Obezite de farklı sistemleri olumsuz etkileyeceği için obez bireylerde Covid-19 enfeksiyonu diğer bireylere göre daha şiddetli klinik seyir gösterme eğilimindedir. Hipertansiyon ise Covid-19 salgınında ölümcül seyreden olgularda en sık eşlik eden kronik hastalıkların başında gelmektedir. Özellikle kalp kasında kalınlaşmaya yol açan ciddi hipertansiyon varsa veya birlikte diyabet mevcutsa hipertansiyon özellikle akciğeri tutan Covid-19 olgularında olumsuz etki yaratmaktadır. Bu nedenlerle; bu gruplardaki bireylerin evlerinden çıkmamaları, sosyal ortamlarda bulunmamaları, çok gerekli olmadıkça seyahat etmemeleri, misafir kabul etme, misafirliğe gitme gibi dışarı ile teması artıracak ziyaretlerde bulunmamaları gereklilik arz etmektedir. Prof. Dr. Mustafa Cesur konu ile ilgili, “Bu tip kronik hastalığı bulunanlar dışarı çıkıp eve döndüklerinde mutlaka ellerini sabunlu suyla yıkamalıdır. Sabun virüsü parçalamakta ve etkisizleştirmektedir. Ayrıca dışarıdayken küçük el dezenfektanı veya kolonyayı yanlarında taşıyabilirler ve her temasta temas edilen bölgeyi dezenfekte edebilirler. Evde kalınan süre boyunca farklı ortamdan gelen kişilerin virüs taşıma riski olduğundan komşu ziyaretleri yapılmamalı ve eve ziyaretçi kabul edilmemelidir. Market alışverişlerinde de paketlerin virüs taşıyıcısı olabileceği akıldan çıkarılmamalı ve buna göre önlem alınmalıdır. Özellikle paketli ürünler sabunla yıkanabilir veya dezenfekte edilebilir, bu nedenle paketli maddeler tercih edilebilir.” diye konuştu.
Prof. Cesur şunları söyledi:
“ Bir başka önemli nokta, evde kalınan süre boyunca kronik hastalığı olan kişilerin mevcut beslenme tedavilerine devam etmeleri, sağlıklı beslenmeyi bırakmamaları gerektiğidir. Atıştırmaların sıklığı artırılmamalı, fazladan kalori almamaya özen gösterilmelidir. İşlenmiş karbonhidratların metabolizma için ekstra yük getirdiği, gerek diyabet, gerekse obezite için risk oluşturduğu unutulmamalıdır. Tansiyonun düzenli gitmesi için de aşırı tuz tüketiminden kaçınılmalıdır. Covid-19 yeni bir hastalık olduğu için bunu net yanıtlamak şu an için zor diyebiliriz.”
Prof. Dr. Mustafa Cesur, “Salgın sürecinde evde hareketsiz kalmak kronik hastalığı olan kişileri nasıl etkiliyor?” sorusunun yanıtını ise şöyle verdi:
“ Düzenli hareket etmek kronik hastalığı olan kişiler açısından her zaman önemli ve ihmal edilmemesi gereken bir husustur. Salgın sürecinde birçok hastamız yürüyüşe çıkıp çıkmamak konusunda tereddüt yaşayabiliyor. Bu dönemde sokağa çıkma yasağı uygulanan grupta olmayan kişiler insan sayısının az olduğu açık alanlarda gerekli koruyucu önlemleri alıp sosyal mesafeye dikkat ederek yürüyüş yapabilirler. Eve döndükten sonra elleri su ve sabun ile iyice yıkamak ihmal edilmemelidir. Sokağa çıkma yasağı olan günlerde ise evde egzersizler yapılmalıdır. Varsa yürüyüş bandı üzerinde yoksa yemeklerden sonra günde üç kere 15 dakika olacak şekilde ev içinde koridordan koridora yürüyüş yapılabilir.
Diyabet kronik bir hastalık olduğu için periyodik kontrolleri önemlidir. Ancak bu dönemde rutin 3-6 aylık periyodik kontroller ertelenebilir. Diyabetli bireylerin rutin kan şekeri takiplerini evde kendi kendilerine yapacakları ölçümlerle sürdürmeleri mümkündür. Ancak çok yüksek veya çok düşük değerler varsa, yani diyabet ayarı bozulmuşsa takip eden doktorlarıyla iletişime geçmeleri iyi olacaktır. Bu süreçte, gerekirse veya acil durum varlığında sağlık kuruluşlarına gelmek akılcı bir yaklaşımdır. Son dönemde yaygınlaşmaya başlayan online doktor görüşmeleri de sorunların belirlenmesi ve çözüm yollarının bulunması için iyi bir seçenek olabilir.”
Kronik hastalığı olan bireyler salgın sürecinde mevcut ilaç tedavilerine devam etmeliler mi?” sorusuna yanıt ise Prof. Dr. Mustafa Cesur’den şöyle geldi:
“ Salgın boyunca raporlu ilaçlar eczanelerden reçete olmadan alınabileceği için kronik hastalığı olan bireylerin, reçete ile ilgili olarak sağlık kuruluşlarına başvurmaları da gerekmiyor. Bu noktada; kronik hastalıklara ait ilaçların rapor süresi bittiyse hastaların telaşlanmasına gerek olmadığını, raporların otomatik olarak 3 ay uzatıldığını da belirtmek gerekir. Bunun için de hastanelere rapor yeniletmek amacıyla başvurmak gerekmiyor. Evde kalma döneminde kronik hastalıkları olanların ilaç tedavilerinde herhangi bir değişiklik önerilmemektedir. Ancak Covid-19 hastalığına yakalanan diyabetiklerde, hele ki akciğer tutulumu varsa insülin tedavisine geçmek en doğru seçim olmaktadır. Ancak hafif seyreden olgularda tedavi değişikliği yapılmayabilir. Böyle bir durum varlığında diyabet yönetimi mutlaka doktor kontrolünde yapılmalıdır. Tansiyon tedavisinde kullanılan antihipertansif ilaç rejimlerinde de değişiklik önerilmemektedir. Özellikle ACE inhibitörleri ve Anjiotensin reseptör blokerlerinin enfeksiyon öncesinde veya sırasında kesilip kesilmemesi konusunda bazı tereddütler olmuştu. Ancak bu konuda önerilerde bulunan bütün kuruluşlar hipertansiyon tedavisine aynen devam edilmesini önermektedir. Yine de tansiyon tedavisinin bireysel olarak değerlendirilmesi gerektiği unutulmamalı”
