Yüksek tansiyon, modern hayatın en sinsi düşmanlarından biri olarak milyonlarca insanı tehdit etti. Ancak, mutfak raflarımızda unutulmuş bir kahraman, bu soruna karşı sessiz bir savaş veriyor: Zencefil.

Geleneksel Türk içeceği ayrana sadece bir kaşık eklenen bu kök, bilimsel çalışmalarla desteklenen etkileriyle tansiyonu kökünden kurutuyor, buruşuk damarları açıyor ve vücudu birikmiş toksinlerden arındırdı.

Kardiyoloji uzmanları, bu basit tarifin günlük rutine eklenmesinin, ilaçlara alternatif bir destek olabileceğini vurguladı.

Son yıllarda yapılan araştırmalar, zencefilin (Zingiber officinale) kardiyovasküler faydalarını net bir şekilde ortaya koydu.

Araştırmacılar Abbas F. A. ve ekibinin Phytotherapy Research dergisinde yayımladığı sistematik derleme ve meta-analiz çalışması, altı randomize kontrollü denemede 345 katılımcı üzerinde test edilen zencefil takviyesinin sistolik kan basıncını ortalama 6.36 mmHg, diyastolik kan basıncını ise 2.12 mmHg düşürdüğünü gösterdi. Özellikle 50 yaş altı bireylerde, 8 haftalık kullanımda ve günde 3 gram dozda bu etki en belirgin hale geldi.

Araştırmacılar, zencefilin voltaj bağımlı kalsiyum kanallarını bloke ederek damarları rahatlattığını ve kan basıncını doğal bir şekilde azalttığını belirtti.

Amerikan Kalp Derneği'nden (AHA) beslenme araştırmacısı Kristina Petersen ise, zencefilin anti-enflamatuar ve antioksidan özelliklerinin damar sağlığını koruduğunu vurguladı.

Nutrition Reviews'ta yayımlanan bir derlemede Petersen, zencefilin yüksek dozlarda kolesterol seviyelerini iyileştirdiğini ve tipik Amerikan diyetine eklenmesinin kan basıncını düşürdüğünü kanıtladı.

Petersen,"Zencefil, baharat karışımlarında kullanıldığında kalp hastalığı riski yüksek bireylerde belirgin fayda sağlıyor" diyen bu etkiyi gingerol ve shogaol gibi bileşenlere bağladı.

Vücudu toksinlerden arındırma konusunda da zencefil iddialı. Johns Hopkins Tıp Merkezi'nden uzmanlar, zencefilin sindirimi hızlandırarak karaciğer fonksiyonlarını desteklediğini ve antioksidan etkileriyle serbest radikalleri nötralize ettiğini belirtti.

Complementary Therapies in Medicine dergisinde yayımlanan bir meta-analiz, zencefilin oksidatif stresi azaltarak damar duvarlarını koruduğunu ve hipertansiyonu önlediğini ortaya koydu. Bu, özellikle ayran gibi probiyotik bir içeceğe zencefil eklenerek sindirim sisteminin detoks kapasitesini artırdı.

Kardiyovasküler farmakoloji uzmanı Dr. M. N. Ghayur, Journal of Cardiovascular Pharmacology'de yayımlanan çalışmasında zencefilin damar genişletici etkisini fare modellerinde kanıtladı.

Kök özütü, fenilefrin kaynaklı damar kasılmalarını bloke ederek kan akışını %30'a varan oranda iyileştirdi.

Ghayur, "Zencefil, hipertansiyon tedavisinde doğal bir kalsiyum kanal blokeri olarak işlev görüyor" diyor ve günlük 2-4 gram tüketimi önerdi.

Pratik tarif basit: Bir bardak yoğurtlu ayrana rendelenmiş bir çay kaşığı taze zencefil ekleyin, karıştırın ve tüketin. Çinli araştırmacı Nguyen H.A. ve ekibinin 2020'de Nutrients dergisindeki kapsamlı derlemesi, 109 randomize kontrollü denemede zencefilin mide bulantısını önlemenin yanı sıra vasküler sağlığı desteklediğini doğruladı. Ancak, kan sulandırıcı ilaç kullananlar doktora danışmalı; zencefil, warfarin gibi ilaçlarla etkileşime girebildi.

Uzmanlar, zencefilin tek başına mucize olmadığını, dengeli beslenme ve egzersizle birleştiğinde en etkili olduğunu hatırlattı.

Shandong Üniversitesi'nden Çinli araştırmacılar Wang ve arkadaşlarının çapraz kesit çalışması, günde 2-4 gram zencefil tüketen 4.628 yetişkinde hipertansiyon riskinin %20 azaldığını gösterdi. Bu, ayran-zencefil ikilisini günlük bir kalkan haline getirdi.

Kısacası, tansiyonunuzu kontrol altına almak için eczaneye değil, mutfağa yönelin. Bir kaşık zencefil, damarlarınızı açıp bedeninizi yenileyebildi.