Küresel piyasalarda, ABD Merkez Bankası'nın (Fed) gevşeme sürecine dair artan iyimserlik ve açıklanan güçlü şirket bilançolarının etkisiyle risk iştahında bir yükseliş görülürken, ABD ile Çin arasındaki ticaret gerginliğinin yeniden tırmanabileceğine dair endişeler piyasalarda dengesiz bir seyir izlenmesine yol açıyor.
TİCARET SAVAŞINDA YENİ GERİLİMLER
ABD'de federal hükümetin kapalı kalmaya devam etmesi, makroekonomik veri akışını sekteye uğratarak ekonomik gidişata yönelik öngörüleri zorlaştırıyor. Bu duruma ek olarak, Çin'in nadir toprak elementlerinin ihracatına kısıtlama getirmesinin ardından ABD Başkanı Donald Trump’ın Çin'e ek tarife tehdidi ve sonrasında yaşanan gelişmeler, piyasalarda risk algısının yükselmesine neden oluyor.
Trump, son olarak Çin'in kasıtlı olarak ABD'den soya fasulyesi alımını durdurmasını "ekonomik açıdan düşmanca" bir eylem olarak nitelendirmiş ve buna karşılık Çin ile yemeklik yağ ticaretini sonlandırmayı değerlendirdiklerini belirtmişti.
ABD Hazine Bakanı Scott Bessent, küresel tedarik zincirinde Çin'e güvenilemeyeceğini ifade ederek, riskleri azaltmak ve tedarik zincirlerini çeşitlendirmek için ABD ve müttefiklerinin iş birliği yapması gerektiğini vurguladı. ABD Ticaret Temsilcisi Jamieson Greer de Çin’in nadir toprak elementlerine yönelik adımını, "küresel tedarik zincirleri üzerinde güç kazanma girişimi" olarak yorumladı.
HÜKÜMETİN KAPALI KALMASININ ETKİLERİ
Ticaret gerilimlerinin yanı sıra, ABD'de federal hükümetin kapalı kalmaya devam etmesinin ekonomik etkileri yakından izleniyor. Bessent, hükümetin kapanmasının ekonomiye günlük 15 milyar dolara kadar maliyet oluşturabileceğini dile getirdi. Trump’ın politikalarının yatırımları olumlu etkilediğini savunan Bessent, Demokratlardan hükümeti yeniden açma konusunda destek istedi.
Normalde bu hafta açıklanması gereken Eylül ayı enflasyon oranları, hükümetin kapalı kalması nedeniyle ertelendi. Eylül ayına ilişkin Tüketici Fiyat Endeksi'nin (TÜFE) 24 Ekim'de açıklanması bekleniyor. Bu süreçte, Fed'in faiz indirim sürecine yönelik fiyatlamaları değiştirebilecek istihdam ve enflasyon gibi kritik verilerin yayımlanması aksadı. Para piyasalarında, Fed’in Ekim ve Aralık aylarındaki toplantılarda 25'er baz puan olmak üzere toplam 50 baz puan gevşemeye gideceği kesin gözüyle bakılıyor.
BEJ KİTAP ENFLASYON SİNYALİ VERDİ
Dün açıklanan Fed'in Bej Kitap raporunda, düşük ve orta gelirli hanelerin artan fiyatlar ve ekonomik belirsizlik karşısında indirim ve kampanyaları tercih etmeyi sürdürdüğü vurgulandı. Raporda ayrıca, yüksek tarifeler ve zayıflayan genel talep nedeniyle zorlayıcı koşulların devam ettiği kaydedildi.
ALTIN REKOR TAZELEDİ, BORSALAR KARIŞTI
Siyasi ve jeopolitik riskler, merkez bankalarının alımları ve Fed'in faiz indirimi beklentileri altını desteklemeye devam ediyor. Altının ons fiyatı, yeni günde 4.242,12 doları görerek tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı. Ons altın şu sıralarda 4.210 dolardan işlem görüyor.
Tahvil piyasalarında alış ağırlıklı bir seyir izlenirken, ABD 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,02 seviyesinde dengelendi. Dolar endeksi düşüş serisini üçüncü işlem gününe taşırken, yüzde 0,1 azalışla 98,6 seviyesinde seyrediyor.
Kurumsal tarafta güçlü bilançolar öne çıktı; Bank of America hisseleri yüzde 4’ün, Morgan Stanley hisseleri ise yüzde 5’e yakın değer kazandı. Çip şirketi ASML'nin beklentiden iyi gelen bilançosu sonrası AMD hisseleri yüzde 9’un, Intel hisseleri de yüzde 4’ün üzerinde yükseldi. New York Borsası'nda dün S&P 500 yüzde 0,40 ve Nasdaq yüzde 0,66 yükselirken, Dow Jones endeksi yatay kapandı. ABD endeks vadeli kontratları yeni güne hafif satıcılı başladı.
Avrupa borsaları dün Fransa hariç satıcılı bir seyir izledi. Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 1,99 yükselirken, diğer büyük endeksler (FTSE MIB 30, FTSE 100, DAX 40) yüzde 0,23 ile 0,40 arasında düşüş gösterdi. Asya borsalarında ise karışık bir görünüm hakimdi; yarı iletken hisselerindeki güçlü alımlar (Renesas, SK Hynix, Tokyo Electron) Asya'da alıcılı seyre neden olurken, ticaret gerilimleri Hong Kong ve Çin borsalarında risk iştahını düşürdü.
Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi günü yüzde 1,44 değer kazancıyla 10.464,48 puandan tamamladı. Dolar/TL ise 41,8420’den işlem görüyor. Analistler, bugün yurt içinde konut fiyat endeksi ve konut satış istatistikleri, yurt dışında ise Euro Bölgesi dış ticaret dengesi ve ABD'de Philadelphia Fed imalat endeksi verilerinin takip edileceğini belirtti.
