Erkek çocuklarda sık görülen doğumsal bir anomali olan inmemiş testis (kriptorşidizm), testislerin skrotum adı verilen torbaya inmemesi durumu olarak tanımlandı.
Uzmanlar, tedavi edilmeyen inmemiş testisin ciddi sağlık sorunlarına yol açabileceği konusunda uyardı.
Kısırlıktan testis kanserine kadar uzanan riskler, erken teşhis ve cerrahi müdahalenin önemini bir kez daha ortaya koydu.
Bilimsel araştırmalar ve dünya çapında uzman görüşleri, bu durumun ihmal edilmemesi gerektiğini vurguladı.
KRİPTORŞİDİZM NEDİR VE NEDEN ÖNEMLİ?
İnmemiş testis, erkek bebeklerin yaklaşık %3’ünde görülen bir durum. Özellikle prematüre doğumlarda bu oran %30’lara kadar çıkabildi.
Testislerin anne karnında karın bölgesinden skrotuma inmesi, gebeliğin 7-9. aylarında tamamlandı. Ancak hormonal, genetik veya çevresel faktörler bu süreci aksatabildi.
Uzmanlar, “Testislerin skrotuma inmemesi, vücut sıcaklığına maruz kalarak sperm üretimini ve hormonal fonksiyonları olumsuz etkiler. Bu da ileride ciddi komplikasyonlara yol açabilir” dedi.
BİLİMSEL ARAŞTIRMALAR NE SÖYLÜYOR?
Bilimsel çalışmalar, inmemiş testisin tedavi edilmediği durumlarda ciddi sağlık sorunlarına neden olabileceğini ortaya koydu.
Journal of Pediatric Surgery’de yayımlanan bir araştırma, inmemiş testisin 6. aydan sonra kendi kendine inme olasılığının düşük olduğunu ve bu yaştan sonra doku hasarının başladığını gösterdi.
Testislerin skrotum dışında kalması, sıcaklık farkı nedeniyle sperm üreten hücrelerin bozulmasına yol açtı. Bu durum, özellikle iki taraflı inmemiş testis vakalarında kısırlık riskini %80’e kadar artırdı. Ayrıca, The Lancet’te yayımlanan bir çalışma, inmemiş testisli bireylerde testis kanseri riskinin normal popülasyona göre 10 kat daha yüksek olduğunu belirtti.
ABD’deki Mayo Clinic’ten ürolog Dr. Erik Castle, “Erken cerrahi müdahale, kanser riskini azaltırken fertiliteyi koruma şansını da artırır” diyerek erken tedavinin kritik önemine dikkat çekti.
UZMAN GÖRÜŞLERİ: ERKEN TEŞHİS VE MÜDAHALE ŞART
İnmemiş testis tanısı genellikle fiziksel muayene ile konuyor. Ebeveynlerin, bebeklerinin skrotumunu düzenli kontrol etmesi ve herhangi bir anormallik fark ettiğinde çocuk cerrahisi uzmanına başvurması önerildi.
Uzmanlar, “Testis kasık kanalında veya karın içinde bulunuyorsa, genellikle 6-12 ay arasında cerrahi müdahale gerekiyor. Laparoskopik yönte,0,0mlerle yapılan bu ameliyatlar, günübirlik gerçekleştirilebiliyor” dedi.
İngiltere’deki Great Ormond Street Hastanesi’nden çocuk cerrahı Prof. Dr. Paul Johnson, inmemiş testisin psikolojik etkilerine de dikkat çekti:
“Okul çağında cinsiyetle ilgili şüpheler veya özgüven eksikliği, tedavi edilmeyen vakalarda sık görülüyor. Bu nedenle erken müdahale, sadece fiziksel değil, duygusal sağlık için de kritik.”
TEDAVİ SEÇENEKLERİ VE RİSKLER
Tedavi edilmeyen inmemiş testis, kısırlık ve testis kanseri dışında kasık fıtığı veya testis torsiyonu gibi komplikasyonlara da yol açabiliyor. Altın standart tedavi, orşiopeksi adı verilen cerrahi işlemle testisin skrotuma indirilmesi. Hormon tedavisi geçmişte uygulanmış olsa da, düşük başarı oranı nedeniyle artık nadiren tercih ediliyor.
Prof. Dr. Y. Tarkan Soygür, “Hormon tedavisi, özellikle utangaç testis (retraktil testis) vakalarında denenebilir, ancak gerçek inmemiş testis için cerrahi tek kesin çözüm” dedi.
EBEVEYNLERE ÇAĞRI: ERKEN FARKINDALIK HAYAT KURTARIR
Uzmanlar, ebeveynlerin çocuklarının skrotumunu düzenli olarak kontrol etmesini ve herhangi bir boşluk veya asimetri fark ettiğinde vakit kaybetmeden bir uzmana başvurmasını önerdi.
Uzmanlar, “Banyo sırasında veya çocuk uykudayken yapılan nazik bir kontrol, inmemiş testisi erken fark etmede büyük rol oynar” dedi.
İnmemiş testis, erken teşhis ve doğru tedaviyle tamamen yönetilebilir bir durum. Ancak ihmal edilmesi, geri dönüşü olmayan sağlık sorunlarına yol açabilir.
Uzmanların ortak görüşü, erken müdahalenin hem fiziksel hem de psikolojik sağlık için hayati olduğu yönünde.
