Bademcik ameliyatları, küresel sağlık sistemlerinde en sık gerçekleştirilen cerrahi prosedürlerden biri olmasına rağmen, son yıllarda uluslararası uzmanların ve bilimsel kılavuzların odağında önemli bir değişim meydana geldi.
Kulak Burun Boğaz uzmanları, artık ilk etapta cerrahi müdahale yerine, hastanın durumunu yakından takip eden "bekle-gör" stratejilerini ve daha koruyucu yöntemleri önceliklendirdiklerini ifade etti.
KISMİ AMELİYAT RİSKİ AZALTTI
Amerika ve Avrupa'daki son klinik kılavuzlar, bademciklerin tamamen alınması (Total Tonsillektomi) yerine, bademcik dokusunun bir kısmının azaltılması anlamına gelen Kısmi Tonsillektomi (Tonsillotomi) gibi daha az invaziv yöntemlerin öne çıktığını gösterdi. Özellikle bademcik büyüklüğüne bağlı uyku bozukluğu (Obstrüktif Uyku Apnesi) yaşayan çocuklarda, Kısmi Tonsillektomi'nin çok daha düşük kanama ve ağrı riski taşıdığı bilimsel verilerle doğrulandı.
ABD'nin önde gelen KBB uzmanlarından Dr. Michael J. Stewart, bu değişimi değerlendirirken, "Geleneksel Total Tonsillektomi, ciddi tekrarlayan enfeksiyonlar için hala endikasyon teşkil ediyor. Ancak bademcik büyüklüğüne bağlı uyku sorunlarında, kısmi yöntemler iyileşme sürecini hızlandırdı ve çocukların konforunu büyük ölçüde artırdı" ifadelerini kullandı.
Dr. Stewart, bademciklerin bağışıklık sistemindeki rolüne de vurgu yaparak, mümkün olduğunca doku bütünlüğünün korunmasının önemine dikkat çekti.
"BEKLE-GÖR" STRATEJİSİ GÜÇ KAZANDI
Tekrarlayan boğaz enfeksiyonları söz konusu olduğunda ise, uzmanlar ameliyat kararı için net ve yüksek eşikler belirledi. Amerikan Otolaringoloji-Baş ve Boyun Cerrahisi Akademisi (AAO-HNS) tarafından güncellenen kılavuzlar, cerrahi müdahalenin ancak bir yıl içinde 7 veya daha fazla enfeksiyon atağı yaşanması ya da son iki yılda her yıl 5 veya daha fazla atağın belgelenmesi durumunda düşünülmesi gerektiğini önerdi.
Hollanda ve Avusturya gibi bazı Avrupa ülkeleri de, 6 yaşın altındaki çocuklarda Total Tonsillektomi'yi sadece istisnai durumlarda önerirken, diğer vakalarda Tonsillotomi'yi tercih ettiklerini belirtti.
Londra'da görevli Pediatrik KBB Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Elizabeth M. Smith, hastaların ve ailelerin doğru bilgilendirilmesinin hayati önem taşıdığını dile getirdi. Prof. Smith, "Antibiyotiğe dirençli enfeksiyonlar veya PFAPA sendromu gibi özel durumlar dışında, hastanın yaşam kalitesini etkilemeyen bademcik büyümesi gözlem altında tutulmalıdır. Eskiden otomatik olarak cerrahi düşünülen birçok vaka, artık yakından takip edilerek yönetiliyor" dedi.
Bilim insanları, bu yeni yaklaşımlarla gereksiz ameliyat sayısının azaltılmasını ve cerrahi sonrası komplikasyon risklerinin en aza indirilmesini hedeflediklerini bildirdi. Bademcik tedavisindeki bu dönüşüm, artık her boğaz ağrısı ve büyümesinin kesinlikle ameliyat anlamına gelmediği yeni bir dönemin başlangıcını ifade etti.
