Mutfakta hijyen sağlamak için çoğumuz çiğ tavuğu suyun altında yıkama alışkanlığına sahibiz. Ancak bilimsel araştırmalar ve uzmanlar, bu yaygın uygulamanın sanıldığından çok daha tehlikeli olduğunu ortaya koydu.
Çiğ tavuğun yıkanması, gıda zehirlenmesine yol açabilen bakterilerin mutfakta yayılmasına neden oldu.
İşte bu alışkanlığın ardındaki gerçekler ve uzmanların çarpıcı uyarıları…
BAKTERİ YAYILIMININ SESSİZ TEHDİDİ
Çiğ tavuk, Salmonella, Campylobacter ve Clostridium perfringens gibi patojen bakterilerin doğal bir taşıyıcısı.
ABD Tarım Bakanlığı (USDA) ve Kuzey Carolina Eyalet Üniversitesi tarafından yılında yapılan bir araştırma, çiğ tavuğu yıkamanın bu bakterilerin mutfak yüzeylerine, kesme tahtalarına, bıçaklara ve hatta diğer gıdalara sıçramasına yol açtığını kanıtladı.
Araştırmada, çiğ tavuk yıkayan katılımcıların %60’ının lavabolarında bakteri tespit edilirken, %26’sında salata malzemelerine E. coli bulaştığı gözlendi.
USDA Gıda Güvenliği Müsteşar Yardımcısı Dr. Mindy Brashears, “Tüketiciler genellikle yıkamanın temizlik sağladığını düşünse de, bu işlem bakterilerin yayılmasını kolaylaştırıyor. En güvenli yöntem, tavuğu yıkamadan doğrudan pişirmektir” dedi.
İngiltere Gıda Standartları Dairesi (FSA) de benzer uyarılarda bulundu. FSA’nın 4.500 kişiyle gerçekleştirdiği ankete göre, İngiltere’de her yıl yaklaşık 280 bin kişi Campylobacter bakterisi nedeniyle gıda zehirlenmesi yaşıyor. Ancak ankete katılanların yalnızca %28’i bu bakteriden haberdar.
FSA Başkanı Catherine Brown, “Çiğ tavuğu yıkamak, su damlacıkları aracılığıyla bakterilerin ellere, tezgahlara ve mutfak gereçlerine yayılmasına neden oluyor. Bu, çapraz kontaminasyon riskini artırarak ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir” açıklamasında bulundu.
UZMANLARDAN NET TAVSİYE: YIKAMAYIN, PİŞİRİN!
Oxford Üniversitesi’nden mikrobiyolog Dr. Barbara Casadei, çiğ tavuktaki bakterilerin suyla temizlenemeyeceğini vurguladı:
“Sıcak su, soğuk su veya sirke gibi yöntemler bakterileri yok etmez. Tek etkili çözüm, tavuğu 73°C veya daha yüksek sıcaklıkta pişirmektir. Bu sıcaklık, zararlı patojenleri tamamen ortadan kaldırır”
Casadei, özellikle çocuklarda, yaşlılarda ve bağışıklık sistemi zayıf kişilerde bu bakterilerin ciddi sağlık sorunlarına, hatta Guillain-Barre sendromu gibi nörolojik komplikasyonlara yol açabileceğini belirtti.
Drexel Üniversitesi’nden yapılan bir başka çalışma, çiğ tavuğu yıkamanın “küresel bir hata” olduğunu ortaya koydu.
Araştırmacılar, yıkama sırasında bakterilerin 50 cm’ye kadar sıçrayabildiğini ve bu bakterilerin mutfakta saatlerce canlı kalabildiğini tespit etti.
Çalışmanın sonucunda, “Tavuğunu Yıkama” kampanyası başlatılarak halkın bu konuda bilinçlendirilmesi hedeflendi.
MUTFAKTA GÜVENLİ UYGULAMALAR İÇİN ÖNERİLER
Uzmanlar, çiğ tavuğu yıkamak yerine aşağıdaki önlemleri almayı önerdi:
Ellerinizi yıkayın: Çiğ tavuğa dokunduktan sonra ellerinizi en az 20 saniye sabun ve ılık suyla yıkayın.
Ayrı kesme tahtası kullanın: Çiğ tavuk için ayrı bir kesme tahtası ayırarak çapraz kontaminasyonu önleyin.
Pişirme sıcaklığına dikkat edin: Tavuğun iç sıcaklığının en az 73°C’ye ulaştığından emin olmak için bir gıda termometresi kullanın.
Yüzeyleri dezenfekte edin: Çiğ tavuğun temas ettiği yüzeyleri sıcak sabunlu suyla yıkayın ve ardından dezenfektan uygulayın.
Kağıt havlu kullanın: Tavuk üzerindeki yapışkan kalıntıları temizlemek için nemli bir kağıt havluyla silin ve havluyu hemen çöpe atın.
ALIŞKANLIKLARI DEĞİŞTİRME ZAMANI
Mutfakta hijyen sağlama çabası, bazen beklenmedik risklere yol açabilir. Çiğ tavuğu yıkamak, masum bir alışkanlık gibi görünse de, bilimsel veriler ve uzman görüşleri bu uygulamanın gıda zehirlenmesi riskini artırdığını net bir şekilde ortaya koydu.
Dr. Mindy Brashears, “Tavuğu yıkamak yerine, doğru pişirme teknikleriyle bakterilerden kurtulabilirsiniz. Mutfakta güvenliği artırmak için alışkanlıklarımızı gözden geçirmenin zamanı geldi” dedi.
