Omurganın doğal olmayan bir şekilde yana doğru eğriliği olarak tanımlanan skolyoz, genellikle fark edilmeden ilerleyen sinsi bir sağlık sorunu.
Uzmanlar, ayna karşısında gözlemlenen duruş bozukluklarının skolyozun erken belirtilerinden biri olabileceğini belirtti. Erken teşhis, bu rahatsızlığın ilerlemesini önlemede kritik bir rol oynadı.
Bilimsel araştırmalar ve uluslararası uzman görüşleriyle desteklenen bu haber, skolyozun belirtilerini ve alınabilecek önlemleri mercek altına aldı.
SKOLYOZ NEDİR VE NEDEN ÖNEMLİ?
Skolyoz, omurganın S veya C şeklinde yana doğru eğrilmesiyle karakterize bir durum. Genellikle çocukluk veya ergenlik döneminde ortaya çıksa da, yetişkinlerde de görülebiliyor.
Mayo Clinic’ten ortopedi uzmanı Dr. A. Noelle Larson, “Skolyoz, erken dönemde fark edilmezse sırt ağrısı, solunum problemleri ve hatta kalp fonksiyonlarında bozulmalara yol açabilir” dedi.
The Spine Journal’da yayımlanan bir çalışma, skolyozun erken teşhis edilmediği durumlarda omurga deformitesinin %20’ye kadar ilerleyebileceğini gösterdi.
Duruş bozukluğu, skolyozun en yaygın belirtilerinden biri olarak öne çıktı. Ayna karşısında omuzlardan birinin diğerine göre daha yüksek olması, kalçaların asimetrik görünmesi veya belde belirgin bir eğrilik, skolyozun habercisi olabilir.
Londra’daki Royal National Orthopaedic Hospital’dan Prof. Dr. David S. Marks, “Ebeveynler ve bireyler, özellikle ergenlik çağındaki çocuklarda duruş değişikliklerini ciddiye almalı. Ayna testi, basit ama etkili bir ilk adım olabilir” dedi.
KİMLER RİSK ALTINDA?
Skolyoz, genetik faktörler, kas-iskelet sistemi bozuklukları veya nöromüsküler hastalıklar gibi çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir. Kız çocuklarında erkeklere göre daha sık görüldüğü biliniyor.
Journal of Bone and Joint Surgery’de yayımlanan bir araştırma, skolyoz vakalarının %70’inin idiyopatik, yani bilinen bir nedeni olmayan türde olduğunu ortaya koydu. Özellikle 10-15 yaş arası çocuklar, büyüme çağında omurga eğriliğine karşı daha hassas.
Yetişkinlerde ise dejeneratif skolyoz, yaşlanmaya bağlı omurga yıpranmasıyla ilişkilendirildi.
Harvard Tıp Fakültesi’nden ortopedi cerrahı Dr. Christopher Bono, “Yetişkinlerde skolyoz, genellikle sırt ağrısı veya duruş bozukluğu gibi belirtilerle kendini gösterir. Ancak çoğu kişi bu işaretleri yaşlanmanın normal bir parçası sanıyor” dedi.
ERKEN TEŞHİS HAYAT KURTARIR
Skolyozun erken teşhisi, tedavi başarısını doğrudan etkiledi. Hafif vakalarda fizik tedavi, korse kullanımı veya egzersiz programları etkili olurken, ileri vakalarda cerrahi müdahale gerekebildi.
Uluslararası Omurga Sağlığı Derneği’nden Dr. Serena Hu, “Skolyozun erken teşhisi, cerrahi ihtiyacı %50’ye kadar azaltabilir. Ayna testi gibi basit yöntemler, bireylerin kendi sağlıklarını izlemelerine olanak tanıyor” dedi.
Uzmanlar, ebeveynlerin çocuklarını düzenli olarak gözlemlemesini ve şüpheli durumlarda bir ortopedi uzmanına başvurmasını önerdi. Ayrıca, yoga ve pilates gibi omurga sağlığını destekleyen egzersizlerin, duruş bozukluğunu düzeltmede yardımcı olabileceği belirtildi.
Dr. Marks uyardı:
“Egzersizler destekleyici olabilir, ancak skolyoz tanısı konmuşsa mutlaka bir uzmana danışılmalı.”
TOPLUMDA FARKINDALIK EKSİKLİĞİ
Skolyoz, genellikle sessizce ilerlediği için toplumda yeterince tanınmıyor. Türkiye’de her yıl yaklaşık 100 bin kişiye skolyoz tanısı konuyor, ancak erken teşhis oranları hala düşük.
New York’taki Hospital for Special Surgery’den Dr. Matthew Cunningham, “Toplumda skolyoz farkındalığını artırmak, erken müdahale için kritik. Okullarda tarama programları ve bilgilendirme kampanyaları bu konuda büyük fark oluşturabilir” dedi.
NE YAPMALI?
Uzmanlar, ayna karşısında düzenli duruş kontrolü yapılmasını önerdi. Omuz asimetrisi, bel eğriliği veya göğüs kafesinde düzensizlik gibi belirtiler fark edilirse, vakit kaybetmeden bir ortopedi uzmanına başvurulmalı. Ayrıca, çocuklar için okul çantalarının doğru kullanımı, ergonomik oturma pozisyonları ve düzenli fiziksel aktivite, omurga sağlığını desteklemek için önemli.
Skolyoz, doğru yaklaşımla kontrol altına alınabilen bir durum. Ancak, ihmale gelmez. Ayna karşısında geçirdiğiniz birkaç dakika, sağlığınız için büyük bir fark oluşturdu.
