Mehmet Akif, "Safahat" ve anılar

Mehmet Akif, vefatının 85. yıl dönümü dolayısıyla yurt genelinde anılıyor. Biz de bugün "Safahat''tan anılar" çerçevesinde onu anmak, hayır dua ile yâd edilmesine vesile olmak arzusundayız.

Akif''in meşhur eseri "Safahat", kitaplığımın ilk sakinlerinden biridir. 15 Ağustos 1973 tarihinde Konya''da, "Tokşen Lokantası"nda garsonluk yaparken almışım "Safahat"ı. O zaman daha ortaokul 3. sınıfım…

İyi hatırlıyorum, sözlükten faydalanarak "Safahat"ı okuyor, anlamlı bulduğum beyitlerin altını çiziyor, çok hoşuma giden beyitlerin yan tarafına da "bunu ezberle" notu düşüyordum. İşte ezberlenecek o beyitlerden birkaçı:

"Yumuşak başlı isem, kim dedi uysal koyunum.

Kesilir, belki, fakat çekmeye gelmez boyunum."

"Adam aldırma da geç git diyemem, aldırırım.

Çiğnerim, çiğnenirim, hakkı tutar kaldırırım."

"Doğrudan doğruya Kur''ân''dan alıp ilhâmı.

Asrın idrakine söyletmeliyiz İslâm''ı."

"Allah''a dayan, sa''ye sarıl, hikmete râm ol.

Yol varsa budur, bilmiyorum başka çıkar yol."

Öğrencilik hayatımda "Safahat"la irtibatım hiç kesilmedi. Hep başucu kitabım oldu "Safahat". 1979 yılında Edebiyat Fakültesi 3. sınıftım. Hocamız rahmetli Orhan Okay, "bitirme tezi"ni Yeni Türk Edebiyatı''ndan almak isteyen öğrencileri tez konusu vermek üzere topladı. Herkes Mehmet Akif üzerine çalışmak istiyordu. Bizi imtihana tabi tuttu. Ben birinci oldum ve Hoca bana "Mehmet Akif''in Sosyal Fikirleri" üzerinde çalışmamı söyledi.

"Safahat"ı baştan sona okuyup fişledim. Çıkan fişleri gruplandırarak "Mehmet Akif''in Sosyal Fikirleri" ve "Mehmet Akif''in Dînî Fikirleri" olmak üzere iki bölüm halinde tezimi hazırladım.

Söz konusu tezimin "ÖN SÖZ"ünden bir-iki cümle:

"Akif bir mütefekkirdir "Safahat" da bir fikir kitabı. Yazık ki hakkıyla ne Akif anlaşılmış ne de eseri… Genellikle her Türk aydınının kitaplığında bir "Safahat" vardır. Ama onu üzerinde düşünerek baştan sona okuyan kaç kişi çıkar acaba?"

Allah nasip etti akademisyen oldum ve Akif üzerine bilimsel toplantılarda bildiriler sundum, konferanslar verdim.

Mehmet Akif''in vefatının 75. yıl dönümü dolayısıyla "2011" "Mehmet Akif Yılı" ilan edilmişti. Mehmet Akif Yılı etkinliklerine âcizane bir katkıda bulunabilir miyiz ümidiyle Akif''le ilgili konuşma ve yazılarımdan bir seçme yaparak "İman ve İsyan Şairi Mehmet Akif" (Konya-2011) adıyla kitaplaştırdım.

Şu cümleler o çalışmanın "ÖN SÖZ"ünden;

"Âkif benim için ideal bir insan tipi idi... "Mehmet Âkif''i bana bu kadar sevdiren, onu benim için bir câzibe merkezi haline getiren âmiller nelerdi acaba?" diye geriye dönüp baktığımda şunları görüyorum:

1. Âkif, öncelikle bir mücadele adamıdır. Bizim için bir ölüm kalım savaşı olan İstiklâl Harbi''nde kuvâ-yı milliyenin yanında yer alarak Millî Mücadele''nin başarıya ulaşmasındaki katkılarını Türk milleti aslâ unutmayacaktır.

2. Âkif, ihlaslı bir mümindir. Vatan sevgisinin imandan olduğunu çok iyi bilir. Komşusu açken tok yatanların, kendisi için istediklerini başkaları için de istemeyenlerin gerçek anlamda mümin olamayacaklarının şuurundadır. O; şekilcilikten uzak, gerçek Müslümanlığı arayan ve yaşamaya çalışan bir şahsiyettir.

3. Âkif, hakperesttir. İstiklâl Marşı''nı: "Hakkıdır, hakka tapan, milletimin istiklâl" mısraıyla bitirmesi yahut "Hakkı bir zâlime ihtâr, o ne şâhâne cihâd", "Ne büyük şey kul için hakkı tutup kaldırmak", "Hele hak nâmına haksızlığa ölsem tapamam"... gibi dizeleri onun "hakka" verdiği önemi gösterir. Esasen yaratılışın gayesi de hakkı tutup kaldırmak değil midir?..

İşte benim için Mehmet Akif ve "Safahat"la ilgili takriben 50 yıllık bir film şeridi…

Vefatının 85. yıl dönümünde Mehmet Akif''i rahmetle anıyoruz. Ruhu şâd olsun…

**

ACZİMİN GİRYESİ:

Şi''r için "gözyaşı" derler; onu bilmem yalnız,

Aczimin giryesidir bence bütün âsârım!

(Mehmet Akif)

Yazarın Diğer Yazıları