Kış mevsiminin gelişiyle birlikte kısalan günler ve güneş ışınlarının açısının değişmesi, D vitamini sentezinde önemli bir engeli beraberinde getirdi.
Güneşin ultraviyole B (UVB) ışınlarının, dünyanın birçok bölgesinde, özellikle kış aylarında, yeterli D vitamini üretimi için cilde ulaşması zorlaştı. Bu durum, bilim dünyasında "sessiz bir salgın" olarak nitelendirilen D vitamini eksikliğini yeniden gündeme taşıdı.
Harvard Tıp Fakültesi'nden Prof. Dr. Michael F. Holick, güneşin deride D vitamini sentezindeki rolüne dikkat çekerek, özellikle 37. enlemin kuzeyinde yaşayan popülasyonlar için kış aylarının kritik olduğunu belirtti.
Prof. Holick, deriye yeterli UVB ışını ulaşmamasının, beslenme ve takviyelerin önemini artırdığını ifade etti.
RUH HALİNDEN BAĞIŞIKLIĞA: ETKİLERİ BEKLENENDEN DERİN
D vitamininin temel görevi, kalsiyum ve fosfor metabolizmasını düzenleyerek kemik sağlığını korumak olsa da, son yıllarda yapılan araştırmalar bu vitaminin nörolojik ve immünolojik sistemler üzerindeki etkilerini ortaya koydu.
İngiltere'deki Oxford Üniversitesi'nden psikiyatri uzmanı Dr. Sarah L. Atkinson, D vitamini düşüşü ile mevsimsel duygulanım bozukluğu (SAD) arasındaki güçlü korelasyonu vurguladı.
Dr. Atkinson, "Beyindeki serotonin ve dopamin gibi nörotransmitterlerin düzenlenmesinde D vitamini reseptörlerinin varlığı kanıtlandı. Kış aylarında görülen enerji düşüklüğü, yorgunluk ve ruh hali dalgalanmaları, çoğu zaman bu eksikliğin biyokimyasal bir yansımasıdır" değerlendirmesinde bulundu.
BAĞIŞIKLIK SİSTEMİ ALARM VERİYOR
Aynı zamanda bağışıklık sistemi fonksiyonları üzerindeki düzenleyici rolü de bilimsel çevrelerce teyit edildi.
ABD Ulusal Sağlık Enstitüleri (NIH) bünyesindeki Besin Takviyeleri Ofisi'nden immünolog Dr. David E. Johnson, D vitamininin T hücreleri ve makrofajlar gibi bağışıklık hücrelerini modüle ederek vücudun hastalıklara karşı savunma mekanizmasını güçlendirdiğini kaydetti.
Dr. Johnson, kışın artan soğuk algınlığı ve grip vakalarına değinerek, "Yetersiz D vitamini düzeylerinin, solunum yolu enfeksiyonlarına karşı vücudun direncini kırdığı gözlemlendi. Bu vitamin, basit bir takviyeden çok, bağışıklık sistemi için hayati bir düzenleyicidir" şeklinde konuştu.
Uzmanlar, kış aylarında beslenme düzenine D vitamini açısından zengin gıdaların (yağlı balıklar, yumurta sarısı vb.) eklenmesi ve hekim kontrolünde takviye kullanımının önemini dile getirdi.
