Hem kendisini hem de çalıştığı şirketi milyarder yaptı

Hem kendisini hem de çalıştığı şirketi milyarder yaptı
Dünyanın en büyük çip üreticilerinden AMD’de 2012 yılında çalışmaya başlayan Lisa Su, 2 yıl içinde şirketin CEO’su oldu. Tayvanlı iş insanının önünde parlak bir tablo olmasa da aradan geçen yıllarda hem şirketi hem de kendisini milyarder yaptı.

2012 yılında çip üreticisi Advanced Micro Devices'a (AMD) katıldıktan sadece iki yıl sonra CEO olan Lisa Su’nun önünde parlak bir tablo yer almıyordu. O zamanlar şirket batıyordu. Personelinin yaklaşık dörtte birini işten çıkarmıştı ve şirketin hisse fiyatı 2 dolar civarında seyrediyordu. Eski bir AMD yöneticisi olan Patrick Moorhead, bunu "ölmekten daha ölü" olarak betimliyor.

Su, CEO olarak ikinci gününde, herkesin katıldığı bir görüşme sırasında mikrofona geçerek AMD'nin morali bozuk çalışanlarına bir mesaj verdi: "En iyisini yapabileceğimize inanıyorum". Bu mesaj aynı zamanda AMD'yi düzeltmeye yönelik üç yönlü planının birinci adımıydı: Mükemmel ürünler yaratın, müşteri güvenini artırın ve şirketi basitleştirin.

Yarı iletkenlere ilk kez Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'ndeyken ilgilenen Su, mühendislerini Intel'i yenecek çipler üretmeye yeniden odakladı. Bu biraz zaman alırken sonunda meyvesini verdi. On yıldan kısa bir süre içinde, zor durumdaki şirketi çip endüstrisinin gözdesi ve 271 milyar dolarlık piyasa değeri bir kuruluşa dönüştürdü.

2024'teki teknoloji hisselerindeki ralli, büyük bir yarı iletken şirketinin ilk kadın CEO’su olan Su'yu yeni bir milyarder yaptı. Şirketin yaklaşık yüzde 0,2'lik küçük bir kısmı olan 4 milyon hisseye sahip bulunuyor ama bunlar, kendisine verilen opsiyonlarla birlikte, 1,1 milyar dolarlık servetinin yaklaşık dörtte üçünü oluşturuyor. Geri kalan kısım ise 2016'dan bu yana vergiler hariç sattığı yaklaşık 400 milyon dolar değerindeki AMD hisselerinden geliyor. Geçen yıl mayıs ayında serveti 740 milyon dolardı. AMD'nin hisseleri o zamandan bu yana yüzde 75'ten fazla, yılın başından bu yana da dörtte birden fazla artış gösterdi.

26 ABD’Lİ KADIN MİLYARDERDEN BİRİSİ

Şu anda 54 yaşında olan Su, 26 ABD'li kadın milyarderden birisi oldu. Su, 3 yaşındayken Tayvan'ın Tainan kentinden New York City'ye göç etti. Su, 2020'de bir röportajında "Kalbimde bir New Yorklu olduğumu söyleyebilirim" dedi ve her zaman matematik ve bilimle bir şekilde ilgilendiğini ekledi. MIT'de Elektrik mühendisliğini okumayı seçen Su, lisans, yüksek lisans ve doktora derecesini aldı.

İlk kez MIT'deki birinci yılında bir yarı iletken laboratuvarında araştırma yapmaya başladı. O anları Su şöyle anlatıyor: “Aslında küçük cihazlar yapıyordum ve bunu gerçekten yapabilmeniz benim için inanılmazdı. O zamandan beri yarı iletkenler benim tutkum oldu”

AMD'ye şirketin küresel işlerinden sorumlu kıdemli başkan yardımcısı ve genel müdür olarak katılmadan önce, IBM'de 13 yıl boyunca çeşitli mühendislik görevlerinde çalıştı ve ardından Austin, Teksas'taki Freescale Semiconductor'a geçti. AMD'nin genel merkezi Santa Clara, California'da olmasına rağmen kendisi hala kocası Daniel Lin ile birlikte Austin'de yaşıyor.

BAŞARI, NEREDE ÜSTÜN OLDUĞUNUZU BİLMENİZE BAĞLI

Su, başarının nerede üstün olduğunuzu bilmenize bağlı olduğunu öne sürdü:

"Gerçekte iyi olduğumuz konu yüksek performanslı bilgi işlemdir. İnanılmaz miktardaki bilgi işlem gücünü insanların ellerine verme konusunda gerçekten çok iyiyiz. Aslında bu temeli oluşturmak uzun yıllar alıyor, ancak biz bunu inşa etmek için zaman harcadık.”

SU’nun rehberliğinde teknik açıdan bilgili bir araştırmacı olarak, piyasadaki en yüksek performanslı işlemcilere sahip çipler geliştirmeye odaklandı. AMD mühendisleri, 2017'de piyasaya sürdüğü süper hızlı Zen çip mimarisini oluşturmak için üç yıl çalıştı.

DEV RAKİBİ INTEL’I GERİDE BIRAKTI

2020 yılına gelindiğinde bu çip tasarımı hız açısından pazar lideriydi ve bunu yeni işler takip etti. AMD o zamandan beri NASA, Microsoft, Meta, Lenovo, Oracle ve Dell Technologies ile ortaklık kurdu ve CEO olduğunda hisse başına 3 doların altında seyreden hisse senedini yakın zamanda hisse başına 177 dolara çıkardı. Hisse senedindeki yükselişin ortasında AMD'nin piyasa değeri uzun süredir rakibi olan Intel'i geride bıraktı.

Geçtiğimiz Şubat ayında, AMD'nin piyasa değeri Intel'i ilk kez aştığında, AMD'nin kurucu ortağı Jerry Sanders çok mutluydu. AMD, Intel'in piyasa değerini şu anda 90 milyar dolar gölgede bıraktı.

Ancak çok daha büyük rakibi, AMD'den çok daha fazla gelire ve AMD'nin beş katından fazla, 1,6 trilyon dolarlık piyasa değerine sahip olan Nvidia yer alıyor. TD Cowen analisti Matt Ramsay, "İki atlı bir yarışta çok yetenekli bir ikinci olmak oldukça iyi bir yer" diyor.

Ancak hareketli büyüme biraz yavaşladı. Geçen hafta AMD, gelirinin 2023'te yüzde 4 düşüşle 22,7 milyar dolara gerilediğini, net gelirin ise önceki yıla göre yüzde 35 düşüşle 854 milyon dolara gerilediğini bildirdi. Bunun nedeni, video oyunları için kullanılan çiplerin satışlarının azalması ve bu düşüşün, veri merkezlerine yönelik çiplerden elde edilen yüksek gelirle kısmen dengelenmesiydi.

Özellikle yapay zekaya duyulan ilgi sayesinde büyüme için hâlâ pek çok fırsat var. Aralık ayında Su, üretken yapay zekada kullanılmak üzere yeni bir çip serisini tanıttı. Şirket, bu yıl yapay zeka yongaları için sektör genelinde 77 milyar dolarlık bir pazar öngörüyor ve 2027'ye kadar yıllık yüzde 70 büyüme hedefleniyor. Su, yeni MI300 yonga serisini kullanarak Nvidia'nın yapay zekâ yarı iletken pazarındaki hâkim payından pay almayı umuyor.