Meme kanseri, genellikle kadınlarla ilişkilendirilse de erkeklerde de görülen ciddi bir sağlık sorunu.
Her 100 meme kanseri vakasından biri erkeklerde ortaya çıkıyor ve çoğu zaman farkındalık eksikliği nedeniyle geç teşhis ediliyor.
ABD’de her yıl yaklaşık 1.500 erkeğin meme kanseri tanısı aldığı biliniyor; bu, tüm vakaların %1’inden azını oluşturuyor. Ancak, uzmanlar, erken teşhis ve doğru tedaviyle bu hastalığın kontrol altına alınabileceğini vurguladı.
Harvard Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden onkolog Prof. Dr. Judy Garber ve İngiltere Kanser Araştırma Merkezi’nden Prof. Dr. Ian Fentiman gibi uzmanlar, erkeklerde meme kanserinin nedenlerini, belirtilerini ve tedavi yöntemlerini mercek altına aldı.
İşte bilimsel araştırmalar ve uzman görüşleriyle erkeklerde meme kanseri gerçeği...
ERKEKLERDE MEME KANSERİ: NEDEN OLUR?
Erkeklerde meme kanseri, meme dokusundaki hücrelerin kontrolsüz çoğalmasıyla ortaya çıkıyor. Kadınlara kıyasla erkeklerde meme dokusu daha az olsa da, süt kanalları ve lobülleri içeren bu doku, kanser gelişimi için yeterli bir zemin sundu
Araştırmalar, erkeklerde meme kanseri riskini artıran başlıca faktörleri şöyle sıraladı:
Genetik Yatkınlık: BRCA1 ve BRCA2 gen mutasyonları, erkeklerde meme kanseri riskini artırıyor. Ailesinde meme kanseri öyküsü olan erkeklerde risk 2-3 kat daha yüksek. Prof. Dr. Judy Garber, “BRCA2 mutasyonu taşıyan erkeklerde meme kanseri riski, genel popülasyona göre 80 kat artabilir” diyor.
Hormonal Dengesizlik: Östrojen seviyesindeki artış, erkeklerde meme kanseri riskini tetikliyor. Karaciğer hastalıkları, testis sorunları veya hormon tedavileri bu riski artırabilir.
Yaşam Tarzı Faktörleri: Alkol tüketimi, obezite ve hareketsiz yaşam, erkeklerde meme kanseri riskini artırıyor. Journal of Clinical Oncology’de yayımlanan bir çalışma (2023), fazla alkol tüketiminin meme kanseri riskini %30 artırabileceğini gösteriyor.
Radyasyon Maruziyeti: Genç yaşta göğüs bölgesine radyasyon tedavisi almış erkeklerde meme kanseri riski yükseliyor.
BELİRTİLER: ERKEN TEŞHİS HAYAT KURTARIR
Erkeklerde meme kanseri, genellikle 60-70 yaş aralığında görülüyor, ancak daha genç yaşlarda da ortaya çıkabiliyor. En yaygın belirtiler arasında memede veya koltuk altında kitle, meme ucunda akıntı (özellikle kanlı), ciltte büzülme, meme başında içe çekilme veya kızarıklık yer aldı.
Prof. Dr. Ian Fentiman, “Erkekler, bu belirtileri genellikle jinekomasti (iyi huylu meme büyümesi) ile karıştırıyor ve doktora başvurmakta gecikiyor. Bu da tanıyı zorlaştırıyor” dedi.
Erken teşhis, tedavi başarısını dramatik bir şekilde artırıyor. Alman Kanser Araştırma Merkezi’ne göre, erken evrede tespit edilen meme kanserinde 5 yıllık sağkalım oranı %90’ın üzerinde. Tanı için fiziksel muayene, mamografi, ultrason ve biyopsi gibi yöntemler kullanılıyor. PET-CT ve MR gibi görüntüleme teknikleri ise kanserin evresini belirlemede kritik rol oynuyor.
TEDAVİ: KADINLARLA AYNI YÖNTEMLER, DAHA HIZLI YANIT
Erkeklerde meme kanseri tedavisi, kadınlarda uygulanan yöntemlerle büyük ölçüde benzerlik gösterdi. Cerrahi müdahale, genellikle mastektomi (memenin alınması) veya sentinel lenf nodu biyopsisi ile başladı. Hormona duyarlı kanserlerde, tamoksifen gibi hormon tedavileri sıkça kullanılıyor. Apollo Hastaneleri’nden yapılan bir açıklamada, erkeklerin hormon tedavisine kadınlara kıyasla daha hızlı yanıt verdiği belirtiliyor; bunun nedeni, erkeklerdeki kanser vakalarının %90’ında hormon reseptörlerinin bulunması.
RİSKTEN KORUNMA: FARKINDALIK VE SAĞLIKLI YAŞAM
Meme kanserinden korunmanın kesin bir yolu olmasa da, uzmanlar sağlıklı yaşam tarzının riski azaltabileceğini vurguluyor. Johns Hopkins Üniversitesi’nden Dr. Erin Michos, “Sağlıklı kiloyu korumak, düzenli egzersiz yapmak ve alkol tüketimini sınırlamak, erkeklerde meme kanseri riskini azaltabilir” dedi. Ayrıca, ailesinde meme kanseri öyküsü olan erkeklerin düzenli tarama yaptırması önerildi. Genetik testler, BRCA mutasyonlarını tespit ederek riskli bireylerin erken önlem almasını sağlayabilir.
BİLİMSEL BULGULAR IŞIĞINDA UMUT
Science dergisinde yayımlanan bir çalışma, kolesterolün yan ürünü olan bir maddenin meme kanseri oluşumunu tetikleyebileceğini ortaya koydu. Bu bulgu, kolesterol düşürücü statin ilaçlarının kanser önlemede potansiyel bir rol oynayabileceğini gösterdi. Ancak, İngiltere Kanser Araştırma Merkezi’nden uzmanlar, statin kullanımının kanser önleme için henüz standart bir öneri olmadığını belirtti.
Erkeklerde meme kanseri, nadir olsa da ciddiye alınması gereken bir hastalık.
Uzmanlar, belirtileri fark eden erkeklerin vakit kaybetmeden bir genel cerraha veya meme sağlığı uzmanına başvurmasını önerdi.
