Küresel sağlık otoriteleri, grip mevsiminin yaklaşmasıyla birlikte aşı kampanyalarını hızlandırdı. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ve ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC), grip aşısının Eylül ve Ekim aylarında yapılmasının en etkili koruma sağladığını vurguladı. CDC’nin son raporuna göre, grip vakaları Kuzey Yarımküre’de genellikle Kasım’dan Mart’a kadar zirve yapıyor, ancak aşı sonrası bağışıklığın tam gelişmesi 2-4 hafta sürüyor. Bu nedenle, uzmanlar “Şimdi harekete geçin” çağrısında bulundu.
Griple ilgili uzmanlardan korkutan açıklama
Nature Reviews Immunology’de yayımlanan bir çalışmaya göre, erken aşılamanın bağışıklık yanıtını güçlendirdiği ve antikor üretimini optimize ettiği kanıtlandı. Çalışmada, Ekim başında aşılanan bireylerin, Aralık veya sonrası aşılananlara kıyasla yüzde 25 daha güçlü bağışıklık tepkisi geliştirdiği gözlendi. Johns Hopkins Üniversitesi’nden virolog Dr. Andrew Pekosz, “Grip aşısı, virüsün mutasyon hızına karşı bir yarış; erken aşı, bağışıklık sisteminizi bir adım öne taşır” açıklamasında bulundu.
BİLİM NE DİYOR?: AŞININ ZAMANLAMASINDAKİ İNCE ÇİZGİ
Grip aşısının etkinliği, zamanlamaya bağlı olarak değişiyor. The Lancet Infectious Diseases’te yayımlanan bir analiz, aşıların influenzanın baskın türlerine karşı yüzde 40-60 koruma sağladığını, ancak bu oranın doğru zamanda yapıldığında yüzde 70’e çıkabildiğini gösteriyor. Özellikle A(H3N2) ve B/Victoria gibi bu yıl beklenen suşlar, yaşlılar ve kronik hastalığı olanlar için ciddi risk taşıyor. CDC’den Dr. Lisa Grohskopf, “Aşı, hastaneye yatış riskini yüzde 50’ye kadar azaltabilir; ancak bağışıklık, kış boyunca zayıflayabilir, bu yüzden erken hareket kritik” uyarısında bulundu.
Astımı grip ile karıştırmanın gizli tehlikeleri
ÇOCUKLARDA RİSKİ YÜZDE 45 DÜŞÜYOR!
Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi (ECDC) de benzer bir görüşü paylaşıyor. ECDC direktörü Dr. Andrea Ammon, Euronews’e verdiği demeçte, “Geçen yıl Avrupa’da 10 milyondan fazla grip vakası raporlandı; aşı, bu yükü hafifletmenin en etkili yolu” dedi. Bilimsel veriler, aşının özellikle çocuklarda ve 65 yaş üstü bireylerde komplikasyon riskini azalttığını doğruluyor. Örneğin, New England Journal of Medicine’da yayımlanan bir çalışma, aşılanan çocuklarda zatürre riskinin yüzde 45 düştüğünü gösterdi.
UZMAN GÖRÜŞLERİ: AŞI KARŞITLIĞI VE YANLIŞ BİLGİLERLE MÜCADELE
Grip aşısına yönelik tereddütler, sosyal medya ve yanlış bilgi kaynakları nedeniyle hâlâ bir engel oluşturuyor. Oxford Üniversitesi’nden aşı uzmanı Dr. Sarah Gilbert, “Aşıların güvenliği, milyonlarca dozun analiziyle kanıtlandı; yan etkiler genellikle hafif ve geçici” dedi. DSÖ’nün 2024 raporuna göre, grip aşısının ciddi yan etki oranı yalnızca yüzde 0,01. Buna rağmen, bazı topluluklarda “grip aşısının gribe neden olduğu” gibi yanlış inanışlar devam ediyor. Dr. Pekosz, bu iddiayı çürüterek, “Aşı, inaktive virüs içerir; gribe neden olması imkânsız” açıklamasını yaptı.
Gripten ölüme giden yol! Uzmanlardan hayat kurtaran yöntemler
The Guardian’a konuşan Imperial College London’dan immünolog Dr. Peter Openshaw, “Grip, her yıl küresel olarak 650 bin ölüme yol açıyor; aşı, bu sayıyı azaltmanın en kolay yolu” diyerek aciliyeti vurguladı. Ayrıca, aşı olmanın yalnızca bireysel değil, toplumsal bağışıklığı da güçlendirdiğini belirtti.
Washington Post’a konuşan Vanderbilt Üniversitesi’nden enfeksiyon hastalıkları uzmanı Dr. William Schaffner, “Mevcut aşılar mükemmel değil, ama elimizdeki en iyi araç. Gelecekteki teknolojiler için beklemek yerine, şimdi aşı olmalısınız” tavsiyesinde bulundu. Ayrıca, hamile kadınlar ve sağlık çalışanları gibi yüksek risk gruplarının önceliklendirilmesi gerektiğini vurguladı.
KIŞA HAZIRLIK İÇİN SON ÇAĞRI
Uzmanlar, grip aşısı için en uygun zamanın şu an olduğunu söylüyor; zira bağışıklık sisteminin kış fırtınasına hazırlanması için vakit daralıyor. Bilimsel veriler ve uzman görüşleri, erken aşılamanın hem bireyleri hem de toplumu koruduğunu doğruluyor.
