Chikungunya Hastalığı nedir? Nasıl bulaşır? Belirtileri nelerdir? Tedavisi var mı?

Chikungunya Hastalığı nedir? Nasıl bulaşır? Belirtileri nelerdir? Tedavisi var mı?
Tüm dünya korona virüs ile mücadele durumundayken, Sudan’ın Batı Darfur eyaletinde Chikungunya ateşi (CHIKV) hastalığının yayılma riski nedeniyle acil durum ilan edildi. Eyalette kesinleşmiş 41 vaka tespit edildiği açıklandı. Peki Chikungunya Hastalığı nedir? Nasıl bulaşır? Belirtileri nelerdir?

www.seyahatsagligi.gov.tr’de yer alan bilgilere göre, Chikungunya virüsünün neden olduğu, akut ateşli bir hastalıktır. Kelime anlamı yerel Tanzanya  dilinde ‘iki büklüm yapan ‘ demektir. Eklem iltihapları ve şiddetli ağrılara bağlı hastanın hareketlerinde ve duruşunda kısıtlanma gelişmesi bu tanımlamaya neden olmuştur.

NASIL BULAŞIR?

Chikungunya virüsü çoğunlukla Aedes aegypti ve Aedes albopictus sivrisinekleri tarafından insanlara bulaştırılır. Bu sivrisinekler gündüz ve gece ısırırlar. Aynı tür sivrisinekler Dang Hummasını da bulaştırmaktadırlar. Chikungunya virüsü doğum anında nadiren anneden yenidoğana bulaşır. Bugüne kadar, hiçbir bebeğe emzirme yoluyla chikungunya virüsü bulaştığı tespit edilmemiştir. Bugüne kadar, bulaştığına dair bilinen bir rapor olmamakla birlikte, virüs kan nakli yoluyla yayılabilir. İnsandan insana doğrudan bulaştığına dair kanıt yoktur.

BELİRTİLERİ NELER?

Chikungunya virüsü bulaşmış çoğu insanda bazı semptomlar gelişir. Semptomlar genellikle enfekte bir sivrisinek tarafından ısırıldıktan 3-7 gün sonra başlar.

En sık görülen semptomlar ateş ve eklem ağrısıdır. Diğer semptomlar arasında baş ağrısı, kas ağrısı, eklemlerde ödem veya döküntü sayılabilir.  Chikungunya hastalığı sıklıkla ölümle sonuçlanmaz, ancak belirtiler şiddetli ve etkileyici olabilir. Hastaların çoğu bir hafta içinde daha iyi hissederler. Bazı insanlarda eklem ağrısı aylarca sürebilir.

Daha ağır hastalık riski altındaki kişiler arasında doğum sırasında enfekte olan bebekler, yaşlı yetişkinler (≥65 yaş) ve yüksek tansiyon, diyabet veya kalp hastalığı gibi tıbbi rahatsızlıkları olan insanlar bulunur. 

TANISI NASIL KONUR? TEDAVİSİ VAR MI?      

Hastanın kliniği ve kan testleriyle tanı konur. Tedavide kullanılan herhangi bir antiviral ilaç mevcut değildir ve aşısı da yoktur. Ateş ve ağrıyı azaltmaya yardımcı olacak ilaçlar vardır. Hastaların çoğu bir hafta içinde daha iyi hissetmektedir. Bazı insanlarda uzun süreli eklem ağrısı gelişebilir.

NASIL KORUNULUR?

Chikungunya virüsü enfeksiyonunu önlemek için bir aşı ya da ilaç bulunmamaktadır. Sivrisinek ısırıklarından korunmak esastır. Bunun için;

-Klimalı ya da korunmuş mekanlarda kalmaya özen gösterin.

-Açıkta kalan cildinize sivrisinek kovucuları uygulayın.

-Kapalı giysiler giyin (uzun kollu gömlek ve uzun pantolon gibi) Permetrin ile muamele edilmiş giysiler giyin.

-Dış mekanlardaki içi su dolu kapları boşaltın.

-Yerel vektör kontrol programlarını destekleyin.

-Ciddi hastalık riski artmış kişiler, Chikungunya salgınlarının devam ettiği bölgelere seyahatlerini iptal etmeyi düşünmelidirler.

Chikungunya hastalığı teşhisi konmuşsa, virüsün daha fazla yayılmasını engellemek için sivrisinek ısırıklarından kendinizi koruyun. Enfeksiyonun ilk haftasında, kanda chikungunya virüsü bulunabilir ve enfekte bir kişiden sivrisinek ısırıkları yoluyla başka bir insana geçebilir. Enfekte sivrisinekler daha sonra virüsü diğer insanlara yayabilir.