2025 yılına girerken, Newcastle kömür vadeli işlemleri, ton başına 102 dolara kadar gerileyerek son dört yılın en düşük seviyesini gördü. Bu düşüş, aşırı arzın, en büyük tüketici ülkelerden gelen güçlü talebi geride bırakmasıyla şekillendi. Çin, 2024 yılı itibariyle kömür üretiminde rekor kırarak, 2025 yılı için üretimini yüzde 1.5 artırmayı hedefliyor. Bu artışla, üretim kapasitesini 4.82 milyar ton seviyesine çıkararak, karbon emisyon sınırlamaları ve maden kazalarının önüne geçmeyi amaçlıyor. Çin, kömür üretimini artırarak, arz risklerinin önüne geçmeyi planlıyor.
ÇİN’İN ARTAN ÜRETİMİ VE STOKLAR
Çin'in kömür üretim kapasitesini artırmaya yönelik hamleleri, küresel kömür piyasasında etkili olurken, ülkenin güçlü talebi fiyatların daha da düşmesini engellemekte yetersiz kaldı. Ülke, ayrıca, yeni kömür santrali inşaatlarını hızlandırarak, enerji talebini karşılamak için adımlar atmakta. Bununla birlikte, Çin'in elektrik santralleri, kömür stoğu konusunda tarihi seviyelere ulaşarak, Ekim ayında önceki yıllara göre yüzde 12 oranında bir artış gösterdi.
ENDONEZYA VE DİĞER ÜRETİCİ ÜLKELERDEN YÜKSELEN ARZ
Endonezya, 2024 yılında kömür üretiminde rekor kırarak 836 milyon ton üretim yapmayı başardı. Bu üretim, ülkenin hedefinin yüzde 18 üzerine çıktı. Ancak Endonezya, artan alternatif enerji kaynaklarına yaptığı yatırımlar nedeniyle kömür talebinde bir yavaşlama yaşandığını belirtiyor. Bu durum, küresel talep açısından kömür fiyatlarının daha da düşmesine neden oluyor. Endonezya, aynı zamanda fosil yakıt bağımlılığını azaltmayı ve yenilenebilir enerji sektöründe büyümeyi hedefliyor.
ALTERNATİF YATIRIMLAR VE KÖMÜRDEKİ BEKLENTİLER
Endonezya'nın fosil yakıtlar ve kömür santralleri yerine alternatif enerjiye yaptığı yatırım artışı, dünya genelinde kömür talebini etkileyen önemli bir faktör oldu. Ülkeler, daha temiz enerji kaynaklarına yönelerek, kömür kullanımını sınırlamayı hedefliyor. Bunun yanı sıra, küresel kömür santrali inşaatları 2024 yılı itibariyle son on yılın zirve seviyesine ulaşırken, yeni santrallerin artan inşaat maliyetleri nedeniyle bazen yarım kalması da kömür fiyatları üzerinde baskı yaratıyor.
KÖMÜR FİYATLARINDAKİ DÜŞÜŞÜN MUHTEMEL ETKİLERİ
Artan kömür üretimi ve yenilikçi enerji yatırımları, ABD’nin sıvılaştırılmış doğal gazına (LNG) yönelik yeni tarifelerle de birleşerek, kömür talebinin azalmasına yol açtı. Bu gelişmeler, kömür fiyatlarının daha fazla düşmesine neden olurken, enerji sektörü genelinde karışık bir tablo ortaya çıkardı. Kömür fiyatlarındaki bu düşüş, enerji üreticileri için zorlu bir dönem başlatırken, yenilenebilir enerji kaynaklarının ve sıvılaştırılmış doğal gazın daha fazla tercih edilmesi bekleniyor.
Kömür piyasasında, Çin’in üretim artışı ve Endonezya’daki rekor üretim gibi gelişmeler, kömür fiyatlarının düşüşünü tetikledi. Bu durum, uzun vadede enerjide dönüşüm sürecini hızlandırabilir.
