Prostat kanseri, erkeklerde en sık görülen kanser türlerinden biri olarak, 50 yaş üstü erkekler için sessiz bir tehdit oluşturmaya devam ediyor.
Amerikan Üroloji Derneği (AUA) ve Amerikan Kanser Derneği (ACS) gibi önde gelen kuruluşların güncel rehberlerine göre, bu yaş grubundaki erkeklerin düzenli üroloji muayenelerine gitmesi, erken teşhisle tedavi başarısını yüzde 90'ların üzerine çıkarabildi.
Johns Hopkins Üniversitesi'nden ürolog Dr. Christian Pavlovich, "Prostat kanseri genellikle yavaş ilerler, ancak erken evrede yakalanmazsa ölümcül hale gelebilir. 50 yaşından itibaren PSA testi ve rektal muayene, hayat kurtaran bir rutin olmalı" dedi.
Son bilimsel araştırmalar, prostat kanserinin 50 yaş üstü erkeklerde görülme sıklığının her yıl yüzde 5 oranında arttığını gösterdi.
Avrupa Üroloji Derneği'nin (EAU) bir çalışmasında, düzenli tarama programlarına katılan erkeklerde kanser mortalitesinin yüzde 20 azaldığı vurgulandı.
Benzer şekilde, ABD Önleyici Sağlık Görev Gücü'nün (USPSTF) güncellemesinde, 55-69 yaş arası erkekler için bireysel karar verme süreci önerilse de, ortalama risk grubundakilerin en az iki yılda bir üroloji kontrolü yaptırması tavsiye edildi.
Memorial Sloan Kettering Kanser Merkezi'nden uzmanlar, aile öyküsü veya Afrika kökenli etnik köken gibi yüksek risk faktörleri taşıyanlarda bu taramaların 45 yaşından başlaması gerektiğini belirtti.
Dr. Jesse Mills, UCLA Sağlık Merkezi Erkek Sağlığı Kliniği Direktörü, konuya ilişkin yaptığı açıklamada, "Prostat kanserinin erken belirtileri yok denecek kadar az. Bu yüzden, 50 yaş üstü erkekler için üroloji muayenesi bir lüks değil, zorunluluk" ifadelerini kullandı. Mills'in liderliğindeki bir UCLA araştırması, tarama yaptırmayan erkeklerde kanserin ileri evrede teşhis oranının yüzde 40'a ulaştığını ortaya koydu. PSA (prostat spesifik antijen) testiyle ölçülen kan değerleri 2.5 ng/ml'yi aştığında, ek görüntüleme ve biyopsi gibi adımlar atılarak risk minimize edilebildi.
Dünya Sağlık Örgütü'nün (WHO) verilerine göre, prostat kanseri küresel ölçekte her yıl 1.4 milyon yeni vakaya yol açıyor ve bu sayı, gelişmiş ülkelerde 50 yaş üstü erkeklerde en yüksek oranlara ulaştı.
Mayo Clinic'ten ürolog Dr. Matthew Tollefson, "Tarama, sadece kanseri değil, iyi huylu prostat büyümesi gibi diğer ürolojik sorunları da erken yakalar. Erteleme, tedavi seçeneklerini daraltır" diye uyardı.
Cleveland Clinic'in rehberlerinde de vurgulandığı üzere, 70 yaş üstü erkeklerde bile 10 yıldan fazla yaşam beklentisi olanlar için taramalar bireysel olarak değerlendirilmesi önerildi.
Uzmanlar, tarama sürecinin basit bir kan testi ve dijital rektal muayene ile başlayabileceğini belirtti.
ACS'nin önerilerine göre, PSA değeri 2.5 ng/ml'nin altında olanlar için iki yılda bir, üzerindekiler için yıllık kontroller yeterli olabilir. Ancak, pandemi sonrası ertelenen muayeneler nedeniyle birçok erkeğin risk altında olduğuna dikkat çeken Dr. Pavlovich, "Şimdi harekete geçmek, yarın pişman olmayı önler" dedi.
Sağlık otoriteleri, erkekleri üroloji uzmanlarına yönlendirmek için farkındalık kampanyalarını artırdı.
Erken teşhisin tedavi maliyetlerini yüzde 50 azalttığına dair veriler, düzenli muayenelerin ekonomik yükü de hafiflettiğini kanıtladı.
50 yaş üstü erkekler, aile hekimleri aracılığıyla hemen randevu almaya teşvik edildi.
