Beyin sisi, bilim insanları tarafından yapılan araştırmalarla ortaya çıkan bir kavramdır. Acaba kimlerde daha çok görülüyor, nasıl anlaşılıyor ve nasıl tedavi ediliyor?
KİMLERDE DAHA SIK GÖRÜLÜYOR?
Beyin sisi, özellikle korona virüs atlatan kişilerde ve hastanede yoğun bakımda tedavi görenlerde sık rastlanıyor. Literatürde henüz bir hastalık olarak kabul edilmiyor. Ancak birçok hastalığın neden olduğu nörolojik problemlere yol açıyor. Bu yüzden de son yılların en önemli sağlık sorunlarından biri sayılıyor.
BEYİN SİSİ NE ANLAMA GELİYOR?
Uzmanlar karantina önlemleri ve ölümler nedeniyle birçok kişide psikolojik rahatsızlık, sinir, stres gibi sorunların arttığına işaret ediyor. 2020’nin başından beri hayatımızı değiştiren korona virüs süreci, herkesi farklı şekilde etkiliyor. Yapılan çalışmalara göre özellikle covid-19 geçiren kişilerde beyin sisi ortaya çıkıyor. Beyin sisi, insanların bilişsel işlevlerinde zorlanma yaşadığı durum olarak tanımlanıyor. Zihinsel yorgunluk da denilebilir.
BEYİN SİSİ BELİRTİLERİ NELERDİR?
Çöpe atılmaması gereken eşyaları çöpe atmak Televizyon izlerken yorulmak
Araba ve bilgisayar kullanmak gibi işlerde yetenek kaybı yaşamak
Araba kullanırken yoldan çıkmak
Toplu taşıma araçlarına yanlış binmek
Unutkanlık
Sinirli olmak
İki işi aynı anda yapamamak
Kelime bulmakta güçlük çekmek
Kelimeleri yazarken zorlanmak
Etrafıyla bağlantısını koparmak
Mental performansın düşmesi
Başladığı işleri bitirememek
Sosyal medyada çok fazla zaman harcamak
Eşyaları kaybetmek veya bulamamak
Gazete, kitap vs. okurken dikkatinin dağılması ve sayfaları fark etmeden çevirmesi
Uykusuzluk
Uykudan yorgun kalkmak
Uykuya girememek
Kolay sinirlenmek
Ağlamak
Önemli konularda karar vermekte zorlanmak
Markette gözünün önündeki ürünü farketmemek Sorumluluklarını unutmak
Çene ve eklem ağrısı
Diş problemleri
Dikkat eksikliği
Konsantrasyon bozukluğu
Düşüncelerini toparlayamamak
Strese dayanıklı olamamak
Tepkilerini kontrol edememek
Bağırsak rahatsızlığı
NEDENLERİ NELERDİR?
Magnezyum eksikliği
Kansızlık
Uyku problemi
Tiroit problemi
B vitamini eksikliği
D vitamini eksikliği
Demir eksikliği
Çok fazla çay ve kafein içmek
Düzensiz beslenmek (hazır gıdalar veya karbonhidrat ağırlıklı beslenmek)
Hormonal dengesizlikler
Kronik toksin yükü ve iltihaplanma
Kan-beyin bariyerinin hasar görmesi
Metilasyon bozukluğu
Yoğun çalışmak
Şeker hastalığı
Bağırsak geçirgenliği
Yanlış beslenme sonucunda kan şekerinin dalgalanması
NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Sağlıklı beslenmek çok önemlidir. Önerilen beslenme programına uyarak 3 ay boyunca glütensiz, şekersiz ve süt ürünlerinden uzak durmalısınız. Açık havada kısa süreli yürüyüşler yapmalısınız. Taze sebze ve meyve, zeytinyağı, tereyağı, kuru yemiş gibi gıdalar tüketmelisiniz. Fiziksel aktivitelerinizi arttırmalısınız.
Ağır metal toksisitesi riskine karşı önlem almalısınız. Bu dönemde mutfakta kullandığınız metal eşyaların kaliteli olmasına, yemeklerinizi alüminyum folyo ile pişirmemeye, tüketeceğiniz deniz ürünlerini güvenilir yerlerden almaya, kimyasallardan ve deterjanlardan uzak durmaya çok dikkat etmelisiniz. Kronik stresi azaltmak için kaliteli bir uyku düzenine geçmelisiniz
BİLİŞSEL ZORLUKLARLA BAŞ ETME
Zorlu işleri yapmak için en enerjik olduğunuz zamanı seçin. Aynı anda birden fazla işe konsantre olmaya çalışmayın. Odaklanmaya çalışırken dikkatinizi dağıtacak şeyleri ortadan kaldırın (örneğin radyoyu kapatın, sessiz bir yere geçin).
Önemli işlerinizi küçük parçalara ayırın ve not tutun. Randevularınızı takip etmek için bir takvim veya ajanda kullanın. Telefonunuzdan hatırlatıcılar kurun. Yaşam alanınızı düzenli tutun. Cüzdan, anahtar gibi önemli eşyalarınızı belli bir yerde tutun. Gerektiğinde yardım istemekten çekinmeyin.
