Tarihçi Ümit Doğan, şeriat adı altında çıkan bölücü Şeyh Said İsyanı’nın arkasındaki gerçekleri Ermeni Agop’un da isyana katıldığının belgeleriyle birlikte paylaşarak anlattı. Ümit Doğan: “Kürt halkının büyük kısmı Şeyh Said'e destek vermezken bir Ermeni neden şeriat kökenli bir isyana katılır?” diye sordu.
Oynanan oyunun çok açık olduğunu vurgulayan Ümit Doğan, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, Ermeni Agop Markar'ın Şeyh Said isyanına katıldığı ve sonradan sürgün edildiğine dair belgeye de yer verdi.
ŞEYH SAİD İSYANI NEDİR?
Türkiye, işgalcileri yenip Lozan Antlaşması’nı imzalayarak Mustafa Kemal Atatürk’ün önderliğinde yeni bir devlet kurdu. Cumhuriyetin ilanından sonra, Türk toplumu modern uygarlığa ulaşmak için büyük reformlar yaptı. Ancak, eski sistemin yararlarından faydalanan bazı gerici gruplar, değişime karşı çıktılar. Hilafetin kaldırılması, bu grupların tepkisini artırdı. Şeyh Said İsyanı, Türkiye Cumhuriyeti’nin merkezi ve laik yapısına karşı başlatılan isyanlardan biriydi.
Cumhuriyet kurulduktan bir buçuk yıl sonra, Musul sorunu Lozan’da görüşülürken, Şeyh Said önderliğinde şeriat isteyen bir isyan başladı. Bu isyanın amacı, başarılı olursa bağımsız bir Kürdistan kurmaktı. Şeyh Said İsyanı, Doğu’da ilk defa olmuyordu. Osmanlı zamanında da bölgede benzer olaylar olmuştu.
İSYANA KATILAN ERMENİ AGOP
İşin ilginç tarafı ise, güya dini gerekçelerle başlayan Şeyh Said İsyanı’na Ermeni milletinden de katılanların olması.
Ermeni demirci Agop Markar’ın Şeyh Said İsyanı’na katıldığı ve sonradan ailesiyle birlikte Hınıs’tan Çorum’a sürüldüğü belirtiliyor.
Bu bilgi, Cumhuriyet arşivinde yer alan “Fon Kodu: 30-18-1-2, Kutu No:79, Gömlek No:89, Sıra No:11.” numaralı belgeden anlaşılmaktadır.
İşte Ümit Doğan’ın paylaştığı o belge:
