Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, 21'inci yüzyılın en ünlü dışişleri bakanlarından biri. Tam 21 yıldır görevde olan şahin diplomatın geleceği ise artık soru işareti. Lavrov'un Kremlin'de yapılan kritik bir toplantıda yer almaması ve yakın zamanda gerçekleşecek G20 Zirvesi'nde Rusya Delegasyonunda bulunmaması iddiaları beraberinde getirdi.

Şimdi ise diplomasi muhabirlerinin gözü kulağı Kremlin'de perde arkasında nelerin değiştiğinin cevabında. Lavrov, geçtiğimiz salı Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in yetkililere nükleer silah testlerinin yeniden başlatılması ihtimali üzerine öneriler hazırlamaları talimatını verdiği oturumda, güvenlik konseyinin daimi üyeleri arasında bulunmayan tek isimdi. Kommersant gazetesi bu yokluğun “önceden kararlaştırıldığını” yazdı.

Merakı artıran bir diğer olay da 75 yaşındaki Lavrov’un yakında yapılacak Güney Afrika’daki G20 zirvesine gidecek Rusya heyetinden de çıkarılmış olması. Lavrov'un yerine zirve için daha düşük rütbeli bir yetkili görevlendirildi. İddialar birbiri ardına gelirken Moskova cephesi herhangi bir sorun olmadığı konusunda ısrarcı. Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov, kendisine yöneltilen Lavrov sorusuna şu yanıtı verdi: "İddialar asılsız, her şey yolunda."

Peskov, Lavrov'un yoğun bir şekilde çalışmaya devam ettiğini söyledi, kamuya açık herhangi bir etkinlikte yeniden kameralar karşısında olacağını belirtti.

PUTİN VE LAVROV'UN ARASI MI AÇILDI?

Peskov reddetse de iddialar Putin ve Lavrov'un arasının açıldığı yönünde. Buna gerekçe olarak da uzmanlar geçen ay Macaristan'ın Başkenti Budapeşte'de gerçekleşmesi beklenen ve ABD Başkanı Donald Trump tarafından iptal edilen zirveyi işaret ediyor.

ABD'nin Alaska eyaletinde biraraya gelen Putin ve Trump'ın, ekim ayında Budapeşte'de yine görüşmesi bekleniyordu ancak zirve iptal edildi. Medyaya yansıyan iddialar arasında zirvenin iptal edilme nedeni olarak Lavrov ve ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio arasındaki gergin telefon görüşmesi gösterildi. Bu görüşmede Lavrov’un talepleri ve Ukrayna barış görüşmelerinde Rusya’nın pozisyonlarında ısrarcı olması ardından Washington, böylesi bir zirvenin anlamsız olacağına kanaat getirmişti.

'RUBIO GÖRÜŞMESİ TERS TEPTİ'

Eski üst düzey bir Kremlin yetkilisi Guardian’a yaptığı açıklamada Lavrov’un “gözden çıkarıldığına” dair bir işaret olmadığını, sadece iki kamu etkinliğine katılmamasının tek başına gözden düşme anlamına gelmeyeceğini söyledi. İsminin açıklanmaması koşuluyla konuşan eski yetkili, Putin’in onlarca yıldır kendisine sadakatle hizmet eden bir diplomatı kolay kolay kenara atmasının beklenmediğini belirtti. Ancak kaynak, Lavrov’un Rubio ile görüşmeyi “kötü yönettiğini” ve “diplomatik bir karmaşaya yol açtığını” ifade etti. Kaynağa göre Lavrov, Kremlin’in gözünde vatansever görünmek için tavizsiz bir talep listesi ileri sürdü; fakat bu tutum sonuçta ters tepti.

Eski yetkili, “Putin Budapeşte’deki toplantıyı istiyordu ve Lavrov’un bu işe engel olması onun rolü değildi,” dedi. Çünkü Trump, Alaska'daki görüşmenin ardından Ukrayna konusunda Moskova’nın tutumuna kaymaya meyletmişti. Ayrıca toplantının Budapeşte’de yapılmasının planlanması, Avrupa Birliği'nin Putin'i izole etme çabalarına rağmen Rus liderin Avrupa’da boy gösterdiği sembolik bir zafer olacaktı. İptalin ardından Trump, Moskova’ya karşı tutumunu bir miktar sertleştirdi ve Rusya’nın en büyük iki petrol üreticisine yaptırım uyguladı.

Asıl soru ise Lavrov’un gerçekten diplomatik bir hata mı yaptığı, yoksa Putin taviz vermeye istekli görünmediği sürece Washington’ın zaten yeni bir zirveye yanaşmayacak olması mı.

LAVROV İDDİALARI YATIŞTIRMAYA ÇALIŞTI

Lavrov, hafta sonu devlet medyasına verdiği bir röportajda, görevden alındığına dair spekülasyonları yatıştırmaya çalıştı. RIA Novosti’ye konuşan Lavrov, Washington ile barış görüşmelerinde “bazı zorlukların ortaya çıktığını” söyledi. The Guardian'ın haberine göre Rus kaynaklar Lavrov’un dış politikadaki etkisinin son yıllarda giderek azaldığını iddia ediyor. Hatta iddialardan biri Ukrayna savaşına karar kadroda yer almadığı ve bu kararın kendisini tamamen şaşırttığı yönünde.

1972’de Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği Dışişleri Bakanlığı Uluslararası Örgütler Dairesi'nde kariyerine başlayan Lavrov, 2004’ten bu yana Rusya’nın dışişleri bakanı olarak görev yapıyor ve bu da onu dünyanın en uzun süre görev yapan üst düzey diplomatlarından biri yapıyor. Lavrov, Irak Savaşı'ndan Suriye’ye, Kırım’ın ilhakından Ukrayna Savaşı'na kadar Moskova’nın dış politikasında merkezi bir rol oynadı.