Bugünkü Yazarlar Tüm Yazarlar
Evren Devrim ZELYUT

Evren Devrim ZELYUT

Merkez dolarda 24'e kapı açtı!

Merkez dolarda 24'e kapı açtı!

Dün Merkez bankası faizleri yüzde 14''de sabit bıraktı. Artık son çıkışı da geçerek kurda krize doğru tam gaz ilerlemeye başladık. Neden bu kadar karamsar olduğumu sorabilirsiniz. Bu sorunun yanıtı yine Merkez Bankası''nın faiz karar metninde gizli bakın ne diyor:

"Enflasyonda gözlenen yükselişte; jeopolitik gelişmelerin yol açtığı enerji maliyeti artışları, ekonomik temellerden uzak fiyatlama oluşumlarının geçici etkileri, küresel enerji, gıda ve tarımsal emtia fiyatlarındaki artışların oluşturduğu güçlü negatif arz şokları etkili olmaya devam etmektedir."

Metinde diyor ki, fiyatlar artıyor bunun nedeni ekonomik temeli olmayan fiyat hareketi imiş… Yani peynirin, etin, evin fiyatı artıyor ama bunun ekonomik bir temeli yok, bu tamamen bizim dışımızdaki gerekçelerle artıyor… Hani küçükken bir kusur olunca çocuklara derler ya ''o yapmadı minik kuş yaptı''

Yahu el insaf! Bu kadar mı olur siyasi yandaşlık? Bu kadar mı güdümüne girilir siyasi iradenin? Sizin bu güdümlü hareketiniz Türkiye''de enflasyonun doğru teşhis edilmesini engelliyor, doğru teşhis olmazsa tedavi mümkün olabilir mi?

Bugün Türkiye''de enflasyonun iki ana nedeni var: Tarımda üretimden vazgeçilmesi ve sanayide dışa bağlı üretim modelinde ısrar edilmesi. Tarımda çiftçi sayısı 2008 yılında 1,1 milyonken şimdi 500 binin altına indi diye kaç defa yazdığımı hatırlamıyorum. Ya da ekili biçili arazi sayısının kaç milyon hektar düştüğü… Peki sorumlu dış güçler mi? Yoksa nasıl olsa bir zamanlar rezervde para vardı, basarız parayı Rusya''dan buğday, Kanada''dan mercimek, Bulgaristan''dan saman alırız diyen AKP zihniyeti mi?

Dışa bağlı sanayi Çin, Almanya ve Hindistan olmadan üretim yapamıyor. Kur arttıkça yarı mamuller artıyor ve üretilen ürünler pahalı oluyor diye bin kez yazdık… Bu da bin bir oldu… E peki, şimdi bunlar ekonomik temel değil mi enflasyonda?

Merkez''in yöneticileri bunu görmezden gelirse enflasyon düşer mi? Enflasyon düşmezse Lira değer kazanır mı? Lira değer kazanamazsa dolar/TL yükselmez mi?

Ama AKP kolayını bulmuş… Lira değer kaybediyorsa veririz faizi, tutarız doları. Ama o işte de başarılı olamadılar. Ödedikleri milyarlarca liralık faize rağmen kur 16 üzerine çıktı. Peki ne anladım ben bu işten?

Hazine faizi basıyor, rantiye, tefeci yutuyor, parasını da bizlerden benzine, mazota, sigaraya yapılan zamlarla çıkarıyorlar. Ondan sonra da din, millet edebiyatı yapıyorlar bol bol….

Önümüzdeki günlerde enflasyon daha da kötüye gidecek çünkü yukarıda saydığımız sorunlar inkar edilmeye devam ediliyor. Bakın "uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody''s, dün yayınladığı "Global Marko Görünüm 2022-23 raporu Mayıs ayı güncellemesinde; Türkiye için 2022 ve 2023 büyüme tahminlerini değiştirmedi, ancak 2022 için enflasyon beklentisini yükseltti.

Türkiye ekonomisi için 2022 ve 2023 yılı GSYH büyüme tahminlerini yüzde 3,5 ve 4 olarak koruyan Moody''s, 2022 yıl sonu için enflasyon tahminini Mart ayı güncellemesinde ortaya koyduğu yüzde 35''ten yüzde 52,1''e çıkardı."

Şimdi sizinle ileri tarihli bir kur hesabı yapalım. Spot kur kaç? 16 diyelim, enflasyon oranı kadar Lira değer kaybedecekse demek ki 16x0,50 = 8 TL 12 ayda karşımıza çıkacak değer kaybıdır. 16+8 = 24 TL 12 ay içinde kurun varacağı hedef bölge olur.

Ancak 24 olan bir kur AKP''nin ülkeyi hiper enflasyona sokması demek olacağından AKP buna izin vermez. O zaman ne olacak? Türkiye iki hafta içinde yüksek teknoloji ürünleri üreterek bunları ihraç edip kuru düşüremeyeceğine göre?

Cevap basit, kur 17-18 bandına gelince AKP yine faizli bir ürün icat ederek dış ya da iç tefecilerden dünyanın en pahalı zamanını satın alacak… Faiz paranın zaman değeridir, AKP seçimlere kadar kendisini atmayı düşünüyor, ondan sonrası tufan…

O zaman çok daha büyük faizler, çok daha büyük bütçe açıklarına, o da dönüp çok daha büyük zamlar olup bizim üzerimize gelecek. Yani bu gördüğünüz zamlar devede kulak kalacak…

Bakın size bir haber daha vereyim, dün FED tutanakları da açıklandı, buna göre, "tutanaklarda yer alan ifadelerde, FED üyelerinin çoğunluğunun, bu ayki toplantıda merkez bankasının önümüzdeki birkaç toplantıda yarım puanlık faiz artışının gerekliliği konusunda hemfikir olduğu belirtildi."

FED faizi artırdıkça kur yukarı gidiyor. Doların artışı sadece bizim enflasyonun artmasına bağlı değil, bunu benim düzenli okuyucularım çok iyi biliyor. O zaman bir de FED etkisi devam edecek, alın size kaymaklı kadayıf… Yukarıdaki hesaba ben FED etkisini dahil etmedim zira onu matematik haline getirmek çok zor, para akımlarını belirlemek imkansız. Ama şahsi tahminim FED operasyonları Lira değerini 1-2 yıl içinde en az %30-40 vurabilir…

Nereden bakarsak bakalım sıkıştık… Kur, faiz kopup gidecek, cari açık, bütçe açığı bunların nedeni olacak. Allah hepimizin yardımcısı olsun.

Yazarın Diğer Yazıları