Özbekistan Cumhurbaşkanı Şavket Mirziyoyev, vatandaşların vicdan özgürlüğünü güvence altına almayı amaçlayan ve ülkenin laiklik ilkesini pekiştiren yeni bir devlet politikası konseptini onayladı. 2
Bu yeni konsept, Özbekistan’ın zengin tarihsel birikimi ve evrensel insan hakları değerleri ışığında şekillendi. Ülkenin temel amacının, toplumun genel çıkarlarını koruyacak ve demokratik, laik, özgürlükçü, eşitlikçi, sosyal adaletli bir ortamda birlikte yaşama kültürünü teşvik etmek olduğu belirtiliyor.
YENİ DEVLET POLİTİKASI İLE BELİRLENEN TEMEL İLKELER
Yeni onaylanan konsept, vatandaşların vicdan özgürlüğüne dair haklarını güvence altına almak ve devletle din arasındaki ayrımı kuvvetlendirmek amacı güdüyor. Buna ek olarak, vatandaşların inançları üzerinden herhangi bir baskıya uğramamaları sağlanacak. Anayasaya aykırı hiçbir ayrımcılık yapılmaması gerektiği vurgulandı. Konseptin temel ilkeleri arasında şunlar yer alıyor:
- Kanunilik: Yasalar çerçevesinde faaliyet göstermek.
- Vicdan özgürlüğü: Her bireyin kendi inançlarını özgürce seçebilmesi.
- Devlet İle Dinin Ayrılması: Devletin herhangi bir dini dayatmadan bağımsız olması.
- Eşitlik: Tüm vatandaşların eşit haklara sahip olması.
- Seçim Özgürlüğü: Herkesin özgür iradesiyle seçim yapma hakkı.
- Dinler Arası Diyalog: Farklı inanç grupları arasında karşılıklı anlayış ve iş birliği.
BAŞLICA HEDEFLER VE REFORMLAR
Yeni devlet politikası, vatandaşların eşit haklara sahip olmasını sağlamak için birkaç önemli hedef ortaya koyuyor:
- Hukukun Üstünlüğü: Cinsiyet, ırk, milliyet, dil, din ve sosyal statü fark etmeksizin tüm vatandaşların yasal eşitliğini garanti altına almak.
- Toplumda Birlik Ve Beraberliği Güçlendirmek: Özbekistan’ın çok etnik ve çok dinli yapısını koruyarak sosyal dayanışmayı pekiştirmek.
- Toplumsal Katılım: Vatandaşların kamu yaşamına aktif katılımlarını sağlayacak eşit yasal koşullar yaratmak.
- Vicdan Özgürlüğü: Her bireyin dini inançları doğrultusunda vicdan özgürlüğüne sahip olmasını güvence altına almak, zorla inanç empoze edilmesini engellemek.
Özbekistan, laiklik ilkesinin önemine dikkat çekerek, yönetim, ekonomi düzenlemeleri, eğitim, sağlık, kültür, evlilik kurumları ve toplumsal ahlaki normların oluşumu gibi alanlarda da bu ilkeleri benimsediğini vurguluyor. Ayrıca, ülkenin hem etnik hem de dini açıdan uyumlu bir yapıya sahip olduğunu belirtiyor. Konsept, Özbekistan’ın egemen, demokratik, hukuki, sosyal ve laik bir devlet olarak gelişmeye devam ettiğinin altını çiziyor.
DİN EĞİTİMİ VE DİNİ KURUMLARIN ROLÜ
Özbekistan, din özgürlüğünü pekiştirmek için dini eğitim ve dini organizasyonların faaliyetlerine de büyük önem veriyor. Ülkede 230'dan fazla dini organizasyon, 16 farklı inancı temsil edilmekte. Ayrıca, 130’dan fazla etnik grup ve millet bir arada yaşamaktadır. Dini eğitim konusunda da, dört yüksek İslam enstitüsü ve on ortaöğretim İslam okulu bulunuyor. Bunlardan ikisi kadınlar için özel olarak tasarlanmış okullardır. Bunun yanı sıra, Ortodoks ve Protestan okulları da mevcut. Dini konularda görüş alışverişi ve hoşgörüyü teşvik etmek amacıyla, Dini İşler Konseyi de etkin bir platform olarak faaliyet göstermekte.
Bu adımlar, Özbekistan’ın dinler arası diyalog ve hoşgörü kültürünü teşvik etmeyi amaçladığını gösteriyor. Özbek hükümeti, devletin laik yapısını korurken, tüm dini inançların özgürce ifade bulabildiği bir ortam yaratmayı hedefliyor.
