Özbekistan’ın başkenti Taşkent, Türk dünyası için oldukça önemli bir gelişmeye sahne oldu. Yaşanılanlar özellikle Ukrayna savaşının üçüncü yılına doğru giderken Orta Asya, Hazar bölgesinde yaşanmakta olan jeopolitik değişimin açık bir örneği idi.
2022 yılı Ocak ayı itibarıyla Türkiye, Azerbaycan, Özbekistan ittifakı ana ittifak, Türk dünyasının Anadolu, Doğu Akdeniz, Trakya hattından Hazar'a, Hazar'dan Orta Asya'ya uzanan ana omurgası oluşmaya başladı.
Bilindiği üzere Türkiye ile Azerbaycan arasında Karabağ Savaşı'nın perde arkasına kadar yansıyan çok ciddi bir ittifak mevcut. Türk ordusu özellikle Karabağ’ın azat oluşundan sonra bölgede çok ciddi bir güç elde etti. Şuşa kurtarıldıktan sonra Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da soluğu Şuşa’da aldı. İlham Aliyev ile buluştu ve söz konusu görüşmede, ilgililerin hatırlayacağı üzere bir anlaşma imzalandı. Neydi bu anlaşma? Türkiye - Azerbaycan İttifakı’nın resmileşmesiydi.
O zaman Şuşa Beyannamesi diye kamu oyuyla paylaşılan metin, Azerbaycan ile Türkiye arasında zaten Sovyetler Birliği bile varken devam eden kardeşlik ittifakının resmiyete bürünmesi anlamına geliyordu. Bugün ise Azerbaycan ile Özbekistan benzer bir metne imza attı. Böylece Türkiye, Azerbaycan, Özbekistan ana omurgası kendiliğinden oluşmuş oldu.
Kazakistan’da gerçekleştirilen 5+1 yani Orta Asya Türk devletleri ile Azerbaycan'ın katılmış olduğu 4 bin askerlik tatbikata Rusya ile İran'ın davet edilmemesi aslında her şeyi ayan beyan ortaya koydu.
2022 yılından bu yana takip etmekte olduğum bir stratejik değerlendirmenin ete kemiğe bürünmüş olmasından dolayı hayli memnun olduğunu belirten Ardan Zentük Azerbaycan ile Özbekistan arasında imzalanan son anlaşma hakkında “Bu şu anda net bir biçimde yeni bir müttefiklik kavramını getiriyor” açıklamasında bulundu.
İmza töreninden sonra İlham Aliyev “Hazar ve Orta Asya alanında olumlu süreçler, büyük ölçekte Özbekistan ile Azerbaycan arasındaki etkin işbirliğine bağlıdır. Bugün Orta Asya, Kafkasya ve Hazar Denizi bölgesi tek bir jeopolitik bölgeye dönüşüyor ve bölgelerimizdeki olumlu süreçler büyük ölçekte Özbekistan ile Azerbaycan arasındaki etkinliğe bağlanıyor. Eski Sovyet yönetimi, Orta Asya Türk devletlerinin halkları ile Azerbaycan Türklerinin arasına hep bir şeyler soktular. Korktukları buydu. Hazar ile Orta Asya'nın tek jeopolitiğe dönüşmesi bu tek jeopolitiği dönüştü” açıklamasına da değinen Zentürk “An itibari ile Türkiye içinde bir tek jeopolitik oluşuyor. Bunu anlatmaya çalışıyorum. Gerek işgal yıllarında, gerekse İkinci Karabağ savaşında ve sonrasında Özbek halkının kardeşlik desteğini her zaman hissettik” ifadelerini kullandı.
Türk devletlerinin son yıllardaki yakınlaşma stratejilerini dikkat ve mutlulukla takip ettiğini dile getiren Zentürk “Türk milleti olarak Özbek, Azeri falan yok kardeşim. Kazak yok. Kazakistan'da yaşayan Türk var” dedi.
Zentürk sözlerini “Artık herkes anlıyor. Herkes yani bütün Türk halkları. Kimseden fayda yok. Herkes ben buradan nasıl nemalanırım diye geliyor. Rus'u, Çinlisi, Koreli'si falan sadece ve sadece birbirine kazan kazan metoduyla Türk halkı yaklaşıyor birbirine. O yüzden kutluyorum. Ve inşallah Azerbaycan ile Özbekistan arasındaki bu müttefiklik ilerleyen dönemlerde çok daha hayırlı işlere vesile olacaktır” diye sonlandırdı.
