Tarih bazen unutulmuş sandığımız hayaletlerle önümüze çıkar. 10 Ağustos 1920’de imzalanan Sevr Antlaşması, Türk milletinin varlığına kasteden en ağır dayatmaydı. Doğu’da bir Ermenistan, güneyde manda ve himayeler, doğuda bir Kürdistan… Osmanlı’yı haritadan silmek için kurgulanan bu plan, milletin iradesiyle çöpe atıldı. Lozan’la birlikte Sevr tarihin tozlu raflarına kaldırıldı. Ancak bugün hâlâ bazı çevrelerin bu hayali diri tutmaya çalıştığını görüyoruz.
Kürt Açılımı – Now
Yakın dönemde tartışmaya açılan “Kürt açılımı”, Sevr’in öngördüğü Kürdistan maddelerini hatırlatıyor. Farklı adlarla, farklı süslemelerle karşımıza çıkan bu girişim, aslında Anadolu’nun kalbinde yeni fay hatları açma niyetini gösteriyor. Bugün “demokratik açılım” diye sunulan her söylem, Sevr’in Kürt planının gölgesini taşımaktadır.
Alevi Açılımı – Near Future
Şimdi ise gündemde Alevi açılımı var. Türkiye’nin en hassas fay hatlarından biri olan mezhep farklılıkları üzerinden siyaset üretilmek isteniyor. Birlik ve beraberliği pekiştirmek yerine ayrışmayı körükleyecek bir zemin hazırlanıyor. Sevr’de doğrudan Alevilik geçmiyordu belki, fakat “iç ayrılıkları” kullanma planı bugün yeniden sahneleniyor.
Ermeni Açılımı – After / Mecburen
Yakın gelecekte, uluslararası baskılarla birlikte “Ermeni açılımı”nın gündeme taşınması kaçınılmaz görünüyor. Sevr’de Ermenistan maddesi vardı; bugün bu, “soykırım iddiaları” üzerinden Türkiye’nin önüne konuyor. Dış politikada mecburen tartışmaya açılan her konu, Sevr’in farklı bir versiyonunu canlandırma çabasıdır.
Şevro Dike: Birileri Sevr Rüyası Görüyor
“Sevr şevro dike” Kürtçe bir ifade: Sevr rüya görüyor. Yani bugün hâlâ birileri Sevr hayaliyle uyanıp yatıyor. Ama bilmedikleri şu: Bu millet, o rüyayı çoktan kâbusa çevirdi. Kurtuluş Savaşı’nda toprağa düşen şehitlerin hatırası, Lozan’ın imzası ve Cumhuriyet’in iradesi bu hayali bir daha diriltmeyecek.
Sonuç
Bugün açılımlar zinciriyle önümüze sürülen senaryolar, Sevr’in sayfalarını yeniden açma denemelerinden başka bir şey değildir. Fakat unutulan bir hakikat var: Sevr tarihte kaldı. Türk milleti bir kez uyandı; bir daha asla uyumayacak.
