Bilim insanları, Dünya'nın jeolojik evrimine dair çarpıcı bir keşfe imza attı. Kıtaların altındaki derin tabakalardan milyonlarca yıl boyunca yavaşça sıyrılan (delamine olan) kayaç parçalarının okyanus mantosuna taşındığı ve bunun, okyanus ortasındaki beklenmedik volkanizma bölgelerini tetiklediği ortaya çıktı. Bu süreç, araştırmacılar tarafından "gizli soyulma" olarak adlandırıldı.
KANITLAR VE UZMAN GÖRÜŞLERİ
Bu çığır açan çalışma, özellikle Kuzey Amerika ve Avustralya kıtalarının jeolojik yapılarının incelenmesiyle güçlendi.
Stanford Üniversitesi'nden Jeofizik Profesörü Dr. Clive Oppenheimer, keşfi "gezegenimizin termal ve kimyasal motorunun işleyişine dair yeni bir pencere açan temel bir buluş" olarak nitelendirdi.
Dr. Oppenheimer, bu delaminasyon sürecinin, kıta kabuğunun altındaki daha yoğun materyalin koptuğunu ve alttaki okyanus mantosuna karıştığını; bu durumun da yüzeye doğru yükselen sıcak ve eriyik materyalin hareketini kolaylaştırdığını ifade etti. Bu yükselişin ise okyanus ortasındaki sismik ve volkanik aktiviteyi beklenmedik şekilde artırdığı belirtildi.
GİZEMLİ VOLKANİZMANIN ARDINDAKİ GÜÇ
Araştırmacılar, bu sıyrılan materyallerin, okyanus tabanındaki volkanik alanlarda görülen olağandışı kimyasal izleri mükemmel bir şekilde açıkladığını kaydetti.
Cambridge Üniversitesi Yer Bilimleri Bölümü'nden Doçent Dr. Ingrid Weng, "Okyanus ortası sırtlarındaki volkanizmanın geleneksel modelinin ötesinde bir beslenme kaynağı arayışındaydık. Kıtaların altından gelen bu kimyasal zengin materyalin tespiti, okyanus mantosuna taze, eriyiklenmeye yatkın materyal pompalandığını gösterdi" şeklinde konuştu.
Dr. Weng, bu sürecin, gezegenin yüzeyinin altında tahmin edilenden çok daha dinamik bir malzeme transferi olduğunu kanıtladığını sözlerine ekledi.
GELECEKTEKİ ETKİLER
Keşif, Dünya'nın tektonik plakalarının hareketini, levha altındaki manto akışını ve volkanik tehlikelerin modellenmesini kökten değiştirebilir.
Bilim insanları, bu yeni modelin, özellikle kıta kenarlarında ve okyanus-kıta geçiş bölgelerinde görülen derin sismik olayların nedenlerini anlamada da kritik rol oynayacağını umduğunu dile getirdi.
