Soğuk ve karanlık kış aylarının getirdiği enerji düşüşü, bilim insanlarının uzun süredir üzerinde durduğu bir konu oldu.
Azalan gün ışığına bağlı olarak ortaya çıkan ve "Mevsimsel Duygulanım Bozukluğu" (SAD) olarak adlandırılan durum, uzmanların görüşüne göre yalnızca bir "kış melankolisi" değildi. Biyolojik mekanizmaları etkileyen gerçek bir sorun teşkil etti.
IŞIK TERAPİSİ VE SİRKADİYEN RİTİM
Uzmanlar, kış aylarında enerjiyi korumanın temel yolunun ışık maruziyetini artırmaktan geçtiğini ifade etti.
ABD'deki Mayo Clinic uzmanları, özellikle mevsimsel depresyon yaşayan bireyler için ışık terapisinin (fototerapi) önemini vurguladı.
Uzmanlar, 10.000 lüks yoğunluğundaki bir ışık kutusunun sabahın ilk saatlerinde 20-30 dakika kullanılmasının, beyindeki ruh halini düzenleyen seratonin aktivitesini destekleyerek ve sirkadiyen ritmi düzenleyerek yorgunluk semptomlarını hafiflettiğini belirtti.
Northwestern Medicine'dan psikiyatri hemşiresi Cheryl Beutell, "SAD'ın doğayla ve vücudumuzun ışığa tepkisiyle çok ilgisi var" açıklamasını yaptı.
Beutell, gün ışığı azaldığında vücudun daha fazla melatonin ürettiğini ve bunun da gündüzleri yorgun hissetmeye yol açtığını ifade etti. Bu nedenle, olabildiğince doğal ışığa maruz kalmanın kritik rol oynadığı belirtildi.
DİYET VE EGZERSİZ İPUÇLARI
Enerji seviyelerini istikrarlı tutmak adına beslenme düzenindeki değişikliklere de dikkat çekildi. Cleveland Clinic uzmanları, kışın vücudun nişastalı ve tatlı yiyecekler istemesine rağmen, enerji düşüşlerine neden olan basit şekerler yerine kompleks karbonhidratlar, proteinler ve sağlıklı yağlar içeren besleyici seçeneklere odaklanılmasını önerdi.
Örneğin, yulaf ezmesi, esmer pirinç ve tam tahılların, serotonin seviyelerini destekleyerek enerji seviyelerinin daha uzun süre korunmasına yardımcı olduğu dile getirildi.
Ayrıca, fiziksel aktivitenin enerji üzerindeki pozitif etkisine değinildi. Health.com'dan Magill adlı bir fizyoterapist, düzenli egzersizin kan akışını, oksijen iletimini ve metabolizmayı hızlandırarak enerji verdiğini, aynı zamanda ruh halini iyileştiren endorfinlerin salınımını tetiklediğini belirtti.
Soğuk havada dahi dışarıda kısa yürüyüşler yapmanın ya da kapalı alanda yoga gibi aktivitelerle bedeni hareket ettirmenin, kış yorgunluğuna karşı güçlü bir savunma oluşturduğu aktarıldı.
D VİTAMİNİ VE SOSYAL BAĞLANTILAR
Bilimsel araştırmalar, kış yorgunluğuyla mücadelede D Vitamini seviyelerinin önemini de gösterdi. Güneş ışığının azalmasıyla vücudun D vitamini üretimi düşerken, Mayo Clinic verileri bu vitaminin düşük seviyelerinin SAD riskini artırdığını ortaya koydu.
Uzmanlar, takviye veya somon gibi D vitamini açısından zengin gıdaların, kış aylarında enerji seviyelerini desteklemeye yardımcı olabileceğini belirtti.
Zihinsel sağlık profesyonelleri sosyal bağlantıların muhafaza edilmesinin duygusal enerjiyi yükselttiğini vurguladı. Mind adlı akıl sağlığı kuruluşu, kışın içe kapanmanın yaygın olduğunu ancak arkadaşlarla, aileyle veya topluluk gruplarıyla düzenli olarak zaman geçirmenin izolasyon duygularıyla mücadele ederek önemli bir destek sağladığını ifade etti.
