Çin, geçen yıl Aralık ayında Tibet’te Yarlung Zangbo Nehri üzerine inşa edilecek devasa bir hidroelektrik baraj projesini onayladı. "Motuo" adı verilen bu proje, 60 Gigawatt kapasiteyle dünyanın en büyük hidroelektrik santrali olan Üç Boğaz Barajı’nın (22,5 GW) üç katı büyüklüğünde olacak. Çin, bu proje ile yenilenebilir enerji üretimini artırmayı hedefliyor. Campaign for Tibet raporuna göre, 2000 yılından bu yana Tibet’te 193 baraj inşa edildi. Çin’in bu hamlesi, Hindistan ve Bangladeş gibi nehrin aşağı havzasında yer alan ülkelerde su kaynaklarının azalması endişesine yol açtı.
Çin resmi açıklamasında projeyi "ekolojik ve düşük karbonlu kalkınmayı destekleyen bir proje" olarak tanımlasa da bölgesel gerginlikler büyüyor. Hindistan, barajın Brahmaputra adıyla ülkesine giren nehrin doğal akışını bozmasından endişe ediyor. Hindistan Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Randhir Jaiswal, "Aşağı havza ülkelerinin zarar görmemesi için Çin gerekli önlemleri almalı" dedi.
Kirlilik sorununa çözüm aranıyor! Bafa Gölü için harekete geçildi
EKOLOJİK VE SOSYAL TARTIŞMALAR
Barajın bulunduğu bölge, aktif bir sismik alan. New York Times’a göre, bölgede yaşanan 7,1 büyüklüğündeki deprem, Tibet’teki 5 barajda çatlaklara neden oldu. Böyle bir yapı bozulmasının ciddi taşkınlara ve toprak kaymalarına yol açabileceği belirtiliyor. Bunun yanı sıra, inşaat nedeniyle 928 kişinin yerinden edilmesi beklenirken, Campaign for Tibet, toplamda 144 bin kişinin zorla göç ettirildiğini ve bu projelerden etkilenenlerin sayısının 750 bini aştığını belirtti.
Projenin çevresel etkileri de tartışma yaratıyor. Baraj, tarım arazilerini, ormanları ve vahşi yaşam alanlarını sular altında bırakırken, nehir ekosistemlerini bozarak aşağı havza ülkelerinde tarım ve su kaynaklarını tehlikeye atabilir. 2024’te bölge halkının kutsal alanlarını koruma amaçlı protestoları, Çin otoritelerince şiddetle bastırıldı; BBC, birçok göstericinin tutuklandığını bildirdi.
Çin’in Tibet Özerk Bölgesi’nde korkunç deprem: Bilanço giderek ağırlaşıyor
