Öğrenci Veli Derneği (Veli-Der), 30-31 Ağustos’ta düzenlediği “Kaybolan Çocukluğu ve Eğitim Hakkını Yeniden Kazanalım” çalıştayının sonuçlarını kamuoyuyla paylaştı. İstanbul’daki TAKSAV’da açıklanan raporda, Eğitimde piyasalaşma, laiklikten uzaklaşma, karma eğitimin fiilen kaldırılması ve çocuk işçiliğinin devlet eliyle teşvik edilmesi gibi sorunlar masaya yatırıldı.
Rapora göre, UNICEF’in Çocuk Refahı Raporu’nda Türkiye, 36 OECD ülkesi arasında sondan ikinci sırada yer alıyor. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı verileri, temel ihtiyaçları karşılanamayan çocuk sayısının 2018’de 122 bin 489’dan 2025’te 171 bin 895’e yükseldiğini gösteriyor. İSİG Meclisi, 2013’ten beri en az 770 çocuğun çalışırken hayatını kaybettiğini, her yıl 60-70 çocuğun iş cinayetlerinde öldüğünü raporladı.
TÜİK’e göre, 15-17 yaş grubunda 970 bin çocuk kayıtlı işçi, MESEM’lerle birlikte bu sayı 1,5 milyona ulaşıyor. Yaz aylarında ise çocuk işçi sayısı 3 milyona çıkıyor. Karma eğitimin tasfiyesi de raporda öne çıkıyor. Ülke genelinde her 5 ortaokuldan 1’i, bazı illerde 2-3 okuldan 1’i karma eğitim vermiyor. İmam hatip okullarında karma eğitim neredeyse tamamen kaldırılmış durumda; bu okullar, ortaöğretimde yüzde 13, ortaokullarda yüzde 20’yi kapsıyor.
Kız çocuklarının eğitimden kopması, çocuk evliliklerini artırıyor. TÜİK 2023 verilerine göre, 15-17 yaş grubunda 6.515, 15 yaş altında 130 doğum gerçekleşti. Son 24 yılda 18 yaş altı 590 bin çocuk doğum yaptı. Eğitimden kopuş alarm verici: Meslek liselerinde devamsızlık oranı yüzde 46,6, imam hatip liselerinde yüzde 29,3.
Muş, Siirt, Ağrı gibi illerde her 3 kız çocuğundan 1’i eğitim dışında. Geçen yıl 300 bin üniversite öğrencisi okulu terk etti. Veli-Der, kamusal, laik, bilimsel ve eşit eğitim talep ederek, çocuk işçiliğinin yasaklanmasını, MESEM’lerin kapatılmasını ve zorunlu eğitimin kesintisiz uygulanmasını önerdi.
