Ağız sağlığının yalnızca güzel bir gülümseme için önemli olduğu düşüncesi artık tarih oluyor.
Son yıllarda yapılan bilimsel çalışmalar, ağız sağlığının beyin fonksiyonları ve genel sağlık üzerindeki etkisini çarpıcı bir şekilde ortaya koydu.
Diş eti hastalıklarından ağız bakım ürünlerinin yanlış kullanımına kadar birçok faktör, Alzheimer’dan demansa kadar ciddi nörolojik sorunlarla ilişkilendirildi.
Uluslararası uzmanlar, ağız sağlığına dikkat etmenin beyin sağlığını korumanın anahtarı olduğunu vurguladı.
BİLİMSEL BULGULAR NE DİYOR?
Journal of Dental Research’te yayımlanan bir çalışma, diş eti hastalıklarının beyin sağlığı üzerindeki etkisini gözler önüne serdi.
Araştırmaya göre, kronik diş eti iltihabı (periodontitis), beyinde iltihaplanmaya yol açarak Alzheimer hastalığı riskini artırabilir.
Çalışmanın baş yazarı Dr. Valerie O’Donnell, “Ağızdaki bakteriler kan dolaşımına karışarak beyne ulaşabilir ve nörolojik hasara zemin hazırlayabilir. Bu, ağız bakımının yalnızca dişler için değil, beyin sağlığı için de kritik olduğunu gösteriyor” dedi.
Benzer şekilde, Oral Diseases dergisinde yer alan bir başka araştırma, ağız sağlığının genel sağlık üzerindeki etkilerini derinlemesine inceledi.
Çalışma, düzenli ağız bakımının eksikliğinin, çene kemiğinde mikro hasarlara ve hatta tat alma duyusunda kayıplara yol açabileceğini belirtti.
Harvard Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dekanı Dr. William Giannobile, alkol ve klorheksidin içeren ağız gargaralarının uzun süreli kullanımının tat tomurcuklarına zarar verebileceğini ifade ederek, “Tat alma duyusunda %15’e varan kayıplar, yaşam kalitesini ciddi şekilde etkiler. Alkol içermeyen, düşük pH değerli gargaralar tercih edilmeli” uyarısında bulundu.
UZMAN GÖRÜŞLERİ: AĞIZ VE BEYİN BAĞLANTISI
Dünya Beyin Cerrahisi Federasyonu Onursal Başkanı ve Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri Beyin ve Sinir Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Uğur Türe, ağız sağlığının beyinle olan ilişkisine dikkat çekti:
“Beyin, vücudun en gizemli organı. Ancak ağız sağlığındaki problemler, bu gizemli organı tehdit edebilir. Enfeksiyonlar ve iltihaplar, beyin damarlarında hasara yol açarak nörolojik hastalıkları tetikleyebilir.”
Türe, özellikle periodontal hastalıkların beyin damar sağlığını olumsuz etkilediğini ve bunun felç riskini artırabileceğini vurguladı.
Amerikan Diş Hekimleri Birliği’nden Dr. Tim Kosinski ise ağız bakım ürünlerinin bilinçli seçilmesi gerektiğini söyledi:
“Florür içeren gargaralar diş minesini güçlendirirken, yanlış ürün seçimi uzun vadede hem ağız hem de beyin sağlığını riske atabilir. Etiket okumak, ağız sağlığında bir alışkanlık olmalı.”
Kosinski, ağız sağlığı ürünlerinin doktor tavsiyesiyle kullanılması gerektiğini ekledi.
ALZHEİMER VE AĞIZ SAĞLIĞI ARASINDAKİ ŞAŞIRTICI BAĞLANTI
Son yıllarda yapılan çalışmalar, ağız sağlığı ile Alzheimer hastalığı arasında güçlü bir bağ olduğunu gösteriyor. İngiltere’de yapılan bir araştırma, nüfusun yaklaşık %2.5’inin kalıtımsal olarak yüz körlüğü (prosopagnozi) gibi nörolojik sorunlara yatkın olduğunu ve bu durumun ağız sağlığı problemleriyle daha da kötüleşebileceğini ortaya koydu. Ayrıca, periodontitis gibi ağız hastalıklarının, beyindeki amiloid plak oluşumunu hızlandırabileceği ve bu plakların Alzheimer’ın temel nedenlerinden biri olduğu biliniyor.
Uzmanlar, ağız sağlığının genel sağlık politikalarının bir parçası olması gerektiğini belirtti:
“Ağız sağlığı, sadece estetik bir mesele değil. Toplum sağlığını tehdit eden ciddi bir risk faktörü. Diş eti hastalıklarının erken teşhisi ve tedavisi, nörolojik hastalıkların önlenmesinde önemli bir adım olabilir.”
DOĞRU AĞIZ BAKIMI İÇİN NE YAPILMALI?
Uzmanlar, ağız sağlığını korumanın beyin sağlığına katkıda bulunabileceğini söyledi.
İşte öneriler:
Düzenli Diş Fırçalama ve Diş İpi Kullanımı: Günde en az iki kez diş fırçalamak ve diş ipi kullanmak, plak oluşumunu önler.
Alkolsüz Gargara Tercihi: Alkol içeren gargaralar yerine, florür içeren ve düşük pH değerli ürünler seçilmeli.
Düzenli Diş Hekimi Kontrolleri: Yılda en az iki kez diş hekimine gitmek, erken teşhis için kritik.
Sağlıklı Beslenme: Şekerli gıdalardan uzak durmak, ağızdaki bakteri oluşumunu azaltır.
SAĞLIKLI BİR GÜLÜMSEME, SAĞLIKLI BİR ZİHİN
Ağız sağlığı, yalnızca estetik bir mesele olmaktan çıkıp, beyin sağlığını doğrudan etkileyen bir faktör haline geldi.
Bilimsel araştırmalar ve uzman görüşleri, diş eti hastalıklarının Alzheimer ve diğer nörolojik sorunlarla bağlantısını açıkça ortaya koydu.
