Büyük önder Mustafa Kemal Atatürk’ün silah arkadaşı Kurtuluş Savaşı’nın komutanlarından İsmet İnönü’nün yıllar önce söylediği hakkında yapılan kara propagandaya ilişkin sözleri sosyal medyada yeniden gündem oldu.
1950’li yılların seçim atmosferinde İnönü’nün bile asker kaçağı olduğu iddiaları ortaya atıldı. Bu iddialara bugün bile inanan insanlar var, sahte çürük belgeleriyle insanları maniple etmeye devam ediyorlar.
İsmet İnönü ise 1959’da o zaman ortaya atılan çirkin yalanlar için şu sözleri söylemişti:
"Ben ki birçok askeri ve siyasi zaferler kazanmıştım,
ne oldu?
2-3 sene devam eden propaganda hepsini unutturdu,
aldı götürdü.
8 sene içinde, her şeye yeniden başladım ve
ihtiyarlık yaşımda,
aklımla,
sinirlerimle,
kalbimle
ömrümün en çetin mücadelesini yaptım."
SİYASİLERİN YILLAR SONRA GELEN İTİRAFLARI
1927 yılında askerlikten emekli olan İsmet İnönü için Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı olduğu dönemde 1950 Genel Seçimleri sürecinde yürütülen propaganda faaliyetlerinde “asker kaçağı” olduğu söylentisi yayılmıştı. Bu söylentiden daha kötüsü ise bu asparagasa inananların olmasıydı.
Kurtuluş Savaşımızın sonuna kadar Mustafa Kemal Atatürk ile birlikte onun sağ kolu olarak görev yapan, ilk hükümetin Genelkurmay Başkanı, Batı Cephesi Kuzey Kesimi Kumandanı, Batı Cephesi Kumandanı İsmet İnönü’nün “asker kaçağı” olduğu yalanı 1950 yılında bazı Demokrat Partili yerel siyasetçiler tarafından taşrada yayılmıştı.
Bu söylemin bazı vatandaşlar tarafından ciddiye alındığı ve bazılarının CHP örgütlerini hesap sormak için bastığı da öne sürülmektedir.
Türkiye Büyük Millet Meclisi eski Başkanı Hüsamettin Cindoruk, Demokrat Parti bünyesinde siyasî faaliyet yürütürken İsmet İnönü’nün asker kaçağı olduğunun söylendiğini ve bazı vatandaşların bu söyleme inandığını ifade etmişti.
Cindoruk, Demokrat Parti başkanı olduğu dönemde yaptığı bir konuşmada “Biz İnönü’nün, asker kaçağı olduğunu söylerdik ve de inanırlardı. Düşünebiliyor musunuz, adam hem paşa, hem Garp Cephesi komutanı, hem de asker kaçağı” ifadelerini kullanmıştı.
Turan Güneş ise 1950 seçim kampanyasında Demokrat Partili Tahsin Marmara adındaki yerel siyasetçinin bir toplantıda “İsmet Paşa asker kaçağıdır” dediğini ve toplantıya katılanların bu sözünün ardından kendisini alkışladığını aktarmıştı.
Adalet Partisi ve Demokratik Parti’den milletvekilliği yapmış Ekrem Dikmen de İsmet İnönü’ye 1950 seçimlerinde asker kaçağı denildiğini doğrulamıştı.
İSMET İNÖNÜ’NÜN ASKERÎ KARİYERİ
Mustafa İsmet İnönü, 1892 yılında kaydolduğu Sivas Askerî Rüştiyesinden 1895 yılında mezun olduktan sonra 1897 yılında Topçu Okulunun İdadî kısmına gitmiş, 1901’de Mühendishane-i Berri-i Hümayun’a (Topçu Okulu) kaydolup 1903′te teğmen olarak tamamlamış, Erkanı Harbiye’den ise 1906 yılında Kurmay Yüzbaşı unvanıyla birinci olarak mezun olmuştu.
Askerî kariyeri boyunca İkinci Ordu 8.Sahra Topçu Alayı 3.Batarya Komutanlığı, Hareket Ordusu 2 nci Süvari Tümeni, Trakya’da 1 nci Ordu ile 2 nci Ordu, Yemen Mürettep Kuvvetler, Genel Karargâh Harekât Şubesi, 1 nci Ordu Kurmaylığı, Başkomutanlık Karargâhı 1 nci Şube müdürlüğü, 2 nci Ordu Kurmay başkanlığı bünyesinde kurmay subaylık yapan İsmet “Paşa” Kurtuluş Savaşı döneminde de önemli görevler üstlenmişti.
İSMET İNÖNÜ’NÜN ALDIĞI RÜTBELER
İsmet İnönü’nün teğmenlikten orgeneralliğe kadar aldığı rütbeler ve atanma tarihleri şu şekilde:
1903 Mülazimisani (Teğmen): 19 Ağustos 1319 (miladi: 1 Eylül 1903)
1905 Mülazimievvel (Üsteğmen): 20 Kanunuevvel 1320 (miladi: 2 Ocak 1905)
1906 Yüzbaşı: 13 Eylül 1322 (miladi: 26 Eylül 1906)
1908 Kolağası (Kd.Yzb.): 12 Eylül 1324 (miladi: 25 Eylül 1908)
1912 Binbaşı: 13 Nisan 1328 (San’anın tahliyesi harekatındaki ve muhtelif hizmetlerinden dolayı takdir olarak) (miladi: 26 Nisan 1912)
1914 Kaymakam (Yarbay): 10 Teşrinisani 1330 (miladi: 23 Kasım 1914)
1915 Miralay (Albay): 1 Kanunuevvel 1331 (miladi: 14 Aralık 1915)
1921 Mirliva (Tuğ – Tümgeneral): 10 Kanunusani 1337 (1 inci İnönü muharebesinin mükafatı olarak) (miladi: 10 Ocak 1921)
1922 Ferik (Korgeneral): 31 Ağustos 1338 (miladi: 31 Ağustos 1922)
1926 1’inci Ferik (Orgeneral): 30 Ağustos 1926
(Şevket Süreyya Aydemir (1968). İkinci Adam III.Cilt. Remzi Kitabevi, İstanbul, Sf: 583-586)
