Uzmanlar, özellikle kalsiyum zengini ürünlerle eş zamanlı tüketimin, demir emilimini ciddi oranda baskıladığını ve besin değerini sıfırladığını ifade etti.

Demir eksikliği anemisiyle mücadelede geleneksel bir destek olarak bilinen pekmezin, bazı popüler gıdalarla birlikte tüketildiğinde besleyici özelliğini yitirdiği bilimsel araştırmalarla doğrulandı.

Yabancı beslenme uzmanları ve laboratuvar çalışmaları, özellikle kalsiyum deposu ürünlerle pekmezin aynı öğünde tüketilmesinin, demir emilimini büyük ölçüde engellediğini ve vücuttaki demir değerlerini neredeyse sıfırladığını bildirdi.

KALSİYUM VE DEMİR SAVAŞ ALANI BAĞIRSAKLAR:

Beslenme bilimcileri, kalsiyum ve demirin bağırsaklarda emilim için rekabete girdiğini uzun süredir ifade ediyordu. Ancak bu rekabetin şiddeti, son dönemde yapılan araştırmalarla daha net gözler önüne serildi.

Harvard T.H. Chan Halk Sağlığı Okulu'ndan beslenme bilimci Dr. Eric Rimm, kalsiyumun demir emilimini %50 ila %60 oranında azaltabildiğini belirten çalışmalara dikkat çekti.

Dr. Rimm, kalsiyumun demirle aynı taşıyıcı proteinleri kullandığını ve yüksek kalsiyum konsantrasyonunun bu proteinlere daha güçlü bağlanarak demirin vücuda geçişini bloke ettiğini vurguladı.

PEKMEZDEKİ KALSİYUM SÜRPRİZİ

Pekmez, yüksek demir içeriğiyle öne çıkarken, özellikle üzüm ve dut pekmezi çeşitlerinde bir miktar kalsiyum da bulunuyor. Ancak uzmanlara göre, asıl sorun pekmezin içerdiği kalsiyumdan ziyade, demir takviyesi niyetiyle tüketilirken yanına eklenen kalsiyum zengini gıdalarda yaşanıyor.

Londra Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü'nden Prof. Dr. Helen F. Macdonald, demir eksikliği sorunu yaşayan bireylerin, demir açısından zengin pekmezi yoğurt, süt veya diğer süt ürünleriyle karıştırarak yeme alışkanlığının yaygın olduğunu gözlemlediklerini ifade etti.

Prof. Macdonald, "Bu durum, iyi niyetle yapılan bir beslenme hatasıdır. Yüksek orandaki kalsiyum, demirin biyoyararlanımını dramatik bir şekilde düşürür. Etkin bir demir alımı için pekmez, süt ve süt ürünlerinden en az 2 saat arayla tüketilmelidir" açıklamasını yaptı.

TÜKETİM ALIŞKANLIKLARI DEĞİŞMELİ

Uluslararası Besin Öğeleri Araştırma Merkezi (IFNR) uzmanları, demir emilimini maksimize etmek isteyenlerin, pekmezi C vitamini içeren gıdalarla birlikte tüketmesini tavsiye etti.

C vitamini (askorbik asit), bitkisel kaynaklı demir türü olan "non-hem" demirin emilimini artırmada kilit rol oynuyor.

Bilimsel camia, geleneksel besinlerin faydalarından tam olarak yararlanmak için, halkın beslenme alışkanlıklarını modern bilimin verileri ışığında yeniden düzenlemesi gerektiğini ifade etti.

Yanlış kombinasyonlarla tüketilen değerli besinlerin, sağlığa beklenen katkıyı sağlamadığı belirtildi.