Yaz aylarında bronz bir ten, birçok kişi için cazip bir hedef. Ancak, saatlerce güneş altında kalmak veya solaryum gibi yapay bronzlaşma yöntemleri, cilt kanseri riskini ciddi şekilde artırdı.
Ultraviyole (UV) ışınlarının DNA hasarına yol açması, melanoma ve diğer cilt kanserlerinin kapısını araladı.
Bilimsel araştırmalar ve uluslararası uzmanlar, bronzlaşma tutkusunun sağlık üzerindeki yıkıcı etkilerine dikkat çekti.
İşte güneş ışınlarının cilde verdiği zararlar ve alınması gereken önlemler...
UV IŞINLARININ CİLDE ETKİSİ
Güneşten veya solaryum cihazlarından gelen UV ışınları, cilt hücrelerinde DNA hasarına neden olarak kanser riskini artırdı.
UVA ve UVB ışınları, cilt hücrelerinin DNA’sında mutasyonlara yol açar. Özellikle uzun süreli ve korunmasız güneş maruziyeti, melanoma riskini artırır.
The Lancet Oncology’de yayımlanan bir çalışma, haftada 10 saatten fazla güneşe maruz kalanlarda melanoma riskinin %40 arttığını gösterdi.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO), UV ışınlarının cilt kanserlerinin %90’ından sorumlu olduğunu belirtti.
Melanoma: En Ölümcül Cilt Kanseri Melanoma, cilt kanserlerinin en agresif ve ölümcül türü.
Harvard Tıp Fakültesi’nden Dermatolog Prof. Dr. Elizabeth Buzney, “Melanoma, erken teşhis edilmezse hızla yayılır ve hayati organlara metastaz yapabilir” uyarısında bulundu.
Journal of the American Academy of Dermatology’de yayımlanan bir araştırma, açık tenli bireylerde ve sık güneş yanığı geçirenlerde melanoma riskinin %50 daha yüksek olduğunu ortaya koydu.
Solaryum: Bronzlaşmanın Tehlikeli Alternatifi Solaryum cihazları, doğal güneş ışığından daha yoğun UVA ışınları yayıyor ve bu, cilt kanseri riskini katladı.
İngiltere’deki King’s College London’dan Prof. Dr. Chris Bunker, “Solaryum, gençlerde melanoma riskini %75 artırıyor. 35 yaşından önce düzenli solaryum kullanımı, cilt kanseri riskini iki katına çıkarır” dedi.
International Journal of Cancer’da yayımlanan bir meta-analiz, solaryum kullanımının bazal hücre karsinomu ve skuamöz hücre karsinomu riskini de artırdığını gösterdi. WHO, solaryum cihazlarını “karsinojen” olarak sınıflandırıyor ve kullanımına karşı uyardı.
GÜNEŞ YANIĞI VE ERKEN YAŞLANMA
Saatlerce güneşte kalmak, sadece kanser riskini artırmakla kalmıyor; ciltte erken yaşlanmaya da yol açtı. UV ışınları, ciltteki kolajen ve elastin liflerini tahrip ederek kırışıklıklara ve lekelere neden oldu.
Journal of Investigative Dermatology’de yayımlanan bir çalışma, düzenli güneş maruziyetinin cilt yaşlanmasını %30 hızlandırdığını gösterdi. Ayrıca, güneş yanığı geçirenlerde cilt kanseri riski iki katına çıktı.
Avustralya’daki Sydney Üniversitesi’nden Dermatolog Prof. Dr. Pablo Fernandez-Penas, “Tek bir ciddi güneş yanığı bile, melanoma riskini kalıcı olarak artırabilir” dedi.
KORUNMASIZ BRONZLAŞMANIN DİĞER RİSKLERİ
Güneş ışınları, bağışıklık sistemini de zayıflatabilir. Londra’daki Imperial College’dan İmmünolog Prof. Dr. Daniel Altmann, “UV ışınları, ciltteki bağışıklık hücrelerini baskılayarak enfeksiyonlara karşı savunmasızlığı artırır” dedi. Ayrıca, göz sağlığı da risk altında.
American Academy of Ophthalmology, UV ışınlarının katarakt ve makula dejenerasyonu riskini artırdığını belirtti. Uzmanlar, güneş gözlüğü ve şapka kullanımını önerdi.
UZMANLARDAN KORUNMA ÖNERİLERİ
Uzmanlar, bronzlaşma tutkusundan vazgeçilmesi ve güvenli güneş alışkanlıkları benimsenmesi gerektiğini vurguladı:
Güneş Kremi: SPF 30 veya daha yüksek, geniş spektrumlu güneş kremleri kullanılmalı. Prof. Dr. Ersoy Evans, “Güneş kremini her 2 saatte bir yenileyin ve suya dayanıklı ürünler tercih edin” dedi.
Zamanlama: Güneş ışınlarının en yoğun olduğu 10:00-16:00 saatleri arasında gölgede kalmaya özen gösterin.
Koruyucu Kıyafetler: Uzun kollu, UV korumalı kıyafetler ve geniş kenarlı şapkalar kullanın.
Solaryumdan Kaçının: Dr. Buzney, “Solaryum, doğal güneş ışığından daha tehlikeli. Kesinlikle uzak durulmalı” diyor.
Cilt Kontrolü: Yılda bir kez dermatolog muayenesi yaptırın. Benlerdeki şekil, renk veya boyut değişikliklerini takip edin.
X Platformunda Tartışmalar X platformunda, bronzlaşma ve cilt kanseri konusunda farkındalık artıyor. Bir kullanıcı, “Herkes bronz ten peşinde, ama cilt kanseri vakaları neden artıyor, kimse sorgulamıyor” diye yazarken, bir başkası solaryumun yasaklanması gerektiğini savundu. Bu tartışmalar, halkın bilinçlenmeye başladığını gösterdi.
BİLİMSEL GERÇEKLERLE GÜVENLİ YAZ
Bronzlaşma, estetik bir hedef gibi görünse de cilt kanseri gibi ciddi sağlık riskleri taşıdı.
Bilimsel araştırmalar ve uzmanlar, UV ışınlarının cilde verdiği zararın geri dönüşümsüz olabileceğini vurguladı.
Türkiye’de her yıl binlerce kişi cilt kanseriyle mücadele ederken, erken teşhis ve korunma hayati önem taşıdı.
