kızlar, hamile oldukları anlaşılınca olayı örtbas etmek için Ukrayna’ya gönderildiler. İkisi de Ukrayna’daki sosyal hizmetlerin desteği olmaksızın doğum yaptı. Çocuk yaşta hamile kalıp doğurmak zorunda kalan N. ve I., hayata Ukrayna’da devam etmeye çalışıyorlar. N. gibi ne vakıftan ne de sosyal herhangi bir destek almayan I., oğlunu dünyaya getirdikten üç ay sonra intihara kalkıştı. 'O zamanlar hiçbir çıkış yolu göremiyordum. Yaşamak istemiyordum' diyor.
'BİR TANE HOCA VARDI, ALLAH RAZI OLSUN YARDIM ETTİ BİZE'
Ukrayna merkezli araştırmacı gazetecilik merkezi slidstvo.info ekibine konuşan Türk aşçı S. yaşananları şöyle anlattı,
'Çocukların yanına gitmek yasaktı. I.’ya ‘Odanıza gelmek istiyorum. Yasakları çiğnerim, sıkıntı yok’ diyordum. Kimse beni görmeden odasına giderdim. Bir tane hoca vardı. Allah ondan razı olsun, o yardım etti bize. Halimizden anladığı için bir şey demiyordu.'
Hamile kalan kızlar, olay örtbas edilmek amacıyla Ukrayna'ya gönderildi ve orada sosyal hizmetler desteği olmadan doğum yaptılar. Çocuk yaşta anne olmak zorunda kalan I., doğumdan üç ay sonra intihara kalkıştı.
BİR ÇOCUK KAYBOLDU, HELİKOPTERLE ARANDI
Raporda, cinsel istismarın yanı sıra otelde kalan çocuklara yönelik başka ihmaller de tespit edildi.
Çocuklar, Ukraynalı eğitimcilerin zalimane muamelesinden şikayetçi oldular; kız çocukları odaları temizlemeye, büyük çocuklar ise engelli ve küçük çocuklara bakmaya zorlandı.
Çocuklardan biri otelde kaldığı süre içinde kayboldu ve helikopterle arama kurtarma çalışmaları sonucu sahilde bulundu.
Otelde acil durum ve tıbbi bakım hizmetleri mevcut değildi; refakatçiler hasta çocuklara tıbbi işlemleri Ukrayna'daki doktorlarla telefonda görüşerek uyguluyordu.
ÇOCUKLAR İÇME SUYUNA BİLE ERİŞEMİYORDU
Barınma koşulları uygunsuzdu. İçme suyu kokuyordu ve çocukların her zaman serbestçe içme suyuna erişimi yoktu, temiz çarşaf yetersizdi ve çocuklar kirli battaniyeler altında uyumak zorunda kaldı. 120 çocuğun psikonörolojik bozuklukları olmasına rağmen uygun beslenme sağlanmadı.
ETKİNLİKTE SAHNEYE ÇIKAN ÇOCUKLARA EK YİYECEK VERİLDİ!
Ukraynalı vakıf ayrıca, proje için para toplamak amacıyla çocukları bağış kampanyalarına dahil ederek onları yetişkinlerin önünde şiir okumaya, şarkı söylemeye ve dans etmeye zorladı. Bu tür kampanyalara katılan çocuklara ek yiyecek, giyecek gibi ayrıcalıklar tanındı. Katılmayı reddedenler cezalandırıldı.