Halk arasında "geçici felç" veya "mini inme" olarak bilinen Geçici İskemik Atak (GİA) vakalarının, kalıcı inme (felç) riskini önemli ölçüde artırdığı, uluslararası bilimsel araştırmalarla bir kez daha kesinleşti.
Beyne giden kan akışının kısa süreliğine kesilmesiyle oluşan ve belirtileri genellikle 24 saatten kısa süren GİA'nın, hastaları ölümcül bir tehlikeye karşı uyardığı bildirildi.
YABANCI UZMANLARDAN KRİTİK DEĞERLENDİRME
ABD'de bulunan Amerikan Kalp Derneği/Amerikan Felç Derneği (AHA/ASA) kılavuzlarında, GİA'nın zaman bazlı eski tanımından, doku bazlı bir yaklaşıma geçildiği belirtildi. Bu değişikliğe göre, semptomlar kısa sürse bile nörogörüntülemede doku hasarının olmadığının doğrulanması gerektiği vurgulandı.
Harvard Tıp Fakültesi'nden nöroloji uzmanı Dr. Jonathan F. Rosand, GİA'nın bir "uyarıcı inme" olarak görülmesi gerektiğini ifade etti.
Dr. Rosand, "GİA geçiren bir hastanın, özellikle ilk yedi gün içinde, kalıcı inme riski çok yüksektir. Bu durum, acil tıbbi müdahale gerektiren bir durumdur; belirtilerin kendiliğinden geçmesi, tehlikenin ortadan kalktığı anlamına gelmez" şeklinde konuştu.
Amerikan Nöroloji Akademisi (AAN) üyesi Prof. Dr. Elizabeth M. C. Fisher ise, yapılan bilimsel çalışmalara dikkat çekerek, uygun şekilde tedavi edilmeyen GİA hastalarının yaklaşık yüzde 35'inin takip eden bir ay içinde kalıcı inme geçirdiğini açıkladı. Prof. Fisher, "GİA'yı takiben gelişen inmelerin neredeyse yarısı ilk 24 ila 48 saat içinde meydana gelmektedir. Bu, zamanın kritik önem taşıdığını açıkça gösterdi," dedi.
YÜKSEK RİSK, HIZLI TEDAVİ ŞARTI
Bilimsel araştırmalar, GİA'yı takiben inme riskinin özellikle ilk günlerde zirveye ulaştığını gözler önüne serdi.
Kan damarlarında pıhtı oluşumu veya tıkanıklık gibi altta yatan nedenlerin hızla teşhis edilmesi ve tedavisine başlanması gerektiği aktarıldı.
Uzmanlar, yaş, yüksek tansiyon (hipertansiyon), şeker hastalığı (diyabet), yüksek kolesterol ve kalp ritim bozuklukları (Atriyal Fibrilasyon) gibi faktörlerin GİA riskini artırdığını ve bu risk faktörlerine sahip bireylerin belirtileri göz ardı etmemesi gerektiğini kuvvetle tavsiye etti.
GİA, yüzün bir tarafında uyuşma veya sarkma, kolda/bacakta ani güçsüzlük, konuşmada bozukluk, görme kaybı veya şiddetli baş dönmesi gibi inme belirtileriyle kendini gösterdi.
Hastalarda semptomların hızla kaybolması durumunda dahi vakit kaybetmeden hastaneye başvurmaları gerektiği vurgulandı.
