Çocukluk dönemi, bağışıklık sisteminin gelişiminde kritik bir evre, ancak aynı zamanda enfeksiyonların en sık görüldüğü bir süreç.
Bilimsel çalışmalar, dünya genelinde çocukların yaklaşık %90’ının 2 yaşına kadar en az bir kez viral veya bakteriyel bir enfeksiyona yakalandığını gösterdi.
Solunum yolu enfeksiyonları, gastroenterit ve kulak iltihapları, bu yaş grubunda en yaygın sağlık sorunları arasında. ABD, İngiltere ve Avustralya’dan uzmanlar, bu enfeksiyonların hem kısa hem de uzun vadeli etkilerine dikkat çekerek, ebeveynleri aşılar, hijyen ve erken teşhis konusunda uyardı.
İşte çocuklarda enfeksiyonların çarpıcı gerçekleri ve alınması gereken önlemler...
ÇOCUKLARDA ENFEKSİYON: YAYGIN VE KAÇINILMAZ
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre, 0-2 yaş arası çocuklar, bağışıklık sistemlerinin henüz tam gelişmemiş olması nedeniyle enfeksiyonlara karşı savunmasız.
Pediatrics dergisinde yayımlanan bir çalışma, çocukların %88’inin 2 yaşına kadar en az bir kez solunum sinsityal virüsü (RSV), rinovirüs veya rota virüsü gibi enfeksiyonlarla karşılaştığını ortaya koydu. Bu enfeksiyonların %60’ı hafif seyrederken, %10’u hastaneye yatış gerektirecek kadar ciddi olabiliyor.
ABD’deki Johns Hopkins Üniversitesi’nden pediatri uzmanı Prof. Dr. Aaron Milstone, “Çocuklar, kreşlerde, oyun alanlarında veya aile içinde kolayca enfekte olabilir. RSV gibi virüsler, özellikle prematüre bebeklerde ve bağışıklığı zayıf çocuklarda ciddi solunum sorunlarına yol açabilir” dedi.
İngiltere’deki Oxford Üniversitesi’nden immünolog Prof. Dr. Sarah Gilbert, “Bağışıklık sistemi, her enfeksiyonla güçlenir, ancak bu süreçte çocuklar komplikasyon riskiyle karşı karşıya kalır. Erken yaşta uygun önlemler, bu riskleri azaltır” dedi.
EN SIK GÖRÜLEN ENFEKSİYONLAR VE ETKİLERİ
Çocuklarda en yaygın enfeksiyonlar arasında solunum yolu enfeksiyonları (soğuk algınlığı, RSV, grip), gastroenterit (rota virüsü, norovirüs) ve orta kulak iltihabı yer aldı.
The Lancet Infectious Diseases’te yayımlanan bir çalışma, 2 yaş altı çocuklarda rota virüsü kaynaklı ishalin, dünya genelinde her yıl 200.000’den fazla hastaneye yatışa neden olduğunu gösterdi.
Solunum yolu enfeksiyonları ise özellikle kış aylarında artış gösteriyor ve zatürre gibi ciddi komplikasyonlara yol açabildi.
Avustralya’daki Melbourne Üniversitesi’nden çocuk sağlığı uzmanı Prof. Dr. Kim Mulholland, “Rota virüsü, çocuklarda dehidrasyona yol açan ciddi ishallere neden olabilir. Aşılar, bu virüsün etkisini %90 oranında azaltıyor” dedi.
Orta kulak iltihabı da sık görülüyor ve tedavi edilmezse işitme kaybına yol açabiliyor.
Journal of Pediatric Infectious Diseases’te yayımlanan bir araştırma, 2 yaş altı çocukların %40’ının en az bir kez orta kulak iltihabı geçirdiğini belirtti.
UZUN VADELİ RİSKLER
Erken yaşta geçirilen enfeksiyonlar, sadece kısa vadeli sorunlarla sınırlı değil.
Harvard Tıp Fakültesi’nden immünolog Dr. Galit Alter, “Tekrarlayan veya ciddi enfeksiyonlar, bağışıklık sistemini aşırı zorlayarak alerji, astım veya otoimmün hastalık riskini artırabilir” dedi.
Örneğin, RSV ile erken yaşta enfekte olan çocuklarda, ilerleyen yıllarda astım gelişme olasılığı %20 daha yüksek. Ayrıca, kronik enfeksiyonlar veya yetersiz tedavi, büyüme geriliği ve bilişsel gelişim sorunlarına yol açabiliyor.
UZMANLARDAN EBEVEYNLERE ÖNERİLER
Uluslararası uzmanlar, çocuklarda enfeksiyon riskini azaltmak için aşıların, hijyen kurallarının ve erken teşhisin kritik olduğunu vurguladı.
DSÖ, rota virüsü, grip, pnömokok ve meningokok gibi enfeksiyonlara karşı aşıların yaygınlaştırılmasını önerdi.
İngiltere’deki King’s College London’dan pediatri uzmanı Prof. Dr. Helen Bedford, “Aşılar, çocukları ciddi enfeksiyonlardan korumanın en etkili yolu. Örneğin, rota virüsü aşısı, hastaneye yatışları %85 oranında azalttı” dedi.
Ebeveynler için pratik öneriler arasında şunlar yer aldı:
Hijyen: Çocukların ellerini sık sık yıkamak, oyuncakları temiz tutmak ve hasta kişilerle teması sınırlandırmak enfeksiyon riskini azaltır.
Beslenme: Emzirme, bağışıklık sistemini güçlendirir. Dengeli beslenme, özellikle çinko ve C vitamini açısından zengin gıdalar, enfeksiyonlara karşı direnci artırır.
Erken Müdahale: Ateş, öksürük, ishal veya solunum güçlüğü gibi belirtilerde hemen bir doktora başvurulmalı.
Kreş Önlemleri: Kreşlerde hasta çocukların izolasyonu ve düzenli temizlik, enfeksiyonların yayılmasını engeller.
Frontiers in Pediatrics’te yayımlanan bir çalışma, emzirmenin ilk 6 ayda enfeksiyon riskini %30 azalttığını, el yıkama alışkanlığının ise solunum yolu enfeksiyonlarını %25 düşürdüğünü gösterdi.
ÇOCUKLARINIZI KORUYUN!
Çocukların %90’ının 2 yaşına kadar en az bir kez enfeksiyona yakalanması, bağışıklık sistemlerinin gelişim sürecinin doğal bir parçası. Ancak, bu enfeksiyonlar ciddi komplikasyonlara yol açabilir.
Bilimsel araştırmalar ve uzmanlar, aşılar, hijyen ve erken müdahalenin bu riskleri büyük ölçüde azalttığını gösterdi.