Yapay zeka (YZ), sanat dünyasında sınırları zorlamaya devam ediyor. Son yıllarda, YZ’nin tiyatro eserleri yazma konusundaki yetkinliği, hem sanatçılar hem de teknoloji uzmanları arasında heyecan uyandırdı. Geleneksel kalem ve kağıdın yerini algoritmalar alırken, bu yenilikçi yaklaşım tiyatro sahnesini yeniden şekillendirdi.
Yabancı uzmanların görüşleri ve bilimsel araştırmalar, bu dönüşümün perde arkasını aydınlattı.
YZ, doğal dil işleme (NLP) teknolojileri sayesinde insan dilini taklit ederek metinler üretebiliyor.
OpenAI tarafından geliştirilen GPT modelleri gibi ileri düzey sistemler, diyaloglar, dramatik yapılar ve hatta duygusal derinlik içeren senaryolar yazabiliyor.
İngiltere merkezli tiyatro teknolojisi uzmanı Dr. Sarah Bay-Cheng, YZ’nin tiyatroda kullanımını “sanatın demokratikleşmesi” olarak nitelendirdi.
Bay-Cheng’e göre, YZ, genç yazarlara ilham kaynağı olurken, deneyimli sanatçıların da yeni anlatım biçimleri keşfetmesine olanak tanıyor. Bay-Cheng, “YZ, bir yazarın hayal gücünü destekleyen bir araç. Ancak, insan yaratıcılığının yerini tamamen alması şimdilik mümkün değil” dedi.
Bilimsel araştırmalar da YZ’nin tiyatro alanındaki potansiyelini doğruladı. Journal of Digital Humanities dergisinde yayımlanan bir çalışma, YZ’nin dramatik metinler üretme başarısını inceledi.
Araştırma, YZ’nin Shakespeare tarzında yazılmış diyaloglardan modern absürt tiyatroya kadar geniş bir yelpazede tutarlı metinler üretebildiğini gösterdi. Ancak, çalışmada YZ’nin kültürel bağlamları tam olarak kavrayamama ve duygusal derinlikte eksiklik gibi sınırlamalarına da dikkat çekildi.
Araştırmanın başyazarı, ABD’li veri bilimci Dr. Emily Bender, “YZ, teknik olarak etkileyici metinler üretebiliyor, ancak insan deneyiminin karmaşıklığını yansıtmakta hâlâ zorlanıyor” yorumunda bulundu.
YZ ile yazılan tiyatrolar, dünya çapında sahnelerde boy göstermeye başladı. Londra’da sahnelenen The Algorithm’s Lament adlı oyun, tamamen YZ tarafından yazılan ilk tiyatro eseri olarak büyük ses getirdi. Eser, bir algoritmanın insan duygularını anlamaya çalışma çabasını konu alıyor ve izleyicilerden tam not aldı. Benzer şekilde, Japonya’da Tokyo Üniversitesi’nden Prof. Hiroshi Ishiguro’nun ekibi, YZ ile yazılmış bir kabuki oyunu geliştirerek geleneksel sanat formlarını modern teknolojiyle buluşturdu. Ishiguro, “YZ, tiyatroyu daha erişilebilir ve yenilikçi hale getiriyor. Ancak, etik sorulara yanıt bulmadan bu teknolojiyi yaygınlaştırmak riskli olabilir” uyarısında bulundu.
