Balık, yüksek protein, omega-3 yağ asitleri ve önemli mineraller açısından vazgeçilmez bir besin kaynağı olarak sofraların baş tacı olsa da, yanında tüketilen bazı gıdaların balıktaki bu hayati elementlerin vücut tarafından kullanımını engellediği bilimsel araştırmalarla ortaya çıktı. Özellikle, balıkla birlikte tüketilen bazı yeşil yapraklı sebzelerin içerdiği yüksek orandaki minerallerin, kalsiyum emilimi üzerinde olumsuz bir etki yarattığı belirlendi.
KALSİYUM EMİLİMİNE 'ROKA' ENGELİ
Beslenme ve diyetetik alanında yapılan araştırmalar, balığın yanında sıkça tüketilen bir lezzet olan rokanın içerdiği minerallerin, özellikle kalsiyum emilimini azaltıcı bir rol oynadığını gösterdi. Rokanın yüksek miktarda demir içermesi nedeniyle, balıktaki kalsiyumun bağırsaklardan emilim sürecine ket vurduğu ve vücudun kalsiyumu kullanma kapasitesini düşürdüğü tespit edildi.
ABD’nin önde gelen beslenme uzmanlarından Dr. Samantha Heller, bu tür besin eşleştirmelerinin kalsiyum açısından zengin olan balığın potansiyel faydasını azalttığını dile getirdi. Dr. Heller, "Demir ve kalsiyum, vücutta emilim için birbiriyle rekabet edebilen minerallerdir. Yüksek miktarda demir içeren bir gıdanın, balık gibi kalsiyum kaynaklarıyla aynı anda tüketilmesi, kalsiyumun biyoyararlanımını (vücut tarafından kullanılabilirliğini) önemli ölçüde etkiledi" şeklinde konuştu.
DİĞER İNHİBİTÖRLER VE SİNDİRİM SORUNLARI
Uzmanlar, kalsiyum emilimini engelleyen tek faktörün roka olmadığını belirtti. Genel beslenme alışkanlıkları ve yaşam tarzı üzerine yapılan yabancı araştırmalar, kalsiyumun emilimini azaltan diğer yaygın faktörlere de dikkat çekti:
Yüksek Miktarda Tuz ve Şeker: Aşırı tuz ve şeker tüketiminin, idrar yoluyla kalsiyum atılımını artırarak kemik sağlığını olumsuz etkilediği belirlendi.
Aşırı Kafein Tüketimi: Çay, kahve ve kolalı içeceklerdeki yüksek kafein miktarının kalsiyum kaybına yol açtığı ifade edildi.
Yüksek Doymuş Yağ Oranı: Yüksek doymuş yağ tüketiminin de bağırsaklardan kalsiyum emilimini düşürdüğü bilimsel yayınlarda yer aldı.
Londra'daki King's College'dan Beslenme Bilimleri Profesörü Dr. Katherine Smith, bu tür yanlış beslenme kombinasyonlarının uzun vadede sindirim sorunları ve kemik erimesi riskini artırabileceğini vurguladı. Dr. Smith, "Kalsiyumun emilimi, sindirim sisteminin dengesine bağlıdır. Emilimi zorlaştıran kombinasyonlar sadece besin kaybına değil, aynı zamanda şişkinlik ve diğer rahatsızlıklara da yol açabilir. Balığın faydalarından tam olarak yararlanmak için yanında C vitamini ve D vitamini açısından zengin besinlerin tercih edilmesi gerektiğini" ifade etti. (Bu maddeler kalsiyum emilimini artıran faktörler olarak bilinmektedir.)
DOĞRU EŞLEŞTİRME ÖNERİSİ
Bilim insanları, kalsiyum emilimini desteklemek için balıkla birlikte limon suyu gibi C vitamini içeren taze besinlerin ve D vitamini içeren gıdaların tüketilmesi gerektiğini bildirdi.
Deniz ürünlerinin sağladığı omega-3'ler ile kalp ve beyin sağlığının desteklenmesi için doğru eşleştirmelerin hayati önem taşıdığı kaydedildi.
