Çinli araştırmacılar, Ay’da uzun vadeli yaşam hedeflerini doğrudan etkileyebilecek devrim niteliğinde bir keşfe imza attı. Çin’in Hong Kong Şehri Üniversitesi’nde görev yapan Prof. Lu Wang öncülüğündeki ekip, Ay’dan getirilen toprak örneklerini kullanarak su ve yakıt üretmeyi başardı. Bu gelişme, Ay görevlerinin lojistik açıdan daha sürdürülebilir hale gelmesini sağlayabilir. Bilim insanları, fototermal olarak adlandırılan bir stratejiyle güneş ışığını ısıya çevirip, topraktan su elde etti. Elde edilen suyla, astronotların soluduğu karbondioksit kullanılarak oksijen, hidrojen ve karbonmonoksit üretildi.

ÇİN’İN CHANG’E-5 GÖREVİ VE DENEYSEL KANIT

Geliştirilen yöntem, Çin’in 2020 yılında gerçekleştirdiği Chang’E-5 görevinde toplanan gerçek Ay örnekleri üzerinde test edildi. Ay’ın Dünya’ya bakan yüzeyinden toplanan bu örnekler, laboratuvar ortamında analiz edilerek yeni sistemin etkinliği kanıtlandı. Araştırma, enerji verimliliğiyle dikkat çeken ve aynı anda hem su çıkartan hem de gaz dönüşümü sağlayan entegre bir mekanizma üzerine kuruldu. Araştırmanın ayrıntıları, bilimsel dergi Joule'de yayımlandı. Bu çalışmayla birlikte, şu an Dünya’dan Ay’a taşınan her bir galon suyun yaklaşık 83.000 dolar maliyeti olduğu dikkate alındığında, Çin’in geliştirdiği yöntem uzay görevleri için ekonomik bir devrim anlamına geliyor.

KALICI AY ÜSSÜ HEDEFİ VE ÖNÜNDEKİ ZORLUKLAR

Her ne kadar yöntem laboratuvar ortamında başarıyla test edilmiş olsa da, uzayda karşılaşılabilecek mikrokütle, yüksek radyasyon ve ani sıcaklık değişimleri gibi faktörler uygulama açısından ciddi teknik zorluklar barındırıyor. Yine de, Çin’in son yıllarda hızla yükselen uzay programı dikkate alındığında, bu zorlukların aşılması uzak bir hedef gibi görünmüyor. Çin’in nihai amacı, 2035 yılına kadar Ay yüzeyinde kalıcı bir üs kurmak. Bu hedef doğrultusunda atılan bu adım, hem teknolojik hem de stratejik olarak büyük bir eşik olarak değerlendiriliyor. Prof. Lu Wang, elde ettikleri bulgunun özellikle toprağın katalitik kapasitesini keşfetmeleri açısından kendileri için sürpriz olduğunu belirtti. Çin, artık sadece uzay yarışında değil, Ay’da kalıcı yaşam kurma yarışında da önemli bir aktör haline geliyor.