Yaz aylarının keyfini çıkarırken sivrisinek ve kene gibi haşereler sağlığınızı tehdit edebilir. Ancak bilimsel araştırmalar ve uluslararası uzmanların önerdiği yöntemlerle bu tehlikelerden korunmak mümkün!
Sıtma, dang humması, Zika virüsü ve Kırım Kongo Kanamalı Ateşi gibi ciddi hastalıkların taşıyıcısı olan bu canlılara karşı doğru adımları atarak hem kendinizi hem de sevdiklerinizi koruyabilirsiniz.
İşte bilimsel temelli, etkili koruma yöntemleri ve uzman görüşleri…
BİLİMSEL ARAŞTIRMALAR NE DİYOR?
Sivrisinekler, kokuya duyarlı antenleriyle hedeflerini buldu. Oxford Üniversitesi’nden sivrisinek ekolojisi uzmanı Dr. Maisie Vollans, The Conversation’da yayımlanan yazısında, bazı insanların vücut kokularının sivrisinekleri daha fazla çektiğini belirterek, “Metabolik hızı yüksek olanlar, hamileler ve alkol tüketenler, karbondioksit ve laktik asit salınımı nedeniyle sivrisinekler için daha cazip” dedi.
Yapılan bir çalışma, özellikle 0 kan grubu ve açık tenli bireylerin daha sık ısırıldığını ortaya koydu.
Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) virüsünün ana taşıyıcısı olan Hyalomma Marginatum türünün Türkiye’de yaygın olduğunu vurgulayarak, “Kenenin çıplak elle patlatılması, virüsün çatlaklardan veya göz yoluyla bulaşmasına neden olabilir” diyerek yanlış müdahalelere karşı uyardı.
UZMANLARDAN 4 ETKİLİ KORUMA STRATEJİSİ
Uzun kollu giysiler ve açık renkli kumaşlar, sivrisinek ve kene temasını azalttı. Photodermatology, Photoimmunology & Photomedicine dergisinde yayımlanan bir çalışma, UPF 50+ kumaşların ve açık renk kıyafetlerin (yeşil, mavi, beyaz) sivrisinek ısırıklarını %80’e kadar azalttığını gösterdi.
Koyu renkler ise haşereleri çekiyor. Florida Üniversitesi’nden entomolog Prof. Jonathan Day, “Kıyafetlere permetrin içeren kovucuların uygulanması, koruma seviyesini artırıyor” dedi.
DEET, pikaridin ve IR3535 içeren kimyasal kovucular, bilimsel olarak kanıtlanmış koruma sağladı.
The New England Journal of Medicine’de yayımlanan bir araştırma, %20-30 DEET içeren ürünlerin 6-8 saat koruma sağladığını ve dang humması riskini %80 azalttığını ortaya koydu.
Doğal alternatifler arasında lavanta, çay ağacı ve okaliptüs yağları öne çıktı.
Avustralyalı dermatolog Dr. Natasha Cook, “Yüksek riskli bölgelerde kimyasal kovucular daha güvenilir, ancak doğal yağlar da etkili bir destek sunuyor” dedi.
Sivrisinek larvaları su birikintilerinde çoğaldı. Bahçenizdeki su biriken kapları, saksı altlıklarını ve olukları düzenli temizlemek, üreme alanlarını yok etti.
The Lancet’e göre, etkili sivrisinek kontrol programları hastalık bulaşma oranlarını %70’e kadar düşürüyor. Kene için ise çimlerin kısa tutulması ve hayvan barınaklarının düzenli kontrolü kritik.
Kene tutunduğunda, panik yapmadan bir sağlık kuruluşuna başvurulmalı. Yeditepe Üniversitesi Hastanesi’nden enfeksiyon uzmanları, “Kenenin üzerine zeytinyağı veya sabun dökmek, virüsün yayılmasını hızlandırabilir” uyarısında bulundu. Künt uçlu bir cımbızla kenenin yavaşça çıkarılması önerildi.
DOĞAL ÇÖZÜMLER VE TEKNOLOJİK YENİLİKLER
Bilim, doğal çözümleri de destekledi. BMC Complementary Medicine and Therapies’de yayımlanan bir çalışma, limonene içeren nanolipozomların sivrisinek larvalarına karşı etkili olduğunu gösterdi. Ayrıca, nanolifli tekstillerle üretilen koruyucu kıyafetler, uzun süreli koruma sağladı.
UZMANLARDAN ACİL UYARI: HAFİFE ALMAYIN!
Dr. Jonathan Day, “Sivrisinek ve kene kaynaklı hastalıklar, erken önlem alınmazsa ciddi sonuçlar doğurabilir” dedi.
Tropikal bölgelerde Zika ve dang virüslerinin yayılma hızı, korumanın önemini bir kez daha ortaya koydu.
Cell dergisindeki bir çalışma, enfekte bireylerin sivrisinekleri daha fazla çektiğini gösterdi. Bu nedenle, özellikle yaz aylarında ve seyahatlerde bu stratejilere dikkat etmek hayati önem taşıyor.
BİLİNÇLİ ADIMLARLA GÜVENLİ YAZLAR
Bilimsel araştırmalar ve uzman görüşleri, sivrisinek ve kene tehdidini önlemenin basit ama etkili yollarını sundu.
Doğru kıyafet seçimi, güvenilir kovucular, çevre temizliği ve erken müdahale ile yaz aylarını sağlıklı ve keyifli geçirebilirsiniz.
Isırık sonrası kaşıntıyı azaltmak için aloe vera veya papatya çayı gibi doğal yöntemler kullanılabilir, ancak ciddi belirtilerde bir sağlık uzmanına başvurmak şart.
