Çocuklarda şaşılığın (göz kayması) erken teşhis ve tedavisinin, kalıcı görme bozukluklarının önlenmesinde hayati bir rol oynadığı, yabancı uzmanların görüşleri ve bilimsel çalışmalarla bir kez daha vurgulandı.
Tedavideki gecikmenin, özellikle de beyin gelişiminin en hızlı olduğu kritik dönemde, "göz tembelliği" (ambliyopi) adı verilen kalıcı görme sorunlarına yol açtığı kaydedildi.
BİLİMSEL VERİLER VE AMBLİYOPİ TEHLİKESİ
Gözler hizalanmadığında, beynin çift görme veya kafa karışıklığını önlemek için kayan gözden gelen görüntüyü yoksayma eğilimi gösterdiği biliniyordu. Bu durum, zamanla yoksayılan gözde görme yeteneğinin normal gelişimini durdurarak ambliyopiye neden oldu.
Uzmanlar, şaşılığa bağlı ambliyopinin, erken teşhis ile önlenmesi gereken görme kaybı riskini barındırdığını ifade etti.
Erken tedavi ile çocuğun gözlerini birlikte kullanma şansının artırıldığı, böylece binoküler görme ve derinlik algısının gelişmesinin sağlandığı belirtildi.
UZMANLAR ERKEN YAŞA İŞARET ETTİ
Uluslararası Oftalmoloji alanında önde gelen uzmanlar, şaşılık tedavisinde en iyi sonuçların, beynin esnekliğinin en yüksek olduğu dönemde, yani hayatın ilk birkaç yılında başlanan müdahalelerle alındığını bildirdi.
İngiltere'deki Moorfields Göz Hastanesi uzmanları, ambliyopinin genellikle 7 yaşından sonra düzeltilemediğini, bu nedenle şaşılığın mümkün olan en kısa sürede tedavi edilmesinin önemini vurguladı.
Uzmanlar, "Çocuğunuzun şaşılığı büyüyeceği için beklemeyin. Gecikme, etkilenen gözdeki görme yeteneğinin kötüleşmesine neden olacaktır" değerlendirmesinde bulundu.
Amerikan Oftalmoloji Akademisi tarafından yayınlanan kılavuzlarda, özellikle doğumsal içe kaymalarda (konjenital ezotropya), iki gözle görme yeteneğinin gelişimini en üst düzeye çıkarmak için genellikle 6 ay ile 2 yaş arasında erken cerrahi müdahale önerildiği belirtildi.
Uzmanlar, teşhis konulduktan sonra tedaviye en az gecikmeyle başlanmasının, özellikle de ilk iki yaş öncesinde iyi bir hizalama sağlanması için en iyi şansı sunduğunu kaydetti.
TEDAVİ SEÇENEKLERİ
Bilimsel araştırmalar, şaşılığın türüne ve ciddiyetine bağlı olarak birden fazla tedavi yönteminin uygulandığını gösterdi. Bu yöntemler arasında şunlar yer aldı:
Gözlükler ve Prizma Lensler: Özellikle hipermetropiye bağlı içe kaymalarda ilk ve en önemli tedavi adımı olarak belirtildi.
Kapama Tedavisi (Oklüzyon): Tembel olan gözü kullanmaya zorlamak amacıyla sağlam gözün belirli süreler kapatılması yöntemi uygulandı.
Göz Kas Egzersizleri (Vizyon Terapisi): İki gözün birlikte çalışma yeteneğini artırmak için kullanıldığı kaydedildi.
Cerrahi Müdahale: Göz kaslarının kuvvetlendirilmesi, zayıflatılması veya yeniden konumlandırılması yoluyla göz hizasının düzeltilmesi için başvurulduğu ifade edildi. Cerrahinin, özellikle görme tembelliği riski taşıyan çocuklarda, mümkün olan en kısa sürede yapılması gerektiği vurgulandı.
Uzmanlar, tedavi edilmeyen şaşılığın sadece görme fonksiyonlarını değil, aynı zamanda çocuğun benlik saygısını, akademik başarısını ve sosyal yaşamdaki etkileşimlerini de olumsuz etkilediğini belirtti.
Erken teşhis ve zamanında müdahalenin, çocukların görsel sağlığı ve genel yaşam kalitesi üzerinde belirgin ve olumlu bir etki oluşturduğunu ifade edildi.